Amsterdammers geven in 2023 wederom met het rapportcijfer 7,5 een ruime voldoende voor hun buurt, maar op buurt- en wijkniveau zijn er grote verschillen. De ervaren overlast in Centrum is na corona duidelijk weer terug. En de leefomgeving in sommige wijken in Zuidoost en Noord, maar vooral in Nieuw-West wordt nog altijd fors lager gewaardeerd dan stedelijk gemiddeld. Inmiddels behoren alle wijken van Osdorp en Geuzenveld en Slotermeer-West tot de slechtst scorende wijken op algehele buurttevredenheid. Dit blijkt het onderzoek Wonen in Amsterdam (WiA) dat in 2023 voor de vijftiende keer uitgevoerd. Dit tweejaarlijkse onderzoek doet de gemeente samen met de Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties (AFWC).
Overlast in Centrum is terug
Bewoners van stadsdeel Centrum ervaren de leefbaarheid van hun buurt weer zoals ze dat deden in 2019. In 2021 waren er vrijwel geen bezoekers in Amsterdam door de coronamaatregelen. Dit zorgde voor een hogere waardering van de buurt. In 2023 lijkt dit corona-effect voorbij. Met name in de wijk Burgwallen Oude-Zijde is de leefbaarheid sterk gedaald. Op vrijwel alle leefbaarheidsindicatoren scoort Burgwallen Oude-Zijde significant lager in vergelijking met 2021. Deze bevindingen zijn in lijn met de resultaten uit de binnenstadenquête 2023. Ook daaruit blijkt dat bewoners in het stadsdeel Centrum, en met name de bewoners van de wijk Burgwallen Oude-Zijde, relatief veel overlast ervaren.
Weinig vooruitgang bij slecht scorende wijken
De tevredenheid over de eigen buurt en onderliggende overlastfactoren verschillen over de stad. In Zuid zijn de bewoners dik tevreden, terwijl de leefomgeving in wijken in Zuidoost, enkele wijken in Noord maar vooral wijken in Nieuw-West lager wordt gewaardeerd dan stedelijk gemiddeld. Ten opzichte van twee jaar geleden is dit beeld niet of nauwelijks veranderd. Inmiddels behoren alle wijken van Osdorp en Geuzenveld en Slotermeer-West - hoewel nog altijd met een rapportcijfer voldoende - tot de slechtst scorende wijken op algehele buurttevredenheid. Dit komt terug in een lage waardering voor zowel fysieke - onder andere vervuiling van de openbare ruimte - als sociale aspecten van de buurt, bijvoorbeeld het veilig voelen en de sociale omgang. De cijfers rechtvaardigen volgens de gemeente de extra inzet van middelen en programma's als het Nationaal Programma Samen Nieuw-West, Aanpak Noord en Masterplan Zuidoost in deze stadsdelen.
Heel veel beter scoort daarentegen het nieuwe stadsgebied Weesp, voor het eerst onderdeel van het WiA-onderzoek. Op vrijwel alle onderzochte leefbaarheidskenmerken scoort Weesp hoog. Bewoners zijn erg tevreden met hun buurt en ervaren relatief weinig overlast.
Overlast van vervuiling
In alle WiA-onderzoeken mopperen Amsterdammers veel over vervuiling. Vroeger ging dat veel over hondenpoep, maar nu is dat straatvuil, of algemenere vervuiling in de publieke ruimte. In 2023 geeft de Amsterdammer gemiddeld een 5,7 voor de overlast die zij ervaren door vervuiling, overigens een kleine verbetering ten opzichte van 2021. Een groot aantal wijken (28 van de 102) scoort op dit aspect ook beter dan in 2021. Echter, dat jaar was door de covid pandemie een atypisch jaar. In wijken in het centrumgebied werd toen minder overlast ervaren, want minder toeristen en dagjesmensen. Terwijl in wijken buiten het centrum juist sprake was van meer overlast onder andere door intensief gebruik van parken en een hoger afvalaanbod.
2023 is daarom beter vergelijkbaar met 2019 en dan blijkt de ergernis over vervuiling iets toegenomen. De gemeente plaatst daar de kanttekening bij dat in de meetperiode net het statiegeld op blikjes was ingevoerd. Veel afvalbakken werden vervolgens opengebroken waardoor er extra veel rommel op straat ontstond.
Toeristische verhuur
De overlast van toeristische verhuur is afgenomen. Bijna 19 procent van de Amsterdamse huishoudens ervaart in meer of mindere mate overlast door de verhuur van woningen aan toeristen in de directe woonomgeving. De overlast is het grootst in stadsdeel Centrum (36%). In vergelijking met het pre-corona jaar 2019, is de overlast wel afgenomen. In 36 wijken is de overlast gedaald. Deze wijken liggen vooral in Centrum, Zuid, West en Oost.