Aantal: 6500 woningen Oplevering: in 2008
Floriande is voorlopig de laatste grote nieuwbouwwijk van Hoofddorp. Als over twee jaar de laatste achthonderd woningen in de meest zuidelijke buurten zijn opgeleverd, ligt er een volwassen vinex-wijk met 6500 woningen, waarvan een kwart in de sociale huur. Het is nu al een bont mozaïek met een onvoorstelbare hoeveelheid architectuurstijlen en stedenbouwkundige verkavelingspatronen. Zo ligt er aan de westkant van de nieuwbouwlocatie een langgerekte strook met veertien eilanden die elk hun eigen thema hebben gekregen. Het ene buurtje heeft wel iets weg van een tuinstad uit de jaren dertig. Het andere lijkt op een klassiek vestingstadje met smalle straatjes zonder auto’s. Een smalle groenstrook langs een kanaal waar ook een klein aantal woningen en enkele scholen staan, scheidt dit deel van Floriande van de zuidelijke buurten. Daar staan de hijskranen nog volop te draaien en wordt de laatste hand gelegd aan het centrale winkelcentrum en het gezondheidscentrum, die beide begin volgend jaar open moeten gaan. Met twee supermarkten, een zorgcomplex, een wijkcentrum en verschillende scholen met naschoolse opvang moet dit de centrale ontmoetingsplek worden van de wijk. Voor bewoners uit de verre omtrek is aan de noordkant van Floriande nog het nieuwe Spaarne Ziekenhuis. Hier ligt ook een halte van de Zuidtangent, de snelle busverbinding tussen Haarlem, Schiphol en Amsterdam-Zuidoost. Deze OV-verbinding is een belangrijke trekker voor nieuwkomers, zeggen de makelaars, die zeker een derde van de koopwoningen aan Amsterdammers slijten. “We zien hier veel jonge stellen die hun kind niet in de stad willen laten opgroeien. Die zoeken een huis met een tuin voor een bedrag onder de tweeënhalve ton”, aldus een medewerker van Hoekstra & Van Eck makelaars. Voor duurdere woningen is de belangstelling vanuit de hoofdstad erg klein.”Die huizen gaan meestal naar de Hoofddorpers zelf.”
Aantal: 6500 woningen Oplevering: in 2010
Purmerend is groot geworden door de overloop uit Amsterdam. Vooral in de jaren zeventig en tachtig hebben veel Mokumers hun krappe bovenwoning in de stad verruild voor een ruime en betaalbare eengezinswoning in een Purmerendse nieuwbouwwijk. Nog altijd komt bijna de helft van alle nieuwkomers uit de hoofdstad. Ook in Weidevenne wonen al veel Amsterdammers. Al doet de gemeente er veel aan om de eigen inwoners voorrang te geven op het kopen van een nieuwbouwwoning. Wie in deze wijk een huis wil krijgen, moet zich eerst inschrijven op een lijst bij de gemeente. Degene met de langste inschrijvingsduur gaat er uiteindelijk met de buit vandoor. Ook voor de nieuwe huurwoningen die door Rochdale en Wooncompagnie worden gebouwd, geldt een voorrangsregeling voor de inwoners van Purmerend. Toch verkoopt Vincent Vermeulen van makelaar Van Overbeek zeker een kwart van zijn nieuwbouwwoningen in de wijk aan jonge stellen uit met name Amsterdam-Noord. “Ze zijn vooral geïnteresseerd in eengezinswoningen tussen de twee en drie ton en daarvan hebben we er in Weidevenne voldoende.” De duurdere woningen worden vooral gekocht door mensen die al in de nieuwbouwwijk wonen en iets groters zoeken. De komende drie jaar worden die op hun wenken bediend met de oplevering van nog zo’n vijftienhonderd woningen. Daarna moet Purmerend de blik op zijn oostgrens richten om nog uit te kunnen breiden. Dat veel nieuwkomers in Weidevenne nog een baan in Mokum hebben, is meestal geen probleem. Binnenkort krijgt de wijk een eigen NS-station en over de vrije busbaan langs het Noordhollands Kanaal ben je in twintig minuten op Amsterdam CS.
Aantal: 50.000 Oplevering: in 2008
Nog een paar jaar bouwen en dan is Almere Buiten klaar. Met vijftigduizend inwoners is het stadsdeel dan een kleine stad geworden met een flink aantal voorzieningen en twee NS-stations. De laatste twee wijken waar nog wordt gebouwd, zijn de Sieradenbuurt en de Stripheldenbuurt. Beide liggen aan de uiterste oostrand van de stad, waar de Oostvaardersplassen beginnen. De belangrijkste ingrediënten van dit natuurgebied - groen en water - komen ook in de opzet van beide nieuwbouwlocaties terug. Zo is in deelbuurt ’t Buitenland geen straat recht en liggen veel woningen met hun achterkant aan het water. Voor nog geen 175.000 euro heb je hier een geschakelde eengezinswoning met een vloeroppervlak van 120 tot 130 vierkante meter. Ook in de Stripheldenbuurt, die als laatste wordt opgeleverd, komen opvallend veel betaalbare woningen. Al is het aanbod aan vrijstaande villa’s en twee-onder-één-kappers er op dit moment ook groot. Veel woningen worden er in hoven gebouwd waarbij de traditionele bouwstijlen licht in de meerheid zijn. Zo is op enkele kubistische villa’s na in veel ‘artist impressions’ het puntdak in ere hersteld. Wie hier gaat wonen, moet wel een TBS-kliniek op de koop toe nemen. In april van dit jaar is de bouw van Flevo Future gestart. Over anderhalf jaar is de instelling klaar en kan met de behandeling van 120 gevangenen worden begonnen. In de toekomst kan de kliniek nog worden uitgebreid met 48 plaatsen. Of kopers zich daardoor laten tegenhouden, is niet bekend. Maar het maakt het beeld van een volwassen stad wel compleet.
Aantal: 4800 woningen Oplevering: in 2009
De start van vinex-wijk Saendelft was op zijn zachtst gezegd ongelukkig. In 1999 was al met de bouw van de eerste woningen begonnen, terwijl de procedures voor de bouwvergunningen nog niet waren afgerond. Toen marmoleumfabrikant Forbo bezwaar maakte tegen de komst van de wijk, moesten de bouwers het werk neerleggen en alles afbreken wat al was gebouwd. Kopers werden schadeloos gesteld en ontwikkelaars mochten aan de zuidkant van de wijk als compensatie tweehonderd woningen extra bouwen. Inmiddels is die zwarte bladzijde omgeslagen en wordt in Saendelft koortsachtig gebouwd. Van de 4800 woningen die hier tot 2009 moeten komen, is grofweg de helft al opgeleverd. De huizen geven een goede indruk van de sfeer die de nieuwbouwwijk uit wil stralen. Sommige straten en blokken doen met hun kleuren aan Toscane denken. Maar voor de liefhebbers zijn er ook stijlwijkjes in Zaans Groen of Neoklassiek. De centrumvoorzieningen komen allemaal in het westelijk deel van de wijk, dat grotendeels nog gebouwd moet worden. Aan noordkant verrijzen bij het bestaande NS-station nog een sportcentrum en een middelbare school. Om Saendelft ook voor mensen met een smalle beurs aantrekkelijk te maken, worden er betaalbare MGE-woningen gebouwd waarvan de grond in eigendom blijft van de gemeente (zie elders in dit nummer). Ivo van Ophem van de Gemeenschappelijke Exploitatiemaatschappij Saendelft vertelt dat tot nu toe zo’n zestig procent van de woningen is verkocht aan de eigen bevolking. “Vooral in het begin was er veel belangstelling van de Zaankanters. Maar de laatste tijd beginnen ook steeds meer Amsterdammers Saendelft te ontdekken. Ook de huurwoningen van Rochdale en Eigen Haard zijn bij hen erg populair.”