Image

Terwijl je dit leest zijn er duizenden, waarschijnlijk tienduizenden, jongeren in ons land die geen thuis hebben. Jongeren die heen en weer gaan tussen de overvolle opvang, auto’s, parkbankjes en andere plekken die op geen enkele manier een woning genoemd kunnen worden.

Als je ze wel in een woning vindt dan kunnen ze in het beste geval eventjes terecht op een bank bij een vriend, of zitten ze in het slechtste geval bij mensen die hen en hun situatie misbruiken. Het is een maatschappelijk falen om boos van te worden. Een onnodig maatschappelijk falen. Want er is een duidelijke, wetenschappelijk bewezen, oplossing: een woning, met ondersteuning waarbij je jouw autonomie houdt. Housing First.

Er is een schrijnend tekort aan woningen voor alle jongeren

De woningnood zet veel levens op de pauzestand. Sommige levens verwoest het. Het CBS telt bijna 7000 jongeren die dakloos zijn. Bredere ETHOS tellingen, die bijvoorbeeld ook mensen meetellen die in auto’s of schuurtjes slapen, laten zien dat het aantal veel hoger ligt. Er heerst nog steeds een beeld dat jongeren die dakloos zijn het er wel zelf naar gemaakt zullen hebben. Ze zijn vast verslaafd of onhandelbaar. Spreek er een paar en je weet dat het anders is. Er is een schrijnend tekort aan woningen voor alle jongeren. Gelukkig hebben de meeste van hen ouders, familie of andere verzorgers waarbij ze nog een veilige plek hebben. Maar niet iedereen heeft die ouders of verzorgers. En als je uit een jeugdzorginstelling komt of het thuis niet veilig is, zie dan maar eens een woning te vinden. Een sociale huurwoning duurt jaren, vrije sector is niet te betalen op het jeugdminimumloon of een jongerenuitkering.

Geen extra punten

Je zou verwachten dat we er alles aan doen om deze jongeren te helpen. De meeste mensen denken dat je in Nederland nooit dakloos hoeft te zijn. Het tegendeel is waar. Stel je bent jong en wordt dakloos in Amsterdam. Verwacht niet dat je in aanmerking komt voor urgentie voor een woning, je krijgt zelfs geen ‘extra punten’ voor het zoeken naar een woning. Wat wel kan: je aanmelden voor kortdurende opvang. Als je aan de criteria voldoet dan mag je twee keer per maand 5 nachten in de opvang komen slapen. Voor de overige 20 nachten ben je op jezelf aangewezen. Niet getreurd, de gemeente wijst je op een app waarin alles staat over hoe je kunt overleven op straat. Het is bijna niet te geloven. Voor zover ik heb kunnen achterhalen is het waar, maar bewijs me alsjeblieft het tegendeel. In sommige andere gemeenten is er meer opvang, maar een veilige eigen woning vind je zelden. De opvang geeft geen stabiliteit en helaas vaak ook geen veiligheid, maar het is nu wel een verplichting om later mogelijk een sociale huurwoning te kunnen huren. Vergeleken met een woning is de opvang ook nog eens hartstikke duur voor de maatschappij.

We kunnen niet alles afdoen met het argument dat er woningnood is

Die kosten zijn niet het grootste probleem, wel de levens die in de knop gebroken worden. Jongeren die dakloos zijn (geweest) hebben een grote kans op mentale en fysieke gezondheidsproblemen, trauma en misbruik. Waar ze nog een leven lang mee moeten leven. Terwijl vroegtijdig een veilige eigen plek en begeleiding er juist voor zorgt dat ze wel een goede basis kunnen opbouwen. Denk zelf maar eens in: als je niet weet waar je volgende week slaapt, zou je dan een studie beginnen, werk aannemen of investeren in je gezondheid en relaties?

We kunnen niet alles afdoen met het argument dat er woningnood is. Zeker niet het ontnemen van het leven van zoveel jongeren. We kunnen een leven geven met de sleutel van een woning. Ik heb besloten om me daar vanaf nu volledig voor in te gaan zetten. En ik hoop dat iedereen die dit leest ook een manier vindt om een stukje in dit kapotte systeem te maken. Dit maatschappelijk falen is op te lossen.