Economen

Het woonakkoord zal de vastgelopen woningmarkt niet uit het slop trekken. De maatregelen gaan niet ver genoeg en zijn onduidelijk. Dat stelt een ruime meerderheid van het economenpanel Me Judice in een peiling. Zij vrezen het ergste. Het vertrouwen in de markt is weg. Dat valt niet even te repareren.
Vier op de tien economen zijn het oneens met de stelling dat het pakket maatregelen de komende twee jaar tot merkbaar herstel zal leiden, gemeten in een stabilisering van de huizenprijzen en meer woningtransacties en bouwactiviteiten. Nog eens 18 procent is het ‘zeer oneens’ met de stelling. Slechts één op zes economen gelooft wel dat het pakket gaat helpen.

Corporaties

“Op het oude regeerakkoord zijn wat pleisters geplakt. De scherpste kantjes zijn eraf, maar het blijven magere jaren”, zo zegt directeur Hans van Harten van de Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties. “De verhuurderheffing gaat weliswaar wat omlaag, maar de extra huurinkomsten dalen eveneens. We schieten er dus niet zoveel mee op. De lage bouwproductie zal er niet mee veranderen.”
Gerard Anderiesen, directeur/bestuurder van Stadgenoot, denkt er niet anders over. “De verhuurderheffing wordt wel een beetje verlaagd, maar er blijft sprake van een draconische maatregel. We verliezen een groot deel van onze investeringsruimte.” Anderiesen ziet brood in een gang naar de rechter om de verhuurderheffing alsnog van tafel te krijgen. Aedes heeft een dergelijke procedure in voorbereiding. “De verhuurderheffing is niet meer dan een ordinaire belastingmaatregel. Minister Blok heeft dat de laatste tijd ook gewoon gezegd; de overheid wil meer geld binnenhalen. Dat betekent dat een specifieke groep ondernemingen buitenproportioneel wordt getroffen. Dat is meer dan onredelijk. Aedes moet daarover het juridische gevecht aangaan.”
Ook volgens Ymere biedt het woonakkoord geen soelaas voor het aanpakken van de problemen op de woningmarkt. Adviezen van de vakwereld zijn onvoldoende ter harte genomen. “De benodigde integrale aanpak van de woningmarkt wordt wederom doorgeschoven en wat resteert is een aanpassing van het regeerakkoord gekoppeld aan de constatering van de betrokken politici dat het beleid voor de consumenten eindelijk voor lange tijd helder is,” aldus Ymere.

Bouwers/Ontwikkelaars

Het akkoord is in lijn met de wens van Bouwend Nederland: duidelijkheid en stimulansen voor de bouw. Dat is dus positief. De pijn wordt hierdoor verzacht, meent Elco Brinkman, voorzitter van Bouwend Nederland. “Wat de woningcorporaties betreft moet het Centraal Fonds Volkshuisvesting snel de consequenties van dit pakket doorrekenen, zodat veel corporatieleningen in ieder geval weer snel geborgd worden en de meerderheid van stopgezette projecten weer snel verder kan.”
De vereniging van projectontwikkelaars NEPROM vindt de verbeteringen voor de huurmarkt te beperkt. “De verhuurderheffing zal bij corporaties en bij particuliere beleggers tot een blijvend forse beperking van de investeringen leiden”, meldt de branchevereniging.

Huurders/Kopers

De Huurdersvereniging Amsterdam (HA) heeft met afgrijzen kennisgenomen van het woonakkoord. “Het is ronduit schandalig dat mensen zonder een alternatief gedwongen worden een hoger bedrag te betalen dan voor hen mogelijk is. Vooral de sociaal genoemde partijen van deze gelegenheidscoalitie moeten zich diep schamen”, zegt Frans Ligtvoet, voorzitter van de HA.

De Woonbond is verheugd dat de maximale huur gebaseerd blijft op het Woningwaarderingsstelsel. Directeur Ronald Paping beoordeelt de aanpassingen in de plannen voor inkomensafhankelijke huurverhogingen als positief, maar vindt het beter al meteen het systeem van inkomensafhankelijke huurverhogingen te vervangen door een huursombenadering, en niet pas in 2014. “Aan de ‘gluurverhogingen’ zitten zoveel nadelen, zoals privacyschendingen en willekeur, dat dit zeker problemen bij de uitvoering gaat opleveren. Het is dus beter er niet aan te beginnen, en meteen over te gaan op een beter alternatief.”

De Vereniging Eigen Huis heeft twijfels over de nieuwe hypotheekregels en het toestaan van een tweede lening tot de helft van de hypotheek. “De koper leent daarmee extra geld om zijn hypotheeklasten te kunnen betalen. Zo financiert hij niet zijn woning, maar zijn hypotheek,” aldus een woordvoerder.
De rente van deze tweede lening is niet aftrekbaar en zal volgens VEH fors hoger zijn als het geen hypotheek betreft. Bovendien staat deze extra leenmogelijkheid haaks op het streven consumenten minder te laten lenen ten opzichte van de waarde van de woning.