De komende vier jaar mogen negentienduizend particuliere huurwoningen worden gesplitst en verkocht. Dat heeft de gemeenteraad besloten. Woningcorporaties mogen daarnaast tot 2007 nog eens dertienduizend sociale huurwoningen extra verkopen, boven de 15.575 die al in 1998 met ze was afgesproken. De maatregel moet ertoe bijdragen dat het Amsterdamse woningbestand in 2010 voor 35 procent uit koopwoningen bestaat. Nu is dat 19,4 procent. Landelijk is het aandeel van de koopwoningen ruim 50 procent.
Het is de bedoeling dat het mes aan twee kanten snijdt bij het splitsen. Er wordt zowel gestreefd naar een grotere keuzevrijheid binnen de woningvoorraad als naar een kwalitatieve verbetering van het vooroorlogse woningbestand. Aan het te splitsen gebouw worden kwaliteitseisen gesteld: de eerste tien jaar mag er geen groot onderhoud nodig zijn en de fundering moet zeker 25 jaar meegaan. Vaak is dus een grondige opknapbeurt nodig om te kunnen splitsen.
De stadsdelen wijzen gebieden of blokken aan waar gesplitst mag worden. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om gebouwen die vallen onder een buurtgerichte vernieuwingsoperatie of om ongebruikte woningen boven winkels. Ook panden waarin woningen worden samengevoegd of die staan in een gebied met een eenzijdige huurvoorraad, kunnen voor splitsing in aanmerking komen.
“Huurwoningen na splitsing massaal in de verkoop”, kopte De Telegraaf na het bekend worden van de nieuwe splitsingsplannen. De markt zal echter niet direct worden overspoeld met koopwoningen, omdat huurders van gesplitste woningen huurbescherming blijven genieten. Ze mogen in de woning blijven zitten en zijn niet verplicht die te kopen. Niet veel huurders zijn met de huidige marktprijzen bereid tot koop van het huis waarin ze wonen. De eigenaar zal kortom meestal moeten wachten tot de woning vrij komt voordat het geldschip binnenvaart. Op 1 januari 2001 telde Amsterdam 30.662 gesplitste huurwoningen en 32.908 gesplitste koopwoningen op een totaalbestand van 371 duizend woningen. Het stuwmeer aan gesplitste huurwoningen, dat als het ware boven de koopmarkt hangt, slinkt jaarlijks per saldo met enkele honderden stuks, zo blijkt uit cijfers van de Stedelijke Woningdienst. Van 1997 tot en met 2000 werden jaarlijks gemiddeld 690 woningen gesplitst, terwijl gemiddeld 1410 gesplitste woningen werden verkocht. [jvdt]