Debat over erfpacht zwelt aan
De erfpachtdiscussie is weer terug in de Amsterdamse gemeentepolitiek. Afgelopen najaar kondigde het college aan het erfpachtstelsel te willen moderniseren. De coalitiepartijen VVD enerzijds en PvdA en GroenLinks anderzijds staan daarbij lijnrecht tegenover elkaar. Wel vinden beide kampen dat het erfpachtbeleid transparanter moet worden en dat huiseigenaren die door stijging van de erfpachtcanon in financiële nood komen moeten worden geholpen.
De VVD is het Amsterdamse erfpachtstelsel al heel lang een doorn in het oog. De partij wil de erfpacht afschaffen. Of liever: eigenaren de keus bieden om de grond te kopen of in eeuwigdurende erfpacht te nemen. Het uitgangspunt van de huidige voortdurende erfpacht (met canonverlenging) staat voor verantwoordelijk wethouder Maarten van Poelgeest - en een meerderheid van het college - echter niet ter discussie. PvdA en GroenLinks vinden dat waardestijging van de grond mede ten goede moet komen aan de gemeenschap. PvdA-woordvoerder Michiel Mulder vindt de erfpacht nog altijd "een prachtig instrument" voor een efficiënte en eerlijke belastingheffing én voor een krachtdadig ruimtelijke ordeningsbeleid.
Transparanter
Wel is er brede consensus dat de gemeente eigenaren te lang in het ongewisse laat over de vaststelling van een nieuwe canon. Na afloop van een afkoopperiode van vijftig jaar volgt een sterke stijging van de erfpacht. Huiseigenaren kunnen daardoor in financiële problemen komen. Bovendien zijn banken tegen het einde van een periode vanwege de onzekerheid terughoudend bij het vertrekken van nieuwe hypotheken.
Van Poelgeest laat onderzoeken of de afkoop van de erfpacht kan worden afgeschaft ten gunste van een jaarlijkse bijstelling. De collegepartijen willen in ieder geval dat de canonverhogingen transparanter en voorspelbaarder worden. Woordvoerder Daniël van Ree van de VVD wil dat daarbij de criteria van de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) ook voor de gemeentelijke erfpacht leidend worden.
Ook de PvdA vindt dat er een oplossing moet komen voor eigenaren die een canonverhoging niet kunnen betalen. Daarvoor bestaat weliswaar een subsidieregeling, maar die wordt nauwelijks benut. Mulder stelt voor eigenaren met een laag inkomen de mogelijkheid te bieden de betaling te laten 'opsparen' tot het moment dat zij - of hun erfgenamen - het huis verkopen.