Het Failliet van de Javastraat

'Het Failliet van de Javastraat' van Jacqueline Schoemaker is een tekstanalyse van een beleidsplan voor de economische versterking van de straat. Interessante analyses van de omfloerste beleidstaal die met de ingrijpende vernieuwingsplannen gepaard gingen. Zinnen als 'Het ondernemerschap in de Javastraat is onder de maat'. Of 'Er zullen [...] ondernemers zijn die niet in staat zijn om de kwaliteit van hun producten en winkeluitstraling. Ze staat uitgebreid stil bij de woordkeus, zinsconstructies zoals het gebruik van passieve constructies, herhaling en andere retorische middelen.

Helaas wordt de zeggingskracht van de analyse ondergraven door de vooringenomenheid van de auteur. Op elke pagina wil ze duidelijk maken dat hier sprake is van machinaties van een kwaadaardig monsterverbond van overheid, corporaties en grootkapitaal om arme migranten de wijk uit te drijven. Dat stadsdeel en corporaties wellicht de neergang van de wijk en dreigende ghettovorming een halt wilden toeroepen - we kunnen het ons nu niet meer voorstellen - komt niet in haar denkraam voor.

Heel opzichtig gaat Schoemaker de mist in als ze de staf breekt over het gebruik van de opsomming 'schoon, heel en veilig', kennelijk niet wetend dat dit overbekende variabelen zijn uit gestandaardiseerd leefbaarheidsonderzoek. Ongetwijfeld werd dat in het betreffende beleidsplan verzuimd dat uit te leggen. Schoemaker weet daar wel weg mee. Ze ziet in het gebruik van het woord 'veilig' voor alles een beroep op angst. "Angst is een sterke emotie, en het beroep op angst is dan ook een van de meest dringende retorische trucs."

Schoemaker doet eigenlijk precies wat ze bestrijdt: haar hele betoog is gewijd aan het construeren van een uiterst subjectief beeld. Wat dat betreft kijkt Maxime Smit in 'De Javastraat' met een veel opener en journalistieker blik naar alle veranderingen in de straat, en wat die voor de gebruikers, ondernemers en en bewoners hebben betekend. Lees vooral die 'biografie van een volksstraat' als u interesse heeft in alle ontwikkeling in en rond de Javastraat.