Terwijl er in de Stopera flink wordt gesomberd over de woningproductie, blijken er in de Metropoolregio Amsterdam vorig jaar een verrassend groot aantal woningen opgeleverd: ruim 14.000 nieuwbouwwoningen en 2.676 woningen via transformatieprojecten en andere initiatieven. Dat zijn er beduidend meer dan in 2023. Hebben de opzwepende woorden van voormalig minister Hugo de Jonge en de MRA Deal toch hun werk gedaan? Of moet de klap nog komen?
In de Metropoolregio Amsterdam (MRA) zijn vorig jaar 14.054 nieuwbouwwoningen opgeleverd en 2.676 woningen toegevoegd via transformatieprojecten en andere initiatieven. Rekening houdend met alle mutaties inclusief sloop kwamen er per saldo 14.200 woningen bij. Nog altijd kwam een fors deel van deze woningproductie uit Amsterdam (42%), maar ook in andere steden in de regio werd flink doorgebouwd. Dat blijkt uit een NUL20-analyse van recente CBS-cijfers.
Ondanks de veelbesproken malaise in de woningbouw blijft de woningproductie in de regio Amsterdam kortom historisch hoog. Sterker nog: terwijl landelijk de woningproductie in 2024 lager bleef dan elk van de voorafgaande vijf jaren, werd in de MRA de dalende lijn vorig jaar omgebogen. Van een bouwcrisis lijkt kortom in de regio Amsterdam geen sprake. Of moet de klap nog komen?
Amsterdam geeft al enige tijd 'winstwaarschuwingen' af
Daar moeten we wel voor vrezen. Amsterdam geeft al enige tijd 'winstwaarschuwingen' af. In de eerste helft van 2024 zijn zeer weinig woningen in aanbouw zijn genomen, slechts 1.773. Veelzeggend is dat de gemeente de jaarcijfers Startbouw zeer tegen de gewoonte in eind januari nog niet heeft gemeld. Normaal gesproken meldt de verantwoordelijk wethouder medio december bij de uitreiking van de Zuiderkerkprijs al trots hoeveel eerste palen er dat jaar weer de grond zijn ingegaan.
Teken aan de wand is ook de afname van het aantal bouwvergunningen in de MRA. Dat daalde in 2023 met maar liefst 23 procent. Ondanks een stijging bleef ook de eerste helft van 2024 achter bij de betere jaren. De verwachting is dat dit vooral in 2025 zal leiden tot een fors lager aantal opleveringen.
De woningvoorraad steeg vorig jaar in de hoofdstad per saldo met 5.917 woningen (5.986 in 2023), het saldo van nieuwbouw, transformatie minus sloop en andere mutaties. De rode lijn in de grafiek toont de woningtoename (saldo voorraad)
Metropoolregio Amsterdam: +14.201
In het afgelopen decennium zijn er ruim 150.000 woningen bijgekomen in de MRA, oftewel 15.500 per jaar. Let wel: éxtra woningen, de gesloopte woningen zijn er al afgetrokken. Vele jaren werd meer dan de helft van die nieuwe woningen in de hoofdstad zelf gerealiseerd. In 2024 was Amsterdam verantwoordelijk voor 'slechts' 42 procent van de woningtoename in de MRA. Vorig jaar kwamen er in de MRA netto 14.200 woningen bij, 16 procent meer dan in 2023. Zie de rode lijn in onderstaande grafiek:
Na Amsterdam was Zaanstad vorig jaar de grootste bouwer. Daar verdubbelde de productie naar 1.821 woningen. In Almere bleef de woningbouw nagenoeg constant (1.701 nieuwe woningen). Na Almere volgt Haarlem met 1.179 woningen, flink minder dan in 2023 (1.518).
Amstelveen had een zeer productief jaar met 682 opleveringen, tegenover een schamele 41 in 2023. Hetzelfde geldt voor Diemen (306 woningen) en Gooise Meren (279). In Lelystad zakte de woningbouw van 586 naar 379 extra woningen. In bovenstaande bouwcijfers zijn de data van Nieuwbouw en Overige toevoegingen bij elkaar opgeteld. Daarnaast verdwijnen er ook woningen door omzettingen en sloop. Vooral in kleinere gemeenten kan de bouwproductie jaarlijks flink variëren door de toevallige opleverdatum van een groot project. In onderstaande grafiek is de woningproductie per gemeente te bekijken. In onderstaande grafiek is de woningproductie per gemeente te bekijken.