Overslaan en naar de inhoud gaan

Stadsleven: een visie op de metropool van de toekomst

Stadsleven: een visie op de metropool van de toekomst
Socioloog/planoloog Richard Sennett schetst in zijn boek Stadsleven: een visie op de metropool van de toekomst een caleidoscopisch en vooral ook kritisch beeld van het stadsleven. Inspiratie deed hij op in Parijs, Barcelona en Shanghai. Maar hij beschrijft ook het besloten karakter van Googles hoofdkantoor op Manhattan – een kleine stad op zich – en de achterbuurten van Medellin. Volgens Sennett zorgt de geslotenheid van de moderne steden – op zo'n manier ontworpen en gebouwd dat alles onwrikbaar vaststaat – voor verdeeldheid onder de inwoners. Hij breekt een lans voor de 'open stad'; een stad waar bewoners enige ruimte hebben om hun eigen omgeving vorm te geven en waar geëxperimenteerd kan worden met de openbare ruimte.
De rode draad in alle betogen is de verwevenheid van de begrippen cité (de stadse manier van leven) en ville (de fysieke, gebouwde stad). Volgens Sennett betekent wonen in de stad automatisch dat je open staat voor diversiteit. Maar dat vraagt volgens de socioloog wel een open stedelijke omgeving (de ville). Maar hoe doe je dat? Sennett presenteert vijf ontwerpprincipes waarbij openheid niet verloren gaat maar eerder toeneemt bij stadsuitbreiding.

In een NRC-interview bij het uitkomen van deze Nederlandse vertaling liet Sennett zich verleiden tot commentaar op de Amsterdamse plannen voor de Sluisbuurt. In Stadsleven noemt hij namelijk de neiging om wereldwijd wolkenkrabbers te bouwen 'een fallische competitie in hoogbouw'. Volgens Sennett zijn woontorens saai, niet duurzaam en leidt het niet tot buurten waar de bewoners een gemeenschap vormen.
Sennetts commentaar op de Amsterdamse plannen: “Ik durf te wedden dat expats in Amsterdam vooral in de grachtengordel wonen en vergelijkbare dure buurten. Die komen niet naar Amsterdam voor een torenwijk die je overal op de wereld tegenkomt, maar voor de oude stad. En dan vragen de Amsterdamse bestuurders zich achteraf natuurlijk af waarom ze die torens eigenlijk hebben gebouwd. De wolkenkrabber is een gebouwentype van de twintigste eeuw en die is nu toch echt voorbij.”
Sennetts veelzijdige boek vormt een ware uitdaging voor de lezer. Voor de doorzetter: Stadsleven is het laatste boek van een trilogie. Eerder schreef hij De cultuur van het nieuwe kapitalisme en De ambachtsman. In 2010 ontving de auteur de Spinozalens, een onderscheiding voor auteurs, filosofen en wetenschappers die zich verdienstelijk hebben gemaakt op het gebied van ethiek.

Stadsleven: een visie op de metropool van de toekomst. Oorspronkelijke titel Building and Dwelling. Auteur Richard Sennett. Vertaald uit het Engels door Maarten van der Werf. Uitgeverij Meulenhoff. 416 pag. 24,99. ISBN 978-90-290-9306-4.