De inwoners van Amsterdam mogen zich op 22 mei 2014 uitspreken over de vernieuwing van het erfpachtstelsel. De Stichting Erfpachters Belang Amsterdam (SEBA) heeft voldoende geldige handtekeningen verzameld voor het houden van een referendum, zo heeft burgemeester Van der Laan de gemeenteraad afgelopen nacht laten weten. Bureau Onderzoek en Statistiek heeft een steekproef van de aangeleverde handtekeningen genomen en komt uit op 28.259 geldige handtekeningen. Het referendum valt samen met de Europese Verkiezingen.
SEBA beschouwt het huidige erfpachtstelsel als te complex en onvoldoende eerlijk. Niet alleen dient volgens hen het stelsel duidelijker te worden. De waardestijging moet ook eerlijker tussen gemeente en woningeigenaar worden verdeeld. Bovendien zouden burgers altijd de kans moeten krijgen de grond onder hun woning te kopen. De stichting wordt daarbij gesteund door de VVD. De politiek is sterk verdeeld. Partijen als PvdA en GroenLinks beschouwen erfpacht als een belangrijke maatschappelijke verworvenheid; de stijging van de waarde van de grond dient ten goede te komen aan de gemeenschap. Wethouder Van Poelgeest werkt wel al enige tijd aan verbetering van het stelsel. Zo zou aanpassing van de erfpachtcanon voortaan moeten plaatsvinden bij woningverkoop.
Concreet ligt tijdens het referendum de vraag voor of men zich kan vinden in de voorstellen voor vernieuwing van het erfpachtstelsel. Het voortbestaan van het erfpachtstelsel als zodanig is dus niet aan de orde. Of het referendum enig effect zal hebben is afhankelijk van de vraag of voldoende Amsterdammers zich daarover uitspreken. Twintig procent van de stemgerechtigde Amsterdammers moet daarvoor een geldige stem uitbrengen.