Op de daken van de vierlaags portiekwoningen aan Bramzeilhof en Grootzeil in Amsterdam-Noord liggen sinds kort 627 zonnepanelen. Bijzonder is dat een deel is gelegd door de Zoncorporatie, een zelfstandig bedrijf dat in samenwerking met Ymere is opgericht, en een deel door energiecoöperatie Zuiderlicht. Dat laatste wilde de vve.
 In nummer 117 van NUL20 is een thema gewijd aan 'de vve en verduurzamen'. Met onder andere enkele uitgewerkte cases. |
De vve Bramzeilhof bestaat uit 194 appartementen in twee vierlaags portiekflats in de Banne in Amsterdam-Noord. Het is een zogenaamde gespikkelde vve met 128 eigenaar-bewoners en 66 huurders van Ymere. Op de daken van de twee portiekflats zijn onlangs 627 zonnepanelen geplaatst namens 59 eigenaren, 19 huurders én bewoners uit de buurt.
Aanvankelijk wilden enkele eigenaar-bewoners individueel zonnepanelen leggen, vertelt Chris Sjoers, voorzitter van de vve. Maar het bestuur vond het geen goed idee dat mensen dit op eigen houtje gingen doen. “Dan moet je allerlei mensen op het dak toelaten.” Daarom stelde het bestuur voor om het gezamenlijk aan te pakken.
Ymere was daar destijds tegen: “Ze kwamen met een alternatief plan. De Zoncorporatie zou de zonnepanelen plaatsen en dan konden wij als eigenaren ze huren. Nou, we hebben niet voor niks een huis gekocht, we zijn wel even klaar met huren. Dus dat hebben we afgewezen.”
Zoncorporatie is een zogenaamde ESCo-constructie (Energy Service Company). Ymere werkt daarvoor samen met Iederzon. Dat bedrijf zorgt voor de uitvoering, financiering en beheer van panelen op daken van Ymere.
De vve ging op zoek naar een andere oplossing en wilde het dak aan een coöperatie ter beschikking stellen. “Daar kon Ymere niet tegen zijn, omdat het geen geld kost, maar opbrengt.” De panelen zouden worden gelegd door de Coöperatie Amsterdam Energie en de vve zou een vergoeding krijgen voor het gebruik van het dak. Toen deze vergoeding tegenviel, is er verder gezocht naar andere mogelijkheden.
Huur en eigendom zonnepanelen
Vervolgens kwam de Zoncorporatie met een nieuw voorstel waaraan zowel kopers als huurders mee konden doen. De huurders konden de panelen huren en eigenaar-bewoners konden ze kopen. Tijdens de algemene ledenvergadering van de vve werd dit voorstel aangenomen. Daar bleken enkele vve-leden intrinsiek gemotiveerd te zijn. Sjoers: “Ze zeiden: al kost het me geld, ik wil gewoon zonnepanelen vanwege het milieu. We moeten van die fossiele brandstoffen af.”
‘Ze zeiden: al kost het me geld, ik wil gewoon zonnepanelen vanwege het milieu’
Ymere zat inmiddels op dezelfde golflengte als de vve, aldus Sjoers. Ze betaalden mee aan alle noodzakelijke kosten, zoals een betere toegang tot het dak en het aanleggen van valbeveiliging op het dak zodat de panelen ook veilig geïnstalleerd konden worden.
Eigenaar-bewoners met een driekamerwoning konden kiezen voor vier of vijf panelen, degenen met een vierkamerwoning voor vier tot zes panelen. Sjoers heeft er zelf vijf. “Ik ben nu ook overgeschakeld op elektrisch koken.” Of het financieel aantrekkelijk is? “De panelen hebben een levensduur van vijftien jaar, ze zeggen dat ze ongeveer na vijf jaar terugverdiend zijn.” Een redelijk veilige investering, tenzij je gaat verhuizen.
Garanties voor huurders
De huurders van Ymere hebben geen aanschafkosten: zij huren de panelen en betalen via hun servicekosten aan Ymere. Dat gaat momenteel om 5,23 euro per paneel per maand. Er doen 19 van de 66 huurders mee. Volgens Ymere doet bij de meeste projecten ongeveer een kwart van de huurders mee. Koen Tuitert, projectleider Zonne-Energie: “De redenen waarom huurders niet meedoen zijn heel divers. Soms verbruiken bewoners al zo weinig energie dat ze geen voordeel halen uit het afnemen van zonnepanelen. Iederzon raadt bewoners dan af om zonnepanelen te nemen. Ook denken huurders soms zelf te weinig voordeel te kunnen halen uit het aanbod van Iederzon. Wat daarbij meespeelt is de onzekerheid over de toekomst van het salderen. Ondanks de garanties die Iederzon samen met Ymere aan bewoners geeft, zien we dat de twijfel bij bewoners dan soms toch te groot is.” Iederzon garandeert dat bewoners altijd 1 euro voordeel per jaar hebben, onafhankelijk van de stroomprijzen en het saldeertarief. Maar vaak is niet duidelijk waarom bewoners niet meedoen. Ze reageren gewoon niet op het aanbod of geven aan geen interesse te hebben.
Zonnecoöperatie
Er bleef nog een flink deel van het dak over. “Dat hebben we ter beschikking gesteld aan energiecoöperatie Zuiderlicht. Zij plaatsen 245 panelen”, vertelt Sjoers. Bewoners uit heel Noord kunnen mede-eigenaar worden van deze coöperatieve zonnepanelen. Het lidmaatschap kost een euro en elk lid kan vanaf 250 euro mee-investeren door een lening te verstrekken. Jaarlijks ontvangen mede-eigenaren daarover een rente van 2 tot 5 procent. Die lening kan, in goed overleg, op ieder gewenst moment worden teruggevraagd.
De redenen waarom huurders niet meedoen zijn heel divers
Vve Bramzeilhof ontvangt een vergoeding van Zuiderlicht voor het gebruik van het dak. Die komt ten goede aan woningverbeteringen in het complex. “Hiervoor zijn diverse dingen te bedenken.” Er is nog steeds ruimte over op het dak. Die kan worden benut door andere eigenaar-bewoners, maar Zuiderlicht kan in de toekomst ook meer panelen plaatsen.