Een groeiend aantal huurders wil de eigen woning en woonomgeving beheren. Nu minister Blok de wooncoöperatie wettelijk heeft verankerd in de Woningwet zou dat makkelijker moeten worden. Maar dan is er altijd nog het probleem van de financiering. Wooncoöperatie Copekcabana wijkt daarvoor wellicht naar Duitsland uit.
Meer wooncoöperaties Nog twee andere Amsterdamse bewonersgroepen zijn in gesprek met hun woningcorporatie over de overname van hun wooncomplex met sociale huurwoningen. Het betreft De Groene Gemeenschap met zes woningen in eigendom van Rochdale op IJburg, en De Halve Wereld met 118 woningen in eigendom van Ymere in de Nieuwmarktbuurt. Beide woongemeenschappen zullen zich zo goed als zeker voor de financiering wenden tot een bank bij de oosterburen. In een priller stadium verkeert Wooncoöperatie Jeruzalem die aan een alternatief werkt voor de sloop van blokken G en H in de wijk Jeruzalem. Volgens eigenaar Rochdale is sloop de enige reële optie. Platform31 heeft veertien projecten met wooncoöperaties geselecteerd om deel te nemen aan een ‘Community of Practice’. Daartoe horen Copekcabana en de Groene Gemeenschap. Bij de selectie zitten ook twee nieuwbouwprojecten in Almere en het initiatief Coöperatief Wonen, waar NUL20 eerder over schreef. |
Wooncoöperatie Copekcabana wil twee woningblokken in de Van der Pekbuurt in Amsterdam-Noord overnemen van Ymere. Het gaat om dertig woningen met binnentuin in de Oleanderstraat en de Anemoonstraat. De leden van de coöperatie willen de woningen zelf renoveren én verhuren in de sociale sector.
Wie zit er achter Copekcabana? De helft van de 22 leden woont daadwerkelijk in de Van der Pekbuurt. Een van de initiatiefnemers is architect Bas van Vlaenderen. Hij woont sinds vijftien jaar aan het nabijgelegen Meidoornplein. Als lid van de huurdersvereniging was hij nauw betrokken bij de renovatieplannen in zijn buurt. Van Vlaenderen: “Nadat het idee voor zelfbeheer een tijd in de week had gelegen, deed Ymere in de zomer van 2014 een eerste aanbod voor bouwblokken in de cascoverhuur. Zo ontstond het idee om een wooncoöperatie op te richten. Door zelf de woningen te ontwikkelen én te beheren, houden we de woonlasten laag. Bovendien willen we als huurders een gemeenschap vormen en bijvoorbeeld een werkruimte en de binnentuin delen. Inmiddels onderzoeken we samen met eigenaar Ymere de mogelijke koop van twee bouwblokken door ons coöperatief.”
Overnamesom
“In principe staat Ymere sympathiek tegenover dit initiatief, omdat het gaat om het huisvesten van een sociale doelgroep”, zegt Marjolein Cazemier, procesmanager Stedelijke Vernieuwing van de woningcorporatie. Maar er moet wel overeenstemming komen over de koopprijs. Cazemier: “We verkopen in eerste instantie voor marktwaarde, dat moeten we ook volgens de wet.” Maar Ymere kan volgens haar wel meedenken over een lagere prijs als de coöperatie kan garanderen dat de woningen beschikbaar blijven voor de doelgroep, dus met dezelfde inkomensgrens als voor sociale huurwoningen. Een andere voorwaarde zal een antispeculatiebeding zijn.
Volgens de nieuwe wettelijke richtlijnen is Ymere verplicht om de eerste vijf jaar na verkoop jaarlijks een bedrag te reserveren voor het uitvoeren van onderhoud aan de woningen. Volgens Cazemier is nog onbekend hoe dat in de praktijk moet worden uitgevoerd. Ook moet de overdracht goedgekeurd worden door het ministerie.
Voor hypotheek de grens over
Copekcabana is op dit moment met deskundigen het businessplan aan het doorrekenen. Ongeacht de uiteindelijke koopprijs zal er een aanzienlijk bedrag van de bank geleend moeten worden voor aankoop en renovatie. Het collectief heeft daarvoor al aangeklopt bij de Triodos- en ASN-bank, maar tot nu toe zonder resultaat. De grote Nederlandse banken staan helemaal afhoudend tegenover het verstrekken van hypotheken aan collectieven, zo blijkt uit eerdere ervaringen van bouwcollectieven en wooncoöperaties. Wat ook niet helpt is dat er geen Nationale Hypotheekgarantie kan worden verstrekt, omdat er geen sprake is van individueel eigendom. Van Vlaenderen: “In andere landen is de wooncoöperatie veel gangbaarder en zijn er veel minder financiële obstakels. Jammer, maar misschien moeten we uitwijken naar een Duitse bank.”
Zie ook: Wooncoöperatie heeft nog lange weg te gaan (NUL20 Nieuws 23 sepetember 2015)