Overslaan en naar de inhoud gaan

Een kunstwerk van baksteen

Aan de prachtige en rijk geïllustreerde uitgave 'Een kunstwerk van baksteen' lijkt met dezelfde zorgvuldigheid gewerkt als aan het onderwerp van dit boek: de restauratie van Het Schip, hét icoon van de Amsterdamse School. Opdrachtgever van dit 'arbeidersparadijs' was in 1919 Eigen Haard. Dezelfde woningcorporatie investeerde in de periode 2015-2018 maar liefst 25 miljoen euro aan de restauratie van het complex met 102 huurwoningen dat aanstormend talent Michel de Klerk ontwierp.
Met het gereedkomen van de restauratie deze zomer bracht museum Het Schip dit boek uit. Daarin wordt minutieus beschreven welke keuzes in materiaal en werkwijzen zijn gemaakt tijdens het restauratieproces van 2015 tot 2018. Zo lezen we over de zoektochten naar de kleisoort van de bijzondere oranje baksteen en naar de steenfabriek die ze kon bakken. En behalve de bakstenen vroegen de dakpannen, het ijzer- en smeedwerk, de vensters en deuren, het glas-in-lood enzovoort vergelijkbare uitdagingen. Daarbij moesten de vele sporen van eerdere renovaties, waarbij men nog rekkelijker opvattingen hanteerde, ongedaan worden gemaakt.

Maar de opzet van het boek is een stuk breder. Het Schip markeert een belangrijk moment in de geschiedenis van de architectuur en de volkshuisvesting en ook die context wordt in het boek uitvoerig geschetst.
Een flinke bijdrage van De Getty Foundation hielp bij de financiering van het historisch materiaalonderzoek en de totstandkoming van dit boek. Gedurende een aantal jaren hebben specialisten de materialen en mogelijke knelpunten in de restauratie bestudeerd. Het boek heeft mede tot doel dat de verkregen kennis toekomstige restauraties ten dienste staan. Maar het is de eerste plaats voor de liefhebber een prachtig boek om te lezen en door te bladeren.

Een kunstwerk van baksteen Gebonden - Betekenis en restauratie van Het Schip, icoon van sociale woningbouw en architectuur 1919-1921, Uitgever Het Schip, Gebonden €45, 320 pagina's. Auteurs Petra van Diemen, Ton Heijdra, Niko Koers, Cisca van der Leeden, Ramon Pater en Richelle Wansing.