Niet klimaatverandering, immigratie, gezondheidszorg of armoedebestrijding zou volgens de Nederlandse stemgerechtigden het belangrijkste thema moeten zijn bij de volgende verkiezingen. Dat is het woningtekort! Aldus een recente peiling van I&O Research. Die urgentie proef je niet in alle verkiezingsprogramma's, tenzij je woonruimte onder de noemer 'bestaanszekerheid' schaart. Dat klopt natuurlijk, maar geen enkele partij wordt daardoor gezien als 'issue-owner' van het thema Wonen, aldus wederom de I&O-enquête.

Gemiste kans? Ik vermoed dat er bij de schrijvers van de verkiezingsprogramma's enige vermoeidheid is opgetreden, zo snel alweer na de vorige verkiezingen. Toen braken de linkse partijen de staf over het neoliberalisme, huisjesmelkers en grondspeculanten, terwijl de rechterflank een bocht naar het midden maakte en het CDA - toen nog een factor - fel pleitte voor de terugkeer van de volkshuisvesting met alles wat daar bij hoort.

En die bocht is onder verantwoordelijkheid van Hugo de Jonge ook gemaakt. En zo ontvouwde zich in het laatste kabinet Rutte behoorlijk 'linksig' woonbeleid. Met herwaardering voor de rol van de woningcorporaties, met afschaffing van de verhuurderheffing, met wetgeving om huurders en starters op de woningmarkt beter te beschermen.
Demissionair minister De Jonge heeft een indrukwekkend aantal beleidsprogramma's het licht doen zien. En hij heeft met landelijke loketten, regionale woondeals, expertiseteams, honderden miljoenen aan strooigeld en zijn bekende power talks eraan gesleurd om de woningproductie te stimuleren.

Maar net nu dat vanaf volgend jaar tot productiecijfers richting de 100.000 woningen zou moeten leiden, stagneert de bouw. En dat grotendeels door factoren waar Nederlandse beleidsmakers maar beperkt greep op lijken te hebben. Ondertussen loopt de woningnood alleen maar verder op; niet in de laatste plaats vanwege het forse migratiesaldo.
Het ziet er kortom behoorlijk somber uit. Ik gun elke partij zijn politieke stokpaardjes zoals kooprecht voor sociale huurders (VVD), het uitbannen van de markt (SP), het aanpakken van grondspeculatie (GroenLinks-PvdA) of bouwen in de Oostvaardersplassen in plaats van sappige landbouwgrond (BBB).

Maar het is vooral tijd voor een flinke dosis pragmatisme. Alle ballen op de uitvoeringspraktijk. Wat werkt wel? Hopelijk is het 'Doorbouwakkoord Amsterdam' daar al een invulling van.
Over tegenvallende nieuwbouw gesproken. Het dossier is deze keer gewijd aan Almere. Een groeistad met een groeiprobleem. Veel leesplezier!

NB: het volgende nummer is mijn laatste als hoofdredacteur. Tijd voor wat anders.