Het in- en extern toezicht op corporaties moet verder worden versterkt. Zo schrijft de commissie Hoekstra in haar eindverslag. De al voorgenomen wijziging van de Woningwet is onvoldoende.
De commissie Hoekstra werd vorig jaar ingesteld naar aanleiding van de problemen bij Vestia. De opdracht was met aanbevelingen te komen over de vormgeving van het toezicht op woningcorporaties in het licht van de financiële risico’s die woningcorporaties kunnen lopen. De commissie bestond naast oud-staatsraadslid Rein Jan Hoekstra uit de hoogleraren Lex Hoogduin en Jan van der Schaar.
In haar eindverslag schrijft de commissie dat het wetsvoorstel tot wijziging van de Woningwet dat nu bij de Eerste Kamer ligt, al bijdraagt aan de verbetering van het toezicht. De commissie stelt verder aanvullende maatregelen voor die zowel het in- als externe toezicht versterken. Grotere woningcorporaties moeten in elk geval een tweehoofdig bestuur hebben. Om vergelijkbaarheid tussen woningcorporaties mogelijk te maken is het wenselijk dat er in de sector met een eenduidige waardering van het vastgoed wordt gewerkt. Ook is de commissie voor een grotere betrokkenheid van de Raad van Toezicht bij het strategisch beleid van het corporatiebestuur. En er wordt gepleit voor ‘een fit and proper test’ voor het aanstellen van zowel de bestuurders als leden van de Raad van Toezicht bij woningcorporaties, uit te voeren onder verantwoordelijkheid van de financieel toezichthouder.
De lokale binding kan worden versterkt door wijzigingen in de praktijk van prestatieafspraken en verantwoording. Het verdient aanbeveling dat de gemeente zich dan expliciet een oordeel vormt over het presteren en dat aan zowel de gemeenteraad, als het corporatiebestuur en Raad van Toezicht kenbaar maakt.
Verder adviseert de commissie om bij het ministerie een aparte inspectie in te richten. De financieel toezichthouder CFV en het waarborgfonds WSW moeten beter samenwerken. Een nieuw op te richten ‘saneringsorganisatie’ moet van deze instellingen taken overnemen, wanneer er bij corporaties in nood wordt ingegrepen.