De crisis op de woningmarkt heeft politiek Den Haag bereikt. Anders dan bij vorige verkiezingen is 'wonen' dan wel 'volkshuisvesting' (keuze afhankelijk van politieke kleur) een prominent onderdeel van de verkiezingsprogramma's. "Het tekort aan betaalbare woningen heeft geleid tot torenhoge prijzen voor koophuizen en jarenlange wachtlijsten voor een huurwoning. Veel steden zijn onbetaalbaar voor jonge gezinnen en middeninkomens en ook in kleinere gemeenten is te weinig ruimte voor nieuwbouw en trekken de jongeren weg. Door het woningtekort is het aantal daklozen verdubbeld tot ruim 40.000 mensen." 

Deze analyse is van het CDA. En vergelijkbare teksten staan in programma's van andere partijen. Praktisch alle partijen willen de wooncrisis te lijf door een miljoen woningen te bouwen de komende tien tot vijftien jaar. Daarvoor is overheidsregie nodig. "De huidige tijd vraagt daarom opnieuw om ingrijpen door de overheid", concludeert 'zelfs' de VVD. Het is kortom tijd voor een Nationaal Woonplan (CDA), Nationaal Bouwfonds (VVD), Crisisbouwfonds (D66), Nationaal Woningbouw Plan (PvdA) dan wel een Nationaal Bouwplan (SP); alleen het Deltaplan Woningbouw ontbreekt nog. 

Voor de uitvoering van dit bouwplan moet straks - anders dan nu - wel iemand verantwoordelijk zijn, iemand met mandaat en een budget. Een veilige voorspelling is dan ook dat we weer een minister van VROM dan wel WROM krijgen; veel partijen roepen er om. Dat is best een treurige conclusie vier jaar nadat minister Blok opgewekt het licht uitdeed bij het toen al uitgeklede departement Wonen.

Gelukkig heeft minister Ollongren van BZK al het nodige voorwerk gedaan. Een van haar initiatieven is de Woningbouwimpuls van 1 miljard euro om grote woningbouwprojecten vlot te trekken. We bekijken in dit nummer welke projecten in de MRA daarvan profiteren en waarom er geld bij moet. 

 

Echter, de komende jaren zullen de woningtekorten eerder verder oplopen dan afnemen. De woningproductie laat zich niet zomaar opschroeven, zelfs locaties voor flexwoningen vinden blijkt een stroperig proces. Dit jaar lijkt de nieuwbouwproductie op zo'n 70.000 woningen uit te komen in plaats van de noodzakelijke 100.000. Extra zorgelijk is dat de bouwmotor van Nederland - Amsterdam, jarenlang de nationale bouwkampioen - lijkt te haperen. In de eerste drie kwartalen zijn maar 2.500 woningen opgeleverd (nieuwbouw+overige toevoegingen). Dat is zorgelijk en ook vreemd gezien de aantallen woningen die de afgelopen jaren in aanbouw zijn genomen. We mogen hopen dat in het laatste kwartaal nog grote projecten worden opgeleverd of een achterstallige administratie wordt bijgewerkt. Anders levert 2020 ons behalve een pandemie ook een dieptepunt op in de productiestatistieken. Gelukkig heeft elk nadeel zijn voordeel. Door de pandemie groeit de bevolking van de hoofdstad dit jaar nauwelijks. Ook dat is te lezen in het decembernummer van NUL20. Veel leesplezier.

 

Hoofdredacteur NUL20

 

Zie ook: Analyse verkiezingsprogramma's: bouwen, bouwen, bouwen