Het begon vorige zomer nadat een bewoner uit Amsterdam Noord zijn drinkwater liet testen op de aanwezigheid van looddeeltjes. Inmiddels is er stadsbrede bezorgdheid over lood in kraanwater. Een overzicht van publicaties over deze 'loden last' uit het verleden.
Samenvatting:
- Over het algemeen is het Nederlandse drinkwater van hoge kwaliteit.
- In water dat door loden leidingen stroomt kunnen looddeeltjes vrijkomen.
- Lood is ongezond, vooral voor jonge kinderen. Het kan bij kinderen bij langdurige inname het leervermogen schaden. De grenswaarde is nu 10 microgram per liter drinkwater. Maar de Gezondheidsraad adviseert daar 5 microgram van te maken.
- In het hoofdleidingennet van Waternet is overal het lood vervangen.
- Sinds 1960 is het gebruik van lood in nieuwbouw verboden.
- Vorige nazomer ontdekte een bewoner in Noord te hoge concentraties lood in het drinkwater.
- In de tuindorpen Buiksloot en Nieuwendom blijken nog gemeenschappelijke loden waterleidingen onder de huizen te liggen. Het gaat om honderden woningen van Ymere of voormalige woningen van Ymere.
- De corporatie is eind december na uitvoerig onderzoek gestart met het vervangen van die leidingen. Ymere noemt het een 'mega-operatie', vooral omdat de leidingen onder de vloeren liggen.
- Ook elders in de stad en elders zijn binnenleidingen in de woningen nog (gedeeltelijk) van lood. Uit tal van metingen blijkt dat de loodconcentraties soms veel te hoog zijn, met uitschieters boven de 100 microgram.
- Verhuurders zijn na een verzoek van bewoners verplicht loden leidingen te vervangen. Stichting !WOON kan bewoners bijstaan bij de procedures. De gemeente onderzoekt of handhaving op grond van de zorgplicht mogelijk is en pleit ondertussen voor aanpassing landelijke regelgeving.
Waar het allemaal begon....
Update 21-01-2020
Lood in gemeentelijke panden: prioriteit bij kinderdagverblijven en Ouder- Kindteams
Ook de gemeente zelf onderzoekt al haar gebouwen van vóór 1960 op concentraties lood in het drinkwater. Uitgangspunt voor de aanpak is dat bij loodconcentraties hoger dan 5 microgram per liter (waarschijnlijk) loden leidingen aanwezig zijn en deze zo snel mogelijk worden vervangen. Daarbij wordt prioriteit gegeven aan die gebouwen waar regelmatig kinderen t/m 7 jaar en zwangere vrouwen verblijven. Dat gaat om 172 gebouwen. Van 120 gebouwen zijn de uitslagen binnen. Van de 53 kinderdagverblijven zijn van 49 adressen de uitslagen binnen. Op vier adressen zijn waarden van boven 5 microgram per liter gemeten. Op drie adressen zijn de leidingen inmiddels vervangen. Op het vierde adres is niet duidelijk waar het lood zich bevindt. Met Waternet wordt onderzocht of het lood zich wellicht buiten het gebouw bevindt en gaan we zo snel mogelijk tot vervanging over. Van de zeven Ouder- Kindteams s zijn van zes adressen de uitslagen binnen. Op één adres ligt de waarde boven de 5 microgram.
Van de overige 112 gebouwen zijn van 65 adressen de uitslagen binnen. Bij negen adressen zijn waarden van boven de 5 microgram gemeten.
ARTIKELEN OVER LOOD IN DRINKWATER:
Weer meer loden leidingen ontdekt: ook in Zuid en Centrum (Parool, 31 januari 2020)
Het Parool meldt dat er opnieuw oude loden drinkwaterleidingen zijn gevonden. Naast Noord en Oost zijn nu ook woningen in Zuid en het centrum opgedoken als gezondheidsrisico.
Ook maatregelen Rotterdam en Utrecht tegen loden leidingen (NOS, 24-01-2020)
Utrecht en Rotterdam gaan op grote schaal gemeentelijke gebouwen controleren op de aanwezigheid van loden waterleidingen. Dat zeggen de gemeenten tegen de NOS. Utrecht start met een controle van alle basisscholen en kinderdagverblijven die voor 1960 zijn gebouwd. Rotterdam gaat niet alleen panden waar veel kinderen komen inventariseren, maar alle gebouwen die onder het beheer van de gemeente vallen.
Bewoners Kramatweg eisen gezonde woningen (Parool, 15-01-2020)
Bewoners van woningen aan de Kramatweg in Oost eisen van verhuurmakelaar Rappange dat de loden leidingen in hun woningen binnen een maand worden vervangen.
Gemeente: 'Die loden waterleidingen moeten eruit,overal' (Parool, 21-01-2020)
Het stadsbestuur licht actieplan toe om overal loden waterleidingen te vervangen. Aan het woord komen de wethouders Ivens en Kukenheim.
De Key verwijdert loden leidingen complex Columbusplein (NUL20, 21-01-2020)
De meeste loden leidingen werden lang geleden vervangen maar restanten zijn hier aangetroffen onder een tiental bedrijfsruimtes en woningen. De Key. “We doen er alles aan om loden waterleidingen in het complex zo snel mogelijk te vervangen.”
Bewoners bezorgd nadat hertesten veel meer lood aantonen
(AT5 12-01-2020)
Reportage van AT5 waar bewoners in Amsterdam Noord aan het woord komen die zelf hun kraanwater hebben laten hertesten.
(Parool, 11-01-2020)
Advocaat wil verhuurders dwingen loden leidingen te vervangen
(Parool, 10-01-2020)
'Operatie Lood Eruit' is gestart, kraanwater in honderden woningen voldoet niet aan normen
(NUL20, 10-01-2020)
Lood in het drinkwater: de dorpspomp is terug in Amsterdam-Noord
(Volkskrant, 09-01-2020)
In Amsterdam-Noord begint de ‘Operatie lood eruit’. In vele honderden huizen zit te veel lood in het kraanwater. Het gevolg van oude leidingen. En dat is vooral voor kleine kinderen heel ongezond.
Vervangen van loden waterleidingen is een probleem
Parool, 09-01-2020)
Ymere vervangt loden waterleidingen in Amsterdam-Noord
(NUL20 16-12-2019)
MEER INFORMATIE:
GGD: meest gestelde vragen over gezondheid en loden waterleidingen
Informatie voor specifiek de bewoners in de tuindorpen en algemene informatie over lood in drinkwater.
Gezondheidsraad: loodiname via kraanwater (november 2019)
Lood in kraanwater komt vooral voor bij oude huizen met loden binnenleidingen. Groepen die risico’s lopen zijn zuigelingen die flesvoeding krijgen, jonge kinderen en zwangere vrouwen (vanwege het ongeboren kind). Hoge blootstelling aan lood kan bij deze kinderen leiden tot een lager IQ. De Gezondheidsraad adviseert in de eerste plaats om de resterende loden leidingen in oude huizen te saneren. In afwachting daarvan beveelt de raad aan flessenwater te gebruiken voor de risicogroepen.