Sinds 1998 worden in Amsterdam sociale huurwoningen verkocht. De verkoop blijft voor felle discussies in de stad zorgen. Terwijl de ene groepering schampert over de uitverkoop van de sociale huursector, vindt de andere partij het veel te langzaam gaan: de stad zou zich tekort doen met zo'n omvangrijke corporatiesector (de 'keien van Wiebes').
Argument om tot verkoop over te gaan was destijds de sterk veranderende samenstelling en woningbehoefte van de Amsterdamse bevolking. Nieuwbouw van koopwoningen én verkoop van corporatiewoningen moest voor meer differentiatie in het aanbod zorgen. Daar kwam bij dat woningverkoop corporaties de middelen verschafte om nieuwbouw te financieren.
Hoe staat het inmiddels met de verkoop?
Volgens de laatste afspraken met de gemeente mogen corporaties 31.000 huurwoningen verkopen tussen 2010 en 2020, oftewel een jaarlijks stedelijk ‘quotum’ van zo'n 3000. Dat is nog nooit gehaald. In 2012 bleef de teller steken op 1828 woningen, opvallend genoeg wel 15 procent meer dan in 2011.
Om deze aantallen in crisistijd te halen, bedenken corporaties van alles en nog wat, van vrij-op-naamprijzen tot en met een gratis keukencheque.
De woningen worden niet vaak meer aan zittende huurders verkocht: gemiddeld aan 7 procent met uitschieters in Centrum (10%) en Oost (12%).
In stadsdeel West werden in 2012 de meeste woningen verkocht (431); in stadsdeel Centrum de minste (156); ook in relatieve zin lag de verkoop daar beneden het gemiddelde. In stadsdeel Nieuw-West werden relatief de minste woningen verkocht (0,6%, aantal: 202).
Sinds het eerste verkoopconvenant in 1998 zijn een kleine 20.000 sociale huurwoningen verkocht. Dat is ruim 9 procent van het corporatiebezit van dat jaar (toen 206.749 woningen).
De corporaties verkopen het meest in de stadsdelen Noord (13%), Zuidoost (12%) en West (11%), grosso modo de stadsdelen waar ze het grootste bezit hebben. Bovendien liggen in Noord en Zuidoost de prijzen het laagste.
De 972 woningen die sinds 1998 zijn verkocht in stadsdeel Centrum, vertegenwoordigen 5,5 procent van het corporatiebezit in 1998. Opvallend zijn de verkopen in Zuid: in aantallen weinig, maar gerelateerd aan de omvang van het corporatiebezit veel.
De gemiddelde woningprijzen waartegen corporaties woningen verkopen, zijn ten opzichte van 2011 met zo'n 6 procent gedaald. Daarmee volgen ze de algemene markttrend. Gemiddeld kostte een corporatiewoning in 2012 167.500 euro. In Zuidoost lag de gemiddelde verkoopprijs rond de 125.000 euro, terwijl in stadsdeel Centrum gemiddeld circa 204.000 euro moest worden neergeteld.
De Amsterdamse Federatie constateert dat daarmee ruim 91 procent van de verkochte woningen bereikbaar is voor de middeninkomens tot 1,5 keer modaal (= tot 50.000 euro).
De verkochte woningen bestonden voor 68 procent uit woningen met minder dan 60 m2 WWS-vloeroppervlak. Ongeveer een kwart van de verkochte woningen had een grootte tussen de 60 en 80 m2 en 4 procent zat daarboven.
Bron: Jaarboek 2013 Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties