Financiële meevaller voor corporaties door uitspraak Hoge Raad
De Rijksschatkist loopt volgens het FD van 13 januari over de afgelopen vier jaar zo'n 2 miljard euro mis als gevolg van een uitspraak van de Hoge Raad. Dat vonnis betreft de berekening van winstbelasting (VPB) die woningcorporaties sinds 2008 verschuldigd zijn over al hun activiteiten. De Hoge Raad heeft geoordeeld dat woningcorporaties instellingen zijn van algemeen nut, zogeheten anbi. Daardoor vallen corporaties onder een gunstiger belastingregime.
De uitspraak betreft een zaak rond een specifieke corporatie, maar is in zijn vonnis algemeen: elke woningcorporatie die minstens voor de helft werkzaamheden heeft op het terrein van sociale verhuur is een anbi. De rechter motiveert deze uitspraak met een verwijzing naar artikel 70 van de Woningwet.
Deze uitspraak legt een bom onder de winstbelasting (vpb) die minister Wouter Bos in 2008 invoerde. Het Rijk schatte de extra belastinginkomsten van die vpb vooraf in op een half miljard per jaar. Tot op heden is dat bedrag volgens het FD overigens bij lange niet binnengekomen. De corporaties zouden sinds 2008 slechts 100 tot 200 miljoen euro aan vpb-heffing hebben betaald, aangezien corporaties alle fiscale mogelijkheden uit de kast hebben gehaald om verliezen te compenseren. Het lek voor de schatkist zou volgens het artikel in het FD zitten in het fiscale instrument van de herbestedingsreserve. Overigens werd in een eerder onderzoek in 2007 al voorspeld dat de opbrengst van belastingheffing "op zijn best een miljoen of honderd, maar pas na enkele jaren" zou zijn.
De fiscus lijkt nu definitief het nakijken te hebben: "Bijna alle woningcorporaties zullen tot en met 2011 geen winstbelasting meer hoeven te betalen," zegt fiscalist Luc Jacobs van KPMG Meijburg & Co in het FD.
Staatssecretaris Frans Weekers zag waarschijnlijk de bui al hangen. Hij heeft inmiddels wettelijk vastgelegd dat woningcorporaties geen anbi's zijn. Vanaf dit jaar lijken de corporaties dan ook niet meer onder de vpb uit te kunnen. Het kabinet moet naar aanleiding van een PvdA-motie nog wel voor 1 april 2012 met een visie op de fiscale behandeling van corporaties komen. De motie stelt dat corporaties geen gewone ondernemingen zijn, maar organisaties met een specifieke maatschappelijke taak.
Zie ook:
Uitspraak: Hoge Raad: woningcorporatie beoogt algemeen nut (13-1--2012)
AedesNet: ANBI-status corporaties vrijwel zeker van de baan (18-11-2011)