Dankzij de steun van de Vereniging Eigen Huis heeft de Stichting Erfpachters Belang (SEBA) in korte tijd bijna 7000 steunbetuigingen opgehaald voor een referendum over de modernisering van het erfpachtstelsel. Daarmee lijkt de eerste hobbel genomen. De indiener heeft op 9 september 6750 steunbetuigingen nodig van Amsterdamse kiesgerechtigden om een inleidend referendumverzoek in te dienen. Voor het daadwerkelijk doorgaan van een referendum zijn vervolgens in totaal 27.000 stemmen nodig.
Op 3 juli ging de Amsterdamse gemeenteraad akkoord met de hoofdlijnen voor het nieuwe erfpachtstelsel zoals voorgesteld door wethouder Maarten van Poelgeest. Het huidige erfpachtstelsel kent een aantal evidente nadelen: woonlasten kunnen bij canonherziening plotseling fors stijgen, banken worden terughoudendheid bij het verstrekken van financiering vanwege onvoorspelbaarheid woonlasten en de vaststelling van de canon is een uitermate ingewikkelde procedure. De herziening moet het erfpachtstelsel helder en voorspelbaar maken.
De uitwerking van het nieuwe erfpachtstelsel loopt op zijn minst vertraging op door het referendumverzoek. De indiener daarvan is Koen de Lange van de SEBA. Dankzij de actieve steun van De Vereniging Eigen Huis tekenden al bijna 7000 zijn petitie om een volksraadpleging te houden over de modernisering.
Koen de Lange c.s verzoeken aanpassing van het huidige voorstel op drie punten: om bij canonherziening uit te gaan van gelijke verdeling van de waardeontwikkeling tussen huiseigenaar en de gemeente; om hierbij rekening te houden met tussentijdse investeringen door de erfpachter in structurele woningverbeteringen en -uitbreidingen (een oplossing dus voor de 'badkamerboete', nvdr). En - last but not least - invoering van de mogelijkheid voor erfpachters om de grond onder hun woning (blote eigendom) te kopen.
Medio september besluit het college over de toekenning van het inleidend referendumverzoek. Als die positief uitvalt, hebben de indieners wettelijk nog zes weken om 27.000 steunbetuigingen te verzamelen (inclusief de herfstvakantieweek in oktober wordt dat zeven weken). Het college besluit vervolgens medio november of het referendumverzoek kan worden gehonoreerd.
En daarna is het snel 2014 en al weer verkiezingstijd. Het referendum zorgt minimaal voor een forse vertraging van de invoering van een nieuw erfpachtstelsel. Wethouder Van Poelgeest is dan ook not amused. Volgens hem jut de SEBA Amsterdammers op door onwaarheden te verspreiden. In een ingezonden stuk in Het Parool benadrukt hij dat het nieuwe systeem budgettair neutraal wordt ingevoerd en dat bestaande rechten niet worden afgepakt.
De uitslag van het eventueel referendum wordt overigens bepaald bij gewone meerderheid van stemmen en is alleen geldig als ten minste 20 procent van alle stemgerechtigden een geldige stem heeft uitgebracht.
Meer informatie:
Amsterdam wijzigt erfpachtstelsel (NUL20, 22-05-2013)
Amsterdamse verordening op het burgerinitiatief en het referendum
Collegevoorstel vernieuwing erfpachtstelsel
Tekst Petitie voor referendum erfpacht (petities.nL)