Sinds jaar en dag maken de corporaties prestatieafspraken met de gemeente Amsterdam en de Huurdersvereniging Amsterdam (HA). Het jaar 2015 is een overgangsjaar waarbij de afspraken met het vorige college nog voor het eerste halfjaar gelden. Hoewel vanaf juli voor de komende vier jaar de zogeheten Samenwerkingsafspraken gelden, worden de aanbiedingsafspraken per kalenderjaar gemeten. De doelen van de oude prestatieafspraken zijn in 2015 ruimschoots gehaald: 67 procent van de vrijkomende sociale huurwoningen werd verhuurd beneden de hoge aftoppingsgrens (= €628, afspraak was minimaal 50%). Ook in het populaire centrumgebied (marktgebied 1) werden de aanbiedingsafspraken gehaald; ook voor het aantal woningen dat in de vrije sector werd verhuurd: 21 procent (afspraak: maximaal een kwart); 64 procent daarvan had een huur beneden de 985 euro. Ook als onzelfstandige eenheden buiten beschouwing worden gelaten - daar was ooit veel gedoe over - voldoen de corporaties aan de oude aanbiedingsafspraken. Dit alles neemt niet weg dat de huurders de laatste jaren een steeds groter deel van hun inkomen aan huurkosten kwijt zijn. Corporaties zijn de laatste twee jaar de huren al meer gaan ‘aftoppen’, en de aanvangshuren zullen verder (moeten) worden gematigd binnen het regime van de Samenwerkafspraken én de nieuwe wetgeving voor ‘passend toewijzen’. “We verwachten dat het percentage verhuringen onder beide aftoppingsgrenzen in 2016 verder omhoog zal gaan,” aldus de AFWC in het Jaarbericht.

Vanaf 1995 neemt het aandeel corporatiewoningen in de hoofdstad gestaag af. Dat heeft twee redenen: de nieuwbouw bestaat sindsdien vooral uit marktwoningen (koop en huur). Bovendien verminderde het aantal corporatiewoningen door sloop en verkoop. Op 1 januari 2016 hadden de corporaties in Amsterdam 186.670 woningen in bezit. Dat zijn zowel zelfstandige woningen (178.389) als studentenkamers. Bijna drieduizend minder dan een jaar eerder. Tweeënveertig procent van het aantal zelfstandige woningen in Amsterdam is nu een zelfstandige corporatiewoning. De gemiddelde kale huurprijs van de sociale huurwoningen van de Amsterdamse corporaties bedraagt 479 euro. In 2015 verkochten de corporaties 2.317 woningen.

Voor de woningzoekende is vooral van belang hoeveel woningen er jaarlijks vrijkomen. In studentenwoningen zit flinke doorloop, maar via WoningNet komen er jaarlijks nog maar 6000 reguliere sociale huurwoningen beschikbaar. Dat lage aantal wordt mede veroorzaakt door verkoop en liberalisering. In 2015 verkochten de corporaties 2.317 woningen en liberaliseerden er 861.

De stadsdelen Nieuw-West en Oost zijn net als in 2014 koplopers in het aantal nieuwe verhuringen. In Oost vonden heel veel studenten een woning, mede dankzij de oplevering van De Feniks (het oude Casa400).

Corporaties huisvesten met voorrang ‘bijzondere doelgroepen’. Wie in aanmerking komt voor 'urgentie', is deels wettelijk vastgelegd en wordt deels door de gemeente bepaald. Omdat de overheid mensen minder snel in een instelling toelaat, neemt de vraag naar reguliere woningen voor kwetsbare huishoudens toe. Daar komt de stroom vluchtelingen bij. Pas dit jaar wordt daar extra tijdelijke woonruimte voor bijgebouwd.

Afname sociale voorraad

Op 1 januari 2016 hadden de corporaties in Amsterdam 186.670 woningen in bezit. Dat zijn zowel zelfstandige woningen (178.389) als studentenkamers. Bijna drieduizend minder dan een jaar eerder. Tweeënveertig procent van het aantal zelfstandige woningen in Amsterdam is nu een zelfstandige corporatiewoning. De sociale voorraad nam met 3.606 woningen af door verkoop (2.317), liberalisering (819) en sloop (1.637). Aan de pluskant staat de oplevering van 727 sociale huurwoningen en 440 zelfstandige studentenwoningen. Het sloopcijfer valt erg hoog uit door het uit exploitatie nemen van tijdelijke studentencomplexen (ruim 900). Daarbij hoort de verplaatsing van een complex uit de Houthavens naar Riekerhaven. Dat zijn de 550 woningen van Het Startblok. Die tellen dus in 2016 weer mee.  

De gemiddelde kale huurprijs van de sociale huurwoningen van de Amsterdamse corporaties bedraagt 479 euro.

Zie ook: Investeringen van Amsterdamse corporaties in 2015 (NUL20 juli 2015)

Het volledige Jaarbericht 2016 van de AFWC kunt u HIER downloaden.