Kort nieuws

Dwangsom toegestaan

Amsterdam mag via het opleggen van dwangsommen naleving van de Huisvestingsverordening afdwingen, zo heeft de Raad van State na lange juridische strijd bepaald. De gemeente ziet de uitspraak als een belangrijke steun voor de effectieve aanpak van woonfraude

In deze zaak werden tegen een grote eigenaar dwangsommen tot in totaal 24.000 euro opgelegd om zijn vrijgekomen goedkope sociale huurwoningen weer beschikbaar te stellen. De Raad van State beschouwt de handelwijze van de gemeente als rechtmatig. Het inzetten van een dwangsom is daarbij een geëigend middel.

“De uitspraak van de Raad van State ondersteunt onze hardere aanpak van woonfraude. Het is belangrijk betaalbare woningen te behouden voor de mensen die daar recht op hebben”, aldus wethouder Herrema van volkshuisvesting. De gemeente hanteert steeds vaker dwangsommen in de strijd tegen malafide woningbemiddelaars en ander woonfraudeurs. Sinds augustus 2006 is voor in totaal 400.000 euro aan dwangsommen opgelegd.[BP]

Parkstaddeal rond

Het heeft even geduurd, maar de zogenoemde Parkstaddeal is nu dan toch definitief. Gemeente en de Amsterdamse corporaties hebben hun handtekening gezet onder een overeenkomst die de nieuwe rolverdeling bij de vernieuwing van Nieuw West bekrachtigt. Kern daarvan is dat de corporaties de resterende financiële risico’s van de herinrichting van de openbare ruimte (circa 100 miljoen euro tot 2015) overnemen en in ruil daarvoor meer vrijheid in de ontwikkeling van het programma krijgen. Bovendien investeren de corporaties in ‘maatschappelijk vastgoed’: gebouwen voor zorg, welzijn en onderwijsvoorzieningen. Zij nemen daarmee een financieel tekort over van ca. 48 miljoen euro tot 2015.

De bewoners worden intensief bij de ontwikkeling betrokken. Per uitwerkingsgebied worden daarover vooraf afspraken gemaakt en de stadsdelen controleren of de participatie ook volgens afspraak verloopt. De gemeente investeert tot 2015 40 miljoen euro extra in sociale programma’s, bijvoorbeeld in zorg- en onderwijsvoorzieningen. De uitvoering ligt bij bureau Koers Nieuw West, in samenwerking met de stadsdelen. Het bureau Parkstad werd al eerder opgeheven. [FvdM]

Milieuregelgeving vertraagt bouwplannen

Extra luchtkwaliteitsonderzoeken vertragen de aanleg van de tweede fase van IJburg. Woningbouw komt niet voor voorjaar 2012 op gang, zo heeft wethouder Van Poelgeest de gemeenteraad laten weten. Om dezelfde reden loopt de woningbouw op het Zeeburgereiland vertraging op. De bouw daar begint op zijn vroegst begin 2010.

De vertraging hangt samen met de noodzaak tot betere verkeersprognoses te komen. “De door ons gehanteerde onderzoeksmethodiek spoort niet langer met de eisen die vanuit de regels over luchtkwaliteit worden gesteld,” aldus Van Poelgeest. “Zolang de resultaten van het luchtkwaliteitsonderzoek niet voldoen aan wet- en regelgeving, kunnen de plannen voor tweede fase IJburg en Zeeburgereiland niet worden uitgevoerd.”

De gemeente gaat nu eerst meer gedetailleerde verkeersmodellen bouwen. Vervolgens rekent TNO de onderzoeken door op luchtkwaliteit en moet blijken of ook in de ontwikkelfase van IJburg en Zeeburgereiland aan de normen wordt voldaan. Van Poelgeest waarschuwt voor te veel optimisme. “De realiteit is dat bij dit soort onderzoek succes niet is gegarandeerd.”

Vertraging voor het Zeeburgereiland leidt tot een verslechtering van de grondexploitatie met 2 miljoen euro. Omdat de voetbalvereniging Zeeburgia later naar het eiland kan verhuizen, loopt ook de bebouwing van het bestaande sportcomplex van Middenmeer-Noord vertraging op. Voor IJburg betekent de vertraagde aanleg van het toekomstige Centrumeiland dat de eerste woningen niet voor 2013 worden opgeleverd. Dat leidt tot een breuk in de productie. De laatste woningen van het huidige IJburg zijn volgens planning in 2011 gereed. [BP]

‘Woningbouw langs Gooiseweg’

Rond de Gooiseweg, de stadsroute tussen het Amstelstation en Gaasperdam, zou nog ruimte zijn voor 19.000 extra woningen. Dat claimt het Rotterdamse bureau West8. Voorwaarde is wel dat de milieuhinder van het verkeer verdwijnt. Wethouder Van Poelgeest ziet kansen: “Door wegen te verlagen en tunnels te bouwen kan bouwgrond beschikbaar komen op plekken waar we nu nog niet aan woningbouw denken. Of we een dergelijk aantal ooit zullen halen, durf ik nu niet te zeggen. Maar het toont wel aan dat verdergaande transformatie van de stad tot de mogelijkheden behoort.” Het nog braakliggende Duivendrechtseveld ten noorden van Zuidoost zou ook zo’n transformatieplek zijn.

Van Poelgeest heeft in een brief aan de Kamer gemeld dat in principe de komende twintig jaar binnenstedelijk ruimte is te vinden voor de bouw van in totaal 70.000 woningen. Maar de ontwikkelingskosten van dergelijke gebieden zijn zodanig hoog, dat gemeenten volgens hem deze opgave nooit op eigen kracht kunnen waarmaken. “De financiering van onze ambities stuit op grote problemen. De reserves van de ontwikkelingsbedrijven en andere gemeentelijke financieringsbronnen zijn volstrekt onvoldoende om zelfs voorzetting van alleen maar de huidige woningbouwopgave waar te kunnen maken,” aldus Van Poelgeest. Een pleidooi kortom voor een rijksbijdrage. [BP]

NUL20-onderscheiding voor hoogste bouwproductie

Rochdale wint Gouden Baksteen 2007

Woningcorporatie Rochdale heeft de NUL20 Gouden Baksteen 2007 gewonnen, de jaarlijkse prijs voor de hoogste bouwproductie. Rochdale leverde in 2007 het recordaantal van 1012 woningen op, 49% daarvan betreft sociale huurwoningen. Nog nimmer sinds de introductie van de Gouden Baksteen in 2002 bouwde een ontwikkelaar meer dan duizend woningen. Vorig jaar eindigde Rochdale als derde. Nummer twee en drie zijn de inmiddels gefuseerde corporaties Ymere en Woonmaatschappij met 558 en 418 woningen. In totaal zijn er in 2007 5644 (in 2006: 5510) woningen opgeleverd volgens de registratie van het OGA.

Rochdale realiseerde zijn productie grotendeels in Zuidoost, waar projecten als Gerenstein Gallery, De Kandelaar, Fénice Noordzijde, Fortuna 1, K-Zuid en Grubbehoeve werden opgeleverd. Verder voltooide Rochdale in de combinatie DUWO Pro Student (samen met DUWO en AWV) studentencomplexen in Oost/Watergraafsmeer. De onzelfstandige eenheden onder de studentenwoningen tellen overigens mee als halve woningen.

Ook bestuurder Hubert Möllenkamp van Rochdale wijst op het probleem van de stijgende bouwkosten en personeelstekorten in de bouwsector. “Het wordt steeds moeilijker in Amsterdam kwalitatief goede woningen te bouwen die nog enigszins te betalen zijn.” Maar het grootste probleem voor corporaties met bouwambities is langzamerhand toch om vrije locaties te verwerven. Möllenkamp: “Daarom vind ik het ook jammer dat de gemeente in Zuidoost weer met volledig open inschrijvingen begint. We hebben net een einde gemaakt aan het versnipperde bezit van corporaties in vernieuwingsgebieden uit oogpunt van beheer.”

Bij de Gouden Baksteen-klassering baseert NUL20 zich op het basisbestand woningbouwlocaties van het OGA. Daarin worden grondige renovaties, zoals bij Rochdale de Grubbehoeve, ook meegerekend.

Zie ook:

Bouwproductie: piek in opleveringen, terugloop start bouw

Rochdale bouwkampioen van 2007

Leden akkoord met fusie AWV/Het Oosten

De leden van Het Oosten en AWV hebben unaniem ingestemd met het samengaan van beide woningbouwverenigingen. Met deze instemming kan een volgende stap in het fusieproces worden gezet: toestemming van de minister. De fusiecombinatie kan volgens directeur Frank Bijdendijk van Het Oosten veel sterker buurtgericht aan de slag: “Wij vinden het belangrijk dat onze huurders kunnen delen in een hoge kwaliteit. De kwaliteit van de woonomgeving speelt daarbij een belangrijke rol. Daarom moeten wij ons intensiever met Amsterdamse wijken en buurten bezighouden. Samen met bewoners zullen we buurtplannen voor ontwikkeling en beheer gaan maken,” aldus Bijdendijk. De nieuwe organisatie zou helemaal worden aangepast aan deze buurtgerichte aanpak. AWV en Het Oosten streven ernaar per 1 juli samen te gaan. [BP]

‘APK-keuring gasinstallaties’

Het toezicht op het onderhoud van gasinstallaties in woonhuizen en gebouwen moet worden verbeterd, zo meent de GGD in Amsterdam. Om vergiftiging door koolmonoxide tegen te gaan, dient landelijk een verplichte keuring te worden ingevoerd.

Gasinstallaties worden volgens de GGD onvoldoende gecontroleerd. “Voor de liberalisering van de energiemarkt had het energiebedrijf oog voor de veiligheid. Nu is dat vooral een verantwoordelijkheid van de mensen zelf. In de praktijk schenkt niet iedereen daar voldoende aandacht aan,” zo verklaart Bart Poelman van de afdeling medische milieukunde.

Alleen al in Amsterdam vielen er de afgelopen vijf jaar vier dodelijke slachtoffers door koolmonoxidevergiftiging. Een kleine tweehonderd Amsterdammers moesten zich onder doktersbehandeling stellen.

Minister Vogelaar van Volkshuisvesting wil geen landelijke keuring, maar wel een verbod op nieuwe aanleg van afvoerloze geisers en andere open verbrandingstoestellen. Ook is zij voorstander van versnelde vervanging van verouderde installaties. [BP]

Rectificatie

In het vorige nummer van NUL20 is in het artikel over woonfraude illustratiemateriaal gebruikt waarin een flyer van het bedrijf Altijd Wonen te zien was. Hierdoor kan ten onrechte de indruk zijn ontstaan dat Altijd Wonen betrokken is bij de illegale praktijken die in het artikel zijn beschreven. Wij betreuren dit. Dit was niet onze intentie. Bureaus die bemiddelen in huurwoningen en kamers in Amsterdam hebben een vergunning nodig. Altijd Wonen heeft zo’n vergunning. Fred van der Molen, Hoofdredacteur NUL20

Eigen Haard lid Vernieuwde Stad

Eigen Haard is toegetreden tot De Vernieuwde Stad, een landelijk platform van grote, stedelijke corporaties met een ontwikkelend en ondernemend karakter. Het platform richt zich vooral op de grootstedelijke problematiek. Binnen de Vernieuwde Stad is een levendige discussie gaande over strategische onderwerpen. Actueel zijn de wijkaanpak, het prijsbeleid en de investeringen van corporaties. De Vernieuwde Stad is in 2002 opgericht en telt ruim twintig corporaties, waaronder AWV, Het Oosten, Rochdale, Ymere en De Key. [BP]

Het Oosten voltooit Zuidelijke IJ-oever

Kristal Projectontwikkeling is op de laatste open plek van het Oostelijk Havengebied begonnen aan de bouw van woningcomplex Argentinië. In drie bouwblokken komen 330 huurwoningen, waarvan 90 sociale huurwoningen. De begane grond krijgt 4500 m2 voorzieningen, waaronder broedplaatsen voor kunstenaars, een pension voor zwerfjongeren en winkelruimte. Onder het complex komt een parkeergarage met 350 plekken. Oplevering van het complex is voorzien in 2010.

Argentinië is ontworpen door de architecten Marc Breitman en Rob Krier. De bouwplannen voor dit gebied dateren al uit het midden van de jaren negentig. Aanvankelijk was daar een door Koen van Velzen ontworpen woongebouw met luxueuze lofts voorzien. Deze woningen bleken onverkoopbaar. Het Oosten liet daarom een geheel nieuw, ‘minder modernistisch en koel’ bouwplan ontwikkelen met huurwoningen. Volgens directeur Bijdendijk past het jongste plan veel beter bij wat huurders willen. Het heeft de corporatie veel moeite gekost om Welstandtoezicht van de gewijzigde bouwstijl te overtuigen. [BP]

Betere Buurtprijs

De Betere Buurtprijs 2007 van Ymere heeft negen winnende projecten opgeleverd, variërend van een voetbaltoernooi tot een workshop tv-programma’s maken. Ze worden met steun van Ymere uitgevoerd. Met de prijs wil de corporatie bewoners stimuleren zelf plannen te maken voor verbetering van de leefbaarheid in de buurt.

In 2006 werd de competitie alleen in het oostelijke deel van Amsterdam gehouden, maar nu mochten bewoners uit de hele stad meedingen. Het idee van het voetbaltoernooi voor en door jongeren kwam uit de Van der Pekbuurt in Noord, en in de Spaarndammerbuurt kunnen jongeren binnenkort met hulp van Ymere een politiek gericht televisieprogramma maken. Gehoopt wordt dat de jeugd hierdoor meer betrokken raakt bij de lokale politiek. Onder de andere winnaars zijn onder meer de vertrouwde straatbarbecue en het geveltuintje. Beide wel met een originele draai: de barbecue is voor het afscheid van een afbraakbuurt (Wijsgerenbuurt, Geuzenveld-Slotermeer) en de tuintjes kunnen door kinderen worden geadopteerd. Opmerkelijk is verder de steun aan een initiatief op het Bickerseiland, waar leerlingen van twee bij elkaar gelegen basisscholen mijlenver van elkaar staan. Uitwisselings- en samenwerkingsprojecten moeten daar verandering in brengen.

De bekendmaking van de winnaars onder de vijftig inzendingen was op een conferentie over participatie en ‘empowerment’, op 12 december in het Westerpark. De steun van Ymere kan financieel zijn, maar ook facilitair, bijvoorbeeld met het ter beschikking stellen van mankracht.

Prijzen voor Noordkop en Timorplein

De Zuiderkerkprijs 2007 is toegekend aan ontwikkelaar De Principaal en architecte Marlies Röhmer voor het project Noordkop op de Spaarndammerdijk in Amsterdam-Westerpark. Het winnende project bestaat uit een robuust gebouw met twintig woningen, een supermarkt, een coffeeshop, een parkeergarage en vier atelierwoningen.

Volgens juryvoorzitter Rob van Engelsdorp Gastelaars, emeritus hoogleraar sociale geografie aan de Universiteit van Amsterdam, is Noordkop een voorbeeld van compact en ingenieus bouwen om gezinnen in de stad te houden. De maten van de woningen zijn genereus. Vanaf riante balkons hebben de bewoners uitzicht op een gemeenschappelijke binnentuin. De gemetselde gevel is een hommage aan de nabijgelegen architectuur van de Amsterdamse school.

De jury bezocht in totaal twaalf door het Ontwikkelingsbedrijf geselecteerde woningbouwprojecten. Volgens Van Engelsdorp geeft de gemengde Amsterdamse bouwproductie reden tot opgewektheid. “Nog steeds worden er woningen voor mensen met weinig geld in dezelfde complexen gebouwd als voor mensen met veel geld. Met dezelfde materialen en met evenveel inzet van architecten, bouwers en opdrachtgevers”, aldus de juryvoorzitter.

De Geurt Brinkgreve Bokaal is gewonnen door Ymere voor de zorgvuldige herontwikkeling van de 3e Ambachtschool aan het Timorplein in Amsterdam-Zeeburg. Het voormalige schoolgebouw biedt thans onderdak aan een StayOkay-hotel, een bioscoop en een grand-café. Een deel van de lokalen is omgebouwd tot bedrijfsruimte.[BP]

ARS: meer gezinsvriendelijke woonmilieus graag!

Woonvisie afgerond

De vernieuwing van naoorlogs Amsterdam moet meer in dienst komen te staan van de wooncarrières van de huidige bewoners, zo meent de Amsterdamse Raad voor de Stadsontwikkeling (ARS). In een reactie op de ‘Woonvisie Amsterdam tot 2020’ wordt gepleit voor meer gezinsvriendelijke woonmilieus.

Vernieuwing van Nieuw West en naoorlogs Noord is volgens de ARS absoluut noodzakelijk. De vraag is voor wie? De middenklasse weet ook de weg te vinden naar de suburbane gebieden in de regio. Tegelijkertijd lukt het nauwelijks bewoners van binnen de ring te interesseren voor een vervolg van hun wooncarrière in de naoorlogse gebieden. De ARS adviseert daarom de opkomende middenklasse uit deze wijken tot uitgangspunt te nemen.

Het huidige aanbod deugt niet. “Bij de invulling van de herstructurering wordt nu te vaak onder druk van kwantiteit, grondexploitatie en stedenbouwkundige dogma’s gekozen voor nieuwbouw van appartementen, ongeacht welke locatie, voor een anonieme doelgroep. Dit leidt niet alleen tot nieuwe eenzijdigheid; het is ook niet het product waar gezinnen op zitten te wachten,” aldus ARS-voorzitter Eshuis.

Aantrekkelijk aanbod voor gezinnen kan volgens de ARS diverse vormen aannemen. Daarbij wordt gedacht aan het samenvoegen van woningen en het beter benutten van plinten en binnentuinen voor jonge kinderen. Bij nieuwbouw moet de differentiatie toenemen: verdichting in de richting van een stedelijk milieu enerzijds, en gezinsvriendelijke deelgebieden anderzijds. “Kwaliteit en toekomstwaarde, niet kwantiteit moeten daarbij voorop staan,” aldus de raad.

Wethouder Herrema kan zich niet vinden in de kritiek. Volgens hem is er in Nieuw West inmiddels al gekozen voor meer variatie. “In de nieuwe overeenkomst maken we extra verdichting mogelijk. Dat doen we op de plekken die zich daarvoor lenen. Vervolgens wordt het haalbaar om elders meer grondgebonden woningen te bouwen.”

De Woonvisie ‘Amsterdam tot 2020’ is in december door het college ter inspraak aangeboden. De visie kreeg als titel mee Wonen in een Metropool. Het college wil in deze visie benadrukken dat Amsterdam een open, gedifferentieerde stad moet blijven, in alle delen van de stad. Concrete beleidsmaatregelen zijn uitgewerkt in het akkoord ‘Bouwen aan de Stad’ en de Beleidsovereenkomst. [BP]

Bouw Het Facet begonnen

Op 6 december startte de bouw van Het Facet, hoek Postjesweg/Witte de Withstraat in De Baarsjes. Het complex komt op de plaats van het Entreeblok en sluit architectonisch aan bij de Amsterdamse Schoolstijl van de omgeving. Het project maakt deel uit van de vernieuwing van de Chassébuurt, waarin Ymere een grote rol speelt. Een jaar geleden werd aan de overkant van de straat Het Sieraad geopend, de ingrijpend gerenoveerde voormalige ambachts- en edelsmedenschool. Het gebouw biedt onder anderen ruimte aan kunstenaars, net als Meneer de Wit in de Witte de Withstraat. In deze laatste straat zijn de gevels aangepakt. Tegelijk met de bouwstart van het Facet werd een lichtkunstwerk van Gabriël Lester in de erkers van deze gevels in werking gesteld. [JvdT]

Akkoord over Archiefterrein

De deelraad Oud-Zuid is akkoord gegaan met de plannen voor het Archiefterrein. De belangrijkste kritiek van de omwonenden is erin opgenomen. Zo komt er geen paviljoen voor het Aschergebouw en worden de woontorens aan de Amsteldijk lager dan gepland. Ook is er meer aandacht voor de sociale veiligheid.

Eerder stelde de gemeenteraad 1, 5 miljoen euro extra beschikbaar voor aanpassing van de bouwplannen. Op het terrein waar vroeger het Gemeentearchief zat, komen woningen en creatieve organisaties. Zo krijgt het Ostadetheater een nieuw onderkomen. Verder komen er een tweelaags parkeergarage en nieuwbouw voor de Ivko-school, een school voor kunstonderwijs. [BP]

De Key wint Zilveren Woonladder

De Key heeft de Zilveren Woonladder 2007 gewonnen. De woonstichting krijgt de prijs voor vernieuwende wooninitiatieven aan de onderkant van de woningmarkt vanwege de plannen voor de bouw van het JAZ zeecontainerdorp in Amsterdam-Westerpark. Het zeecontainerdorp is een initiatief van de stichting Jongeren aan Zet. Doel is het voorkomen van schooluitval. Het dorp moet een plek worden waar jongeren kunnen wonen, werken, leren, verantwoordelijkheid voor de buurt nemen, beheren en recreëren. De Key zorgt voor de bouw en het beheer van de containers, ROC ASA voorziet in onderwijs en Combiwel begeleidt en coacht de jongeren.

Het dorp aan de Turbinestraat zal aan ruim honderd jongeren tijdelijke woonruimte bied en. Daarnaast is er plek voor zestien bedrijven, waarbij een soort van gildesysteem wordt toegepast. De jongeren runnen zelf de bedrijven. Start bouw is voorzien medio 2008. [BP]

Energiezuinige woningen aan Zuidas

Een combinatie van ERA Bouw, Prospect Zuidas en Rabo Vastgoed is eind vorig jaar in het Gershwin-gebied van de Zuidas gestart met de bouw van 72 luxe koopappartementen en 108 huurwoningen. Ook krijgt het complex Royaal Zuid in totaal 2.800 m2 commerciële voorzieningen.

Gershwin is het eerste Zuidas-gebied waar het accent volledig ligt op wonen. In de komende jaren verrijzen hier meer dan 1.200 woningen, waarvan de bouwcombinatie Royaal Zuid er ongeveer 375 gaat ontwikkelen; variërend van studentenwoningen, luxe koop- en huurappartementen tot stadsvilla’s. Royaal Zuid zal haar woningen voorzien van een systeem met warmtepompen. Deze woningen gebruiken ruim veertig procent minder energie dan gebruikelijk. [BP]

NUL20: nr 36 - januari 2008