Van kernvoorraad naar kennisvoorraad?

'Armen de stad uit, rijken erin’, kopte het Parool in maart boven een artikel waarin de toekomstvisie van de Amsterdamse Kamer van Koophandel werd besproken. De toon was gezet. Toen dezelfde week een gemeentelijke conceptstudie uitlekte over het schenken van meer aandacht aan kenniswerkers en creatieven, brak het voorspelbare tumult los. Jan met de Pet moet toch ook in Amsterdam kunnen wonen?
Natuurlijk, maar laten we even naar de feiten kijken. De Amsterdamse volkshuisvesting heeft zich vanaf de oorlog geconcentreerd op de bouw van betaalbare huurwoningen. Het resultaat is dat Amsterdam een stad is met relatief lage huren (gemiddeld 309 euro) en zeer weinig koopwoningen (21%). Feit is dat een steeds kleiner percentage inwoners ‘recht’ heeft op die goedkope huurwoningen: de beoogde doelgroep slinkt. Amsterdam is geen industrie- en havenstad meer; het grootste deel van de ongeschoolde arbeid die daarbij hoorde is verdwenen. Amsterdammers zijn de laatste decennia veel meer gaan verdienen, terwijl de woningvoorraad daaraan onvoldoende is aangepast.
Dat is vooral een probleem voor de middeninkomens, kenniswerker of niet. Vanwege hun inkomen komen ze niet in aanmerking voor een corporatiewoning, terwijl ze op de ‘vrije markt’ vrijwel kansloos zijn: koophuizen zijn onbetaalbaar en het aanbod aan ‘betere’ huurwoningen is minimaal. Iedereen heeft last van de woningnood in Amsterdam, maar middeninkomens hebben de minste kansen. Noodgedwongen trekken er nog meer de stad uit dan voorheen.
Het college heeft de notitie ‘Ruimte voor talent’ nu vrijgegeven zonder zelf een inhoudelijk standpunt in te nemen. Wie de tegenstelde visies van de collegepartijen in dit nummer leest, begrijpt waarom. Niettemin gebeurt er van alles. Er wordt bijvoorbeeld weer druk gebouwd voor studenten. Ontwikkelaars en gemeente zijn bovendien al jaren bezig met een inhaaloperatie om de woningvoorraad aan te passen aan de veranderende bevolking. Dat gaat nog steeds erg langzaam, met name door de minimale nieuwbouwproductie voor het middensegment (3,7% in 2003 door de corporaties). De huidige tendens is voorlopig nog deze: Jan Modaal de stad uit.

Fred van der Molen
Hoofdredacteur
fred@nul20.nl