Een kamer huren bij een - vaak alleenstaande - vrouw was decennia doodgewoon in studentensteden. Het raakte uit de mode, mede door de komst van studentenflats. Toch biedt deze vorm van woningdelen kansen in tijden van woningnood. Als huisvesting voor jongeren, met als bonus extra inkomsten en wat gezelligheid voor de ‘host’. De hospita is bezig met een comeback, maar het gaat nog niet altijd even soepel in het Amsterdamse.
Dat hospitaverhuur in de belangstelling staat, blijkt uit de komische musical met Simone Kleinsma die vanaf dit najaar te zien is. Maar meer nog uit de bijeenkomsten die afgelopen tijd zijn georganiseerd in Pakhuis de Zwijger en door Platform31. De tijd lijkt rijp voor een herwaardering van deze vorm van kamerverhuur. Maar dan wel met een hospita 2.0, niet de spreekwoordelijke bemoeial.
Vooral ouderen hebben vaak een kamer over, ook in de hoofdstad. Volgens het CBS wonen Amsterdammers gemiddeld op 40 vierkante meter per persoon, maar hebben 70-plussers gemiddeld 67 vierkante meter tot hun beschikking. Zij mogen met kamerverhuur per jaar bijna 6.000 euro belastingvrij verdienen. Omdat er sprake is van een commerciële relatie, wordt er niet gekort op de AOW. Woekerprijzen zijn uit den boze, ook voor kamerverhuur geldt een puntensysteem.
Moeizaam
Een kamer aanbieden gaat niet meer via een briefje bij de sigarenboer. Hospi Housing is een bemiddelingsbureau voor hospitaverhuur, een online platform dat vraag en aanbod bij elkaar brengt en ook een online kennismakingsgesprek faciliteert. In de regio Utrecht heeft deze start-up inmiddels zo’n 250 matches tot stand gebracht. Ook in sociale huurwoningen. Na een pilot vanuit de corporatiekoepel STUW is het nu staand beleid bij de Utrechtse corporaties Portaal, Mitros, Bo-Ex en Cazas Wonen om deze vorm van onderhuur toe te staan.
De ambitie van Hospi Housing om in regio Amsterdam uit te breiden komt vooralsnog moeizaam van de grond. Joost Bokkers, een van de oprichters: “We hebben nu zo’n twintig matches in de Metropoolregio Amsterdam. Dat is voornamelijk in koopwoningen. We krijgen van hosts altijd positieve reacties; ze vinden het leuk en sociaal om hun woning te delen.”
Hospitaverhuur is ook in de sociale huur mogelijk, zo bewijst Utrecht. Maar in Amsterdam tekenen we bij corporaties vooral zorgen op over wet- en regelgeving, en misschien ook wel voor het gedoe. Een bel- en mailrondje langs corporaties bevestigt dat hospitaverhuur bij sociale huurders nog zelden voorkomt. Ze verwijzen liever door naar Onder de Pannen, een bestaande regeling voor kamerverhuur aan economisch daklozen.
| In het programma ‘Woningvoorraad benutten’ onderscheidt Platform31 zeven woningdeelvarianten, waaronder hospitaverhuur. Na een paneldiscussie daarover zijn conclusies en tips voor corporaties gedeeld. De hoofdboodschap is om te denken in kansen en niet te veel te focussen op praktische en wettelijke belemmeringen, want die zijn heel goed te overbruggen, bijvoorbeeld eerst met een pilot. Met goede contracten zijn er mogelijkheden om huurtoeslag en uitkering te behouden. Woningen hoeven trouwens niet altijd heel groot te zijn. Hosts kiezen vaak voor verhuur uit sociale overwegingen. Het is ook een manier om eenzaamheid te bestrijden. Lees hier het artikel met tips voor corporaties: platform31.nl/artikelen/tips-van-hospitaverhuurders-voor-woningcorporaties/ |
Bij de gesprekken over de nieuwe samenwerkingsafspraken 2024-2027 is hospitaverhuur wel een onderwerp, of liever onderwerpje. De gemeente stelt in de Amsterdamse Aanpak Volkshuisvesting (AAV): ‘De schaarste aan woonplekken wordt minder wanneer eigenaren de ruimte die over is in hun woning aanbieden voor (kamer)verhuur (inwoning, hospitaverhuur) aan woningzoekenden, in plaats van aan toeristen. We nodigen Amsterdamse eigenaren hier met nadruk toe uit.’
De corporaties reageren in hun samenwerkingsvoorstel zeer algemeen: ‘We onderzoeken hoe we de bestaande woningen via woningdelen beter kunnen benutten voor onder meer jongeren en studenten.’
Nog even geduld
Pas na vaststelling van de AAV wil de gemeente het woningdeelbeleid nader uitwerken, inclusief een voorstel om hospitaverhuur te stimuleren. Dat gaat velen niet snel genoeg. In maart nam de gemeenteraad unaniem een motie aan waarin is gevraagd om een informatiecampagne op te starten voordat het nieuwe studiejaar begint. En om actief het gesprek aan te gaan met woningcorporaties over hun rol in het faciliteren en stimuleren van hospitaverhuur. Joost Bokkers: “We hebben al een aantal gesprekken met de gemeente gevoerd en hopen dat corporaties ook in beweging komen. Er valt nog een wereld te winnen.” Toch is geduld nodig, zoals blijkt uit de reactie van een woordvoerder van wethouder Zita Pels: “Op dit moment zijn we bezig met een verkenning en analyse en vanuit daar wordt er verder een koers bepaald. Dat laat dus nog even op zich wachten.”
Kan het straks nog tijdelijk?
Naast gemeentelijke traagheid speelt de landelijke discussie over tijdelijke verhuur parten. De Tweede Kamer stemde in mei voor de Initiatiefwet vaste huurcontracten en nam een motie aan om de wet uit te breiden naar studentenkamers. Wat de consequenties daarvan zijn voor hospitaverhuur is nog niet helemaal duidelijk. Op dit moment is een proeftijd van negen maanden mogelijk. Binnen die tijd kan de verhuurder zonder reden de huur opzeggen, met een opzegtermijn van drie maanden. “Het lijkt erop dat die hospitaregeling blijft bestaan”, aldus Frank Dirks van Platform31. “Bovendien heeft minister De Jonge in zijn laatste Kamerbrief aangegeven de meerwaarde van deze woonvorm te zien. Zo nodig wil hij maatregelen nemen om onvoorziene effecten weg te nemen.”
Bijna alle hosts kiezen voor een contract met zo’n hospitaclausule, zegt Joost Bokkers. Maar de tijdelijkheid is eigenlijk geen probleem: “Het gaat vaak om buitenlandse studenten en die gaan sowieso weer weg. Hosts lopen dus geen risico dat ze vast blijven zitten aan een huurder. En voor studenten zonder netwerk is het fijn om bij iemand in huis te wonen die ze op weg kan helpen.”
|
Image
De Franse IT-student Mattias Dupuis kwam in februari voor een stage naar Amsterdam. Hij begon in een hostel en hoopte snel een kamer te vinden. Dat viel vies tegen en dus verbleef hij daar twee maanden. ‘Voor een paar dagen is een kamer met vier of vijf anderen okay, maar het was toch te onrustig en erg duur.’ Mattias schreef zich in bij allerlei verhuursites, zonder succes. Na een tip van een collega vond hij Hospi Housing. |
| Karin verhuurt een ruime studio op zolder. ‘We hebben met de hele straat een verdieping op onze woningen laten bouwen. Toen had ik al het plan om dit te verhuren, als appeltje voor de dorst naast mijn pensioen. Ik vraag een heel redelijke huur; niet die idiote prijzen die ze in Amsterdam voor een klein kamertje rekenen. Ik vind het raar en ook niet goed om alleen in zo’n groot huis te wonen. Het is wel gezellig om iemand in huis te hebben, hoewel ze helemaal hun eigen gang kunnen gaan.’ Ze verhuurde de kamer al aan mensen in scheiding of aan iemand die door de week in de buurt werkt. Haar laatste gast was de Belgische Nina, die stage liep op een school in Amsterdam. ‘Ik heb mijn gegevens op de site ingevuld en had binnen 24 uur een goede reactie. We hebben gebeld en ze is langsgekomen om kennis te maken. Dat vind ik belangrijk, want je hebt toch iemand in je eigen huis. Het moet wel senang voelen.’ |
| Sheila vertelt op de website van Hospi Housing enthousiast over haar ervaringen. ‘Nadat ik de informatie en foto’s van de accommodatie had gepubliceerd, werd ik al snel overspoeld met reacties van geïnteresseerde studenten. Omdat ik fan ben van alles wat met Italië te maken heeft en omdat haar verhaal en foto me aanspraken heb ik voor Francesca gekozen.’ ‘We hadden een Facetime-chat gepland en ik heb haar een virtuele rondleiding gegeven door de woning. Uiteindelijk maak je de keuze niet alleen met je hoofd, maar ook met je hart. Francesca en ik zijn beiden druk, dus we doen lekker ons eigen ding. Wel ben ik altijd beschikbaar voor advies of hulp. Ik vind het geweldig om studenten te kunnen helpen met ‘home away from home’-ervaring.’ |
|