Overslaan en naar de inhoud gaan

Jubelton werkte overbieden in de hand

Image

Het is al vaker aangetoond dat koperssubsidies, zoals de hypotheekrenteaftrek, in Nederland hebben geleid tot hogere woningprijzen. Dat geldt ook voor de jubelton, zo blijkt uit wetenschappelijk onderzoek van de Universiteit van Maastricht. De onderzoekers berichten daarover in het artikel op esb.nu.

De jubelton werd eind 2013 van kracht. Het is de bijnaam voor de regeling die mensen toestond om belastingvrij financiële schenkingen te doen tot 100.000 euro, zolang het geld werd gebruikt voor aan de woning gerelateerde uitgaven. Er kon initieel niet alleen binnen de familie worden geschonken, maar zelfs ook daarbuiten. De maatregel was bedoeld om de vraag naar woningen na de financiële crisis te stimuleren. Afgaande op het gebruik was de regeling een groot succes, met meer dan 150.000 schenkingen, totdat de maatregel tijdelijk werd afgeschaft in januari 2015. Daarbij werd 9,16 miljard geschonken, en zorgde aan ongeveer 1 miljard gederfde belastinginkomsten. In 2017 werd de -  versoberde - regeling opnieuw ingevoerd en uiteindelijk - in stappen - afgeschaft in 2024. De nieuwe regeling werd volgens de onderzoekers nooit meer zo populair.

Principiële kritiek op de regeling is er altijd geweest omdat bestaande financiële ongelijkheid vergroot. Maar er was ook al snel zorg of de regeling niet zorgde voor extra prijsstijgingen. Dat hebben de onderzoekers proberen uit te zoeken door biedingspatronen te analyseren en die te koppelen aan de financiële achtergrond (inkomen en vermogen) van kopers. Dat levert een aantal conclusies op. Ten eerste bieden kopers die een volledige jubelton hebben ontvangen vaker over. Dit effect is er zowel in gespannen als ontspannen markten. Het effect blijkt echter veel groter bij vrijstaande woningen, die unieker zijn, in vergelijking met rijtjeshuizen, appartementen of hoekhuizen. "Dit suggereert dat kopers met een jubelton het geld gebruikten om een genereus bod uit te brengen om hun ‘droomhuis’ te bemachtigen, in plaats van enkel te overbieden op andere kopers in krappe, stedelijke markten." 

Ook andere kopers verhogen vervolgens hun biedingen om nog een kans te maken op een woning. De conclusie van de onderzoekers Nils Kok, Jonas Wogh en Jaap Bos, is deze vorm van fiscale stimulering leidt tot prijsopdrijving.   

Trefwoorden