Links het echtpaar Gomes de Oliveira, rechts dochter en schoonzoon. Midden de woonmakelaar Ahlam El-Kadi

Caroline Nolet is manager Verkoop en Verhuur van Ymere. Zij legt uit dat in Amsterdam per woning gemiddeld 361 mensen reageren via WoningNet. Dat is het hoogste aantal in de regio. De eerste tien woningzoekenden op de lijst worden uitgenodigd voor een bezichtiging. Nolet: “Opvallend daarbij is dat gemiddeld pas de achtste kandidaat zo’n woning accepteert. Kortom, we hebben in Amsterdam per woning meer kijkers nodig voor we over kunnen gaan tot verhuur dan in de rest van de regio. We vermoeden dat dat te maken heeft met de lange inschrijfduur. Die ligt in Amsterdam op gemiddeld bijna vijftien jaar. Waarschijnlijk zijn de kandidaten daardoor kritischer.”
Ymere wil met de nieuwe afdeling Match & Markt dit moeizame verhuurproces verbeteren. “We onderzoeken bijvoorbeeld hoe we woningen beter kunnen omschrijven in advertenties. De informatie over de woningen die vrijkomen is nu te summier. We willen die aanvullen met meer foto’s en duidelijke plattegronden op de websites waarop toekomstige huurders kunnen reageren. Ook kan de informatie over de inkomenseisen voor een sociale huurwoning veel beter. We hopen daardoor dat mensen minder reageren op woningen die niet bij hun situatie passen. Dat scheelt ons veel tijd en is bovendien klantvriendelijker.”
Nolet vindt ook dat het systeem van woonruimteverdeling opnieuw onder de loep moet worden genomen. “Het huidige systeem werkt prima voor mensen die niet zo’n haast hebben om te verhuizen. Maar voor zogenaamde spoedzoekers – mensen die bijvoorbeeld gescheiden zijn of werkloos zijn geworden – zit de markt totaal op slot. We moeten samen met de andere corporaties om de tafel om tot een ander verdeelsysteem te komen. En misschien is het ook niet zo gek om te kijken of we het maximaal aantal weigeringen per kandidaat kunnen beperken tot bijvoorbeeld twee of drie zoals dat in het verleden het geval was.”

Buurt is veel te saai

De afdeling Match & Markt van Ymere gaat monitoren wat de voornaamste redenen zijn om een woning te weigeren. NUL20 nam vast de proef op de som en sprak met een aantal kandidaten voor seniorenwoningen in Osdorp. Onder hen het echtpaar Gomes de Oliveira. De vrouw bekijkt met een kritische blik de seniorenwoning van Ymere aan de Osdorperban en komt uiteindelijk tot de conclusie dat er geen plaats is in de woonkamer voor de eethoek en de grote servieskast. “Bovendien heb ik last van hoogtevrees en de zesde etage vind ik wel erg hoog.”
Toch ziet ze ook veel voordelen: “Het is wel een mooie lichte woning en die open keuken is fijn.”
Nog een groot voordeel is dat hun dochter en schoonzoon op een steenworp afstand wonen en het echtpaar gratis kan parkeren in de parkeergarage. Bovendien zijn ze de eerste kandidaten die voor dit appartement in aanmerking komen.
Het echtpaar woont nu op Kattenburg, op de derde verdieping zonder lift. “We wonen daar naar ons zin maar het trappenlopen wordt steeds moeilijker,” legt meneer Gomes de Oliveira uit. Ondanks al de voordelen laat het echtpaar de volgende dag weten dat ze toch liever een volgende bezichtiging afwachten. Want, zoals ze eerder al lieten weten, echt haast om te verhuizen hebben ze niet.
Mevrouw Voorduyn (73) is de zesde kandidaat voor een seniorenwoning aan de Akerwateringstraat. Het is inmiddels haar zesde bezichtiging. Ze woont nu in Geuzenveld in een eengezinswoning met vijf kamers. “Die woning is veel te groot sinds mijn man in 2013 is overleden. En alle slaapkamers zijn boven.” Bovendien zijn er geen winkels in de buurt en doordat het openbaar vervoer in haar wijk is opgeheven, is het een hele toer geworden om boodschappen te doen.
Ze vindt het appartement in Osdorp erg mooi, maar de buurt is in haar ogen veel te saai. “Ik ben de hele dag alleen en vind het fijn als er op straat wat levendigheid is. Dat je mensen kan kijken die langs komen en er bijvoorbeeld winkels onder de flat zijn.” Woonmakelaar Ahlam El-Kadi wijst enthousiast naar het pleintje beneden waar kinderen van een school in de buurt buiten spelen en vertelt dat er volop winkels zijn op het plein direct om de hoek. Maar voor mevrouw Voorduyn is dit toch niet wat ze zoekt en ze wijst de woning ter plekke af.

Plaats voor Chesterfield bank

Dat biedt perspectieven voor de kandidaat die achtste op de lijst voor dezelfde woning staat: Carla Vreugd–Held. Zij is niet alleen enthousiast over de woning maar vindt de buurt ook prima. “Ik ben ooit vertrokken uit Amsterdam omdat ik werk kreeg in Utrecht maar inmiddels ben ik gepensioneerd. Omdat al mijn kinderen hier wonen heb ik besloten terug te komen naar Amsterdam. Dit is de tweede woning die ik bekijk.”
Ze is het appartement al min of meer aan het inrichten. “Kijk, daar tegen die lange wand kan mijn Chesterfield bank staan. En daar de eethoek. En het is heel fijn dat je vanaf de slaapkamer naar de badkamer kan.” In principe kan zij de woning direct accepteren, want andere kandidaten zijn niet op komen dagen, maar ze wil er nog een nachtje over slapen.
Ze wijst de woning de volgende dag toch af, omdat ze bang is dat ze straks een dubbele huur moet betalen wanneer ze haar andere woning nog niet heeft opgezegd. Wanneer familieleden financieel willen bijspringen benadert ze een paar dagen later Ymere om alsnog de woning te huren. Helaas is die na een tweede bezichtiging naar een andere woningzoekende gegaan.

Binnen de Stadsregio zijn de woningen in Amsterdam veruit het populairste. Toch of wellicht juist daardoor zijn daar meer kandidaten nodig om tot een verhuring te komen. In Amsterdam is de gemiddelde inschrijfduur 14,6 jaar. De actieve zoektijd (vanaf de eerste reactie van een kandidaat tot de verhuring aan deze kandidaat) is 5,4 jaar. Het verschil zit in de tijd dat iemand niet actief op zoek is, maar wel ingeschreven staat om inschrijfduur op te bouwen. Hoe langer je inschrijfduur, hoe hoger je eindigt bij het reageren op een woning. Maar de lange wachttijd maakt toekomstige huurders ook kritischer.
Het aantal reacties per woning in Amsterdam nam in 2016 iets af ten opzichte van het jaar daarvoor, terwijl dat in omliggende gemeenten toenam. De vermoedelijke verklaring is dat mensen die het in Amsterdam maar niet lukt een woning naar wens te bemachtigen, hun heil zoeken in andere gemeenten.

N.B. De cijfers van 2016 in de tabellen zijn geactualiseerd ten opzichte van die in het papieren tijdschrift. De actuele gegevens komen uit het Jaarverslag van Ymere.