Stedenbouw als strategie, de transformatie van de bestaande stad

 In ‘Stedenbouw als strategie’ wordt de discipline grondig doorgelicht aan de hand van zes essays en zes reacties. Onderwerpen als sluipende privatisering, de teloorgang van stedelijke diensten en het grotendeels uit handen geven van bouwprogramma’s passeren de revue. Het vak van stedenbouwkundige lijkt meer en meer te draaien om de vraag waar en hoe nog kan worden bijgestuurd. De verlammende werking van de economische crisis maakt grote optimistische gebaren helemaal onmogelijk. Wat overblijft is groot onderhoud...  Moet de stedenbouwkundige zich transformeren in een stedenonderhoudskundige, die de geschiedenis en de ziel van stadswijken bewaakt? Of verandert hij in een makelaar die overheid en markt bij elkaar brengt? Het zijn vragen die duidelijk maken dat stedenbouwers een strategie voor hun eigen vak nodig hebben.

Dit boek biedt overigens meer dan navelstaren door professionals, ook al is de taal doorspekt met jargon. Met te veel zinnen als: “een verleidelijk plan kan het begin zijn van een proces dat een uitnodiging is voor initiatieven”. Dat is jammer, want er worden wel degelijk noten gekraakt.
Zo presenteert Annius Hoornstra (werkzaam bij het OGA) in ‘Open programmeren’ een lezenswaardig perspectief op de Bijlmermeer. Hoogbouw en parkeergarages zijn al gesloopt, terwijl nieuwbouw op zich laat wachten. Bij een verkooptempo van honderd woningen per jaar en met ontwikkelaars die starten bij honderd procent voorverkoop, is het denken over tijdelijke invulling van de ruimte een interessante en paradoxale kluif voor stedenbouwkundigen. Hoornstra denkt aan studentencontainers, hotels en broedplaatsen, de gebruikelijke drie, maar sluit datsja’s of een Landal Green Park niet uit. De ruimte is er. Mochten er toch nieuwbouwplannen tot ontwikkeling komen, dan verwacht hij nieuwe financieringsconstructies en deelname van bijvoorbeeld energiebedrijven.

In dit boek staan behalve scherpe teksten ook negen voorbeelden van wijken waar nieuwe stedenbouwkundige opvattingen zijn getoetst aan de praktijk.