Gemeenten uit de Metropoolregio Amsterdam hebben een overeenkomst met het Rijk afgesloten om de komende jaren 5.000 flexwoningen te bouwen. Het Rijk geeft daarvoor 14 miljoen euro subsidie vanuit de Stimuleringsregeling Flex- en Transformatiewoningen; een nieuwe taskforce moet zorgen voor een snelle realisatie. Minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening Hugo de Jonge ondertekende de overeenkomst vrijdag in Ouder-Amstel namens het Rijk.
De meeste flexwoningen komen in Amsterdam. Half februari bracht de hoofdstad naar buiten dat er voor 1.380 flexwoningen plek was gevonden op vier locaties. Maar bij de ondertekening van deze overeenkomst gaat het om 1.000 flexwoningen; de hoofdstad heeft wel de ambitie er nog eens 1.500 tot 2.000 extra te realiseren zodra daarvoor plek wordt gevonden. Ook voor het aangekondigde bouwprogramma in Zaanstad (ca. 750) zijn nog niet alle locaties bekend. Daarnaast hebben Ouder-Amstel (ca. 540), Almere (ca. 425), Haarlemmermeer (ca. 200), Lelystad (ca. 200) en Velsen (ca. 150) de realisatieovereenkomst ondertekend. Een deel van het nu aangekondigde bouwprogramma is overigens al eerder door individuele gemeenten aangekondigd. In bijna alle gemeenten, met uitzondering van (vooralsnog?) Almere, is een corporatie betrokken bij de bouw en exploitatie. In Zaanstad hebben de Parteon, Rochdale en ZVH daartoe gezamenlijk een intentie-overeenkomst gesloten.
Deze woningen zijn bedoeld om de tekorten aan sociale huurwoningen op korte termijn terug te dringen. Een deel is bestemd voor Oekraïners, statushouders en andere ontheemden. Andere doelgroepen zijn Nederlandse starters, economisch daklozen en andere 'spoedzoekers'. De 224 woningen die bij de Arena in Ouder-Amstel komen (ontwikkelgebied De Nieuwe Kern) zijn bijvoorbeeld voor de helft bestemd voor reguliere starters uit Ouder-Amstel en Amsterdam. Nog dit jaar wordt gestart met de bouw van de eerste woningen, in 2024 worden de meeste opgeleverd.
Vanuit de samenwerkende overheden in de MRA wordt een Taskforce Flexwoningbouw opgericht, die moet zorgen voor de bouw van de woningen. Deze taskforce zorgt voor inhoudelijke ondersteuning van de gemeenten en heeft een regierol voor de herplaatsing van de woningen voor een tweede termijn binnen de regio.
Herplaatsingsgarantie
In bijna alle gevallen bouwt en exploiteert een woningcorporatie de te bouwen flexwoningen. Voor deze 5.000 woningen geldt een 'herplaatsingsgarantie'. Dat betekent dat het Rijk en betrokken gemeente de corporatie compenseren als die na de eerste periode van 10-15 jaar niet kan worden herplaatst. Afgesproken is dat het Rijk 60 procent en de gemeente 25 procent van het financiële risico daarvan afdekken. Volgens minister De Jonge gaat het om een puur theoretisch risico, want er zullen altijd tijdelijk braakliggende terreinen blijven. Maar zo kijken de accountants van gemeenten en corporaties er niet naar. Er moet dus risicovoorziening worden opgenomen in de boeken. En dat beperkt de mogelijkheden voor kleinere gemeenten om flinke aantallen flexwoningen neer te zetten aanzienlijk. Dat probleem moet Ouder-Amstel bijvoorbeeld nog oplossen.
Locaties flexwoningen: