Overslaan en naar de inhoud gaan
Aflevering 1: Waar kun je met een middeninkomen nog een woning kopen?
Gezocht: betaalbare koopwoning

Veel mensen willen een koopwoning, maar de hoge prijzen vormen een onoverkomelijke drempel. In veel verkiezingsprogramma’s worden voorstellen gedaan om deze barrière te slechten. NUL20 toetst in een serie artikelen de houdbaarheid van deze en andere voorstellen. Maar in de eerste aflevering gaan we zelf op zoek naar een betaalbare koopwoning in de regio Amsterdam. Hoe erg is het?

Gezocht: betaalbare koopwoning
Veel mensen willen een koopwoning, maar de hoge prijzen vormen een onoverkomelijke drempel. In veel verkiezingsprogramma’s worden voorstellen gedaan om deze barrière te slechten. Kopers krijgen een kontje met een premie, een gunstige lening of een fiscaal voordeel. Sommige ideeën komen uit de oude doos, zoals de Premie-A woning of de Koopstart-regeling. Andere zijn recenter van datum, zoals de sociale huurkoop of de BKZ-starterswoning in Zaanstad. NUL20 toetst in een aantal afleveringen de houdbaarheid van deze voorstellen en gaat ook zelf op zoek naar die betaalbare koopwoning in de regio Amsterdam. 

Gezinnen met een middeninkomen hebben het op de Amsterdamse woningmarkt extreem moeilijk. Wie een bruto jaarinkomen net boven de EU-grens voor de sociale huursector heeft (€ 40.024,-) en een huis wil kopen, kan een eengezinswoning in de stad wel vergeten. En ook in de directe omgeving van Amsterdam is het niet eenvoudig om een geschikt onderkomen te vinden. Een huishouden aan de bovenkant van de middeninkomensgroep die per jaar anderhalf keer zoveel verdient (€ 60.037), heeft meer keuze maar hoeft zich ook niet rijk te rekenen. Een korte rondgang op Funda in het afgelopen weekend maakte duidelijk dat zij met een maximale hypotheek van € 303.670 (Rabobank 10 jaar vast) in Amsterdam op dat moment maar acht eengezinswoningen konden kopen. De opties varieerden van een studio van 30 vierkante meter in de Haarlemmerhouttuinen en een tweekamerwoning in Zuidoost (Kantershof) tot een vijfkamerwoning van 83 vierkante meter in Driemond. Voor 25.000 euro minder konden ze ook terecht in een even groot maar iets jonger rijtjeshuis in Geuzenveld. Geen wonder dat bij zo weinig aanbod de meesten van hen vertrekken naar de regio.

Liever een appartement

Huishoudens met een middeninkomen die per se willen kopen, kunnen zich beter op een appartement richten. Daar is de keuze groter. Zo kon zelfs de groep aan de onderkant van deze categorie met een maximale hypotheek van € 187.260 (Rabobank 10 jaar vast) in Amsterdam nog uit 19 appartementen in Zuidoost, Noord of Nieuw-West kiezen. Twaalf van de negentien aanbiedingen bestonden wel uit zeer kleine startersstudio’s van nog geen 28 vierkante meter. Daar kun je geen gezin in onderbrengen en zelfs met zijn tweeën wordt het bijzonder krap. 
 
De regio biedt hen meer mogelijkheden. In een straal van 10 kilometer rond de hoofdstad bleken 88 appartementen voor deze groep bereikbaar. Het ging meestal om woningen in portiek- of galerijflats, zoals tweekamerappartementen tussen 40 en 50 vierkante meter in Beverwijk, Zaandam of Haarlem. Zelfs in iets verder weggelegen gemeenten als Hilversum en Heemskerk is er voor deze groep nog wel enig aanbod. En vergeet ook Hoofddorp en Almere niet waar de gemiddelde leeftijd van de woningen lager ligt dan in de rest van de regio. Wie een wat groter appartement van boven de 60 vierkante meter zoekt, komt meestal terecht in een hoge galerijflat uit de jaren zeventig, bijvoorbeeld in Naarden of Krommenie. 

In de regio

Middeninkomens die een hypotheek van ruim drie ton kunnen krijgen, hebben veel meer keuze; mits zij zich buiten de grenzen van de hoofdstad willen vestigen. Waar zij buiten Amsterdam al uit 319 eengezinswoningen kunnen kiezen, is het aanbod aan appartementen met 975 stuks nog veel groter. Ook voor nieuwbouw komt deze groep zonder problemen in aanmerking. Buiten de hoofdstad waren er maar liefst 33 projecten waarop zij zich in konden schrijven, waarbij Haarlem en Zaanstad er met respectievelijk vier en negen nieuwbouwplannen uit sprongen. Waar je in Haarlem voor drie ton een bescheiden appartement van 40 vierkante meter in het centrum hebt, staat in Koog aan de Zaan in de voormalige Honing-fabriek een sfeervol driekamerappartement van 63 vierkante meter te koop. 
 
Wie met minder ruimte genoegen neemt, kan zelfs in Amsterdam-Centrum voor driehonderdduizend euro een nieuwbouwappartement op de kop tikken, zoals een studio van 35 vierkante meter op Oostenburg. Appartementen van 60 vierkante meter op IJburg zijn ook een optie. We zijn daarbij wel uitgegaan van de vraagprijzen zoals die op Funda werden gepubliceerd. Dat er in de hoofdstad nauwelijks nog woningen worden verkocht zonder flink over te bieden, is voor de middeninkomens extra pijnlijk. Veel ruimte om tegen beleggers en andere eigenaren op te bieden is er niet. Ze trekken steevast aan het kortste eind. 

 



Jaco Boer