Stad en Land, CPB-publicatie

In februari nam de eerbiedwaardige Amsterdamse Raad voor de Stadsontwikkeling in de Balie afscheid van zichzelf (per 1 januari opgeheven!) met het congres ‘Cultuur als stedelijke attractie’. Eén van de sprekers was CPB-directeur Coen Teulings die de belangrijkste conclusies van de nieuwe CPB-publicatie ‘Stad en Land’ besprak, toegesneden op het Amsterdams gehoor. In het boek wordt in analytische en heldere taal betoogd dat de grondprijs het ideale meetinstrument is in zowel kosten-batenanalyses van lokale investeringen als het ruimtelijk ordeningsbeleid. De aantrekkingskracht van de stad in de 21ste eeuw wordt vooral bepaald door de ruimtelijke verschillen in lonen en grondprijzen. De prijsverschillen zijn de afgelopen twintig jaar meer dan verdubbeld. Bouwgrond op de mooiste plekjes in de stad is tweehonderd keer meer waard dan op afgelegen oorden. Daaruit blijkt dat de stad steeds populairder wordt.
Volgens de auteurs is de beste manier om een gemeente te financieren via een belasting op het grondwaardesurplus: ‘wie geniet, betaalt’. Interessante studie, althans voor mensen zonder grafiekenvrees.
Bij zijn presentatie in De Balie gaf Teulings de metropool Amsterdam nog zeven adviezen voor de toekomst mee. Die zijn de moeite waard om nog eens op te sommen: 1. topuniversiteiten in Amsterdam moeten door het gemeentebestuur actief worden ondersteund; 2. hoge inkomens moeten gemakkelijker kunnen huren; 3. bouw in hoge dichtheden om de grootstedelijke voorzieningen in de lucht te houden; 4. ontwikkel nieuwe locaties zo dicht mogelijk bij de stad (Westelijk Havengebied, IJ-oevers); 5. overweeg opnieuw of het verstandig is in te zetten op de schaalsprong van Almere en de grote noodzakelijke investeringen in infrastructuur (zoals de IJmeer-lijn); 6. blijf culturele voorzieningen vooral clusteren in de stad Amsterdam; 7. rekeningrijden moet worden ingevoerd om de bereikbaarheid van de hoofdstad zeker te stellen.
Volgens Teulings hoeft Amsterdam niet voor alles naar Den Haag te kijken. De stad is immers gezegend met een continue inkomstenbron: het erfpachtstelsel.