Overslaan en naar de inhoud gaan

Ruimtelijke Ordening: de Nederlandse planningstraditie

Het lijvige boek 'Ruimtelijke Ordening, geschiedenis van de stedelijke en regionale planning in Nederland' moest hoognodig worden geactualiseerd. De eerste uitgave van Van der Cammen en Len de Kerk stamt uit 1986 en is in de loop der tijd weliswaar meermaals hernieuwd maar niet zo ingrijpend als deze uitgave; die werd helemaal herschreven. Bovendien werd de oorspronkelijke tekst met een derde ingekort.
Het boek behandelt de lange geschiedenis van de ruimtelijke ordening in Nederland, namelijk vanaf 1200 tot nu en de auteurs wagen zich in deze versie zelfs aan een toekomstvisie. Praktisch alle aspecten van de ruimtelijke ordening komen aan bod waarbij de centrale vraag is: waar komt die sterke Nederlandse neiging tot ordening en planning vandaan waarmee al in de late middeleeuwen werd begonnen? Daarbij speelt uiteraard de eeuwige strijd met het water een grote rol, net als de urbanisatie. Of zoals de auteurs het zelf verwoorden: 'Nederland is een verstedelijkte delta, het resultaat van eeuwenlange processen van planmatige inrichting door ontginning, landaanwinning, beheersing van waterlopen, stedenbouw en landinrichting'.
Het boek bestaat uit zeven hoofdstukken. Hierin komen de cultuur van ordening en planning, de stedelijke ontwikkeling, crises en wederopbouw maar ook de kwetsbaarheid van de netwerksamenleving aan bod. De toekomstverkenningen bestaan onder meer uit de gevolgen van de vergrijzing op bijvoorbeeld de woningbehoefte en de gevolgen van het Klimaatakkoord.
Deze geschiedenis van de ruimtelijke ordening is beschreven aan de hand van ruimtelijke plannen, stads- en streekplannen en bestemmingsplannen. Het boek is rijk geïllustreerd met plattegronden, plankaarten en foto's. Ondanks het feit dat de oorspronkelijk uitgave flink is ingedikt, is het nog steeds een behoorlijke kluif. Gelukkig voor de lezers hebben de auteurs aan enkele hoofdstukken samenvattende kaders toegevoegd waardoor het geheel wat overzichtelijker wordt.
Het boek is bij uitstek interessant als naslagwerk voor studenten planologie, stedenbouw en geografie maar uiteraard ook voor bestuurders en mensen uit de praktijk.

'Ruimtelijke Ordening, geschiedenis van de stedelijke en regionale planning in Nederland'; uitgever Nai010; auteurs Len de Klerk en Ries van der Wouden in samenwerking met het Planbureau voor de leefomgeving; 336 pag.; € 49,95; ISBN 978-94-6208-623-4.