De Vrije Universiteit (VU) in Amsterdam mag studenten geen kosten berekenen voor het bemiddelen in woonruimte tussen hen en verhuurders. Dat staat in een recente uitspraak van de kantonrechter. Vijf internationale studenten kaartten deze kwestie aan omdat zij 400 euro, dan wel 200 euro moesten betalen voor het regelen van hun woonruimte. !WOON en het Emil Blaauw Fonds ondersteunden de studenten bij deze kwestie. De VU is veroordeeld deze kosten terug te betalen. Op grond van deze uitspraak hebben ook andere studenten die een zogeheten ‘housing fee’ betaalden recht op teruggave.
In de wet is bepaald dat woningbemiddelaars geen kosten bij huurders in rekening mogen brengen. De rechter oordeelt dat de werkwijze van de VU vergelijkbaar is met die van bemiddelaars. Ook de VU mag internationale studenten geen ‘housing fee’ in rekening brengen. De VU gaf tijdens de behandeling van de zaak aan dat zij wél kosten zouden mogen vragen. Zij redeneert dat de garantie op een aanbod alleen mogelijk is, omdat de VU aan de verhuurders leegstandskosten betaalt zodat de woningen gereserveerd blijven. De “housing fee” zou daarom niet gezien moeten worden als bemiddelingskosten. De rechter volgt deze argumentatie niet. Door de beschikbare woningen op de website te plaatsen met als doel het regelen van een huurovereenkomst, doet de VU namens de verhuurder het woningaanbod. De kantonrechter beoordeelt dat er dan wettelijk sprake is van (tweezijdige) bemiddeling waarvoor aan de huurder geen kosten gevraagd mogen worden.
Onderwijsinstellingen bieden internationale studenten hulp bij de zoektocht naar woonruimte. De VU regelt met verhuurders dat zij woonruimte voor deze doelgroep vrijhouden. De studenten melden zich hiervoor bij het International Office. Na betaling van 500 euro of 250 euro – ten tijde van de start van de rechtszaak was dat 400 euro respectievelijk 200 euro - krijgen zij via een speciale website aanbod te zien van zowel particuliere verhuurders, als van woningcorporaties. De VU brengt de student met de verhuurder in contact, daarna tekenen zij met elkaar het huurcontract. Wanneer de student geen woonruimte vindt krijgt de student het bedrag terug.