Overslaan en naar de inhoud gaan

Planbureau: krachtwijkenbeleid is mislukt

Image

De aanpak tussen 2008 en 2012 van de veertig slechtste wijken in Nederland, de 'Vogelaarwijken', heeft weinig meetbare resultaten opgeleverd. In het rapport Werk aan de Wijk concludeert het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) dat er geen onderscheidend gunstig effect heeft plaatsgevonden op sociale stijging, leefbaarheid en veiligheid. Het SCP heeft de wijken vergeleken met wijken die er qua problematiek in 2007 het meest op leken. Een aantal positieve ontwikkelingen, zoals de tevredenheid over de woonomgeving, was al gestaag toegenomen sinds 2002.

In vier jaar tijd is ongeveer 1 miljard euro geïnvesteerd in de probleemwijken, voornamelijk door woningcorporaties. Een belangrijk motief voor de grootschalige investering was om 'Parijse toestanden' in Nederland te voorkomen. Die hebben zich inderdaad niet voorgedaan. Maar de vele projecten hebben de leefbaarheid en de veiligheid in de Vogelaarwijken niet onderscheidend vergroot ten opzichte van vergelijkbare wijken. Ook hebben zich niet meer bewoners uit deze wijken uit de armoede hebben gewerkt.

Het SCP ziet wel een aantal positieve trends in de aandachtswijken over een langere periode: De concentratie van mensen met lage inkomens is sinds midden jaren 2000 geleidelijk minder geworden; de tevredenheid met de woonomgeving is de laatste tien jaar aanhoudend verbeterd. Bewoners van aandachtswijken zijn ook optimistischer over de ontwikkeling van hun wijk. Ze hebben in tien jaar tijd steeds minder vaak het idee dat er veel verloedering in hun buurt voorkomt.
Grootschalige, langer lopende herstructurering waarbij sinds 1998 minstens 10 procent van de woningvoorraad werd vervangen, laat voorzichtig positieve effecten zien op het slachtofferschap en de perceptie van geweld en diefstal in de wijk.
Maar het slachtofferschap en de perceptie van onveiligheid zijn de laatste jaren daarentegen juist weer gestegen.
De verkoop van sociale huurwoningen in stadswijken (niet alleen aandachtswijken) heeft in de periode 2007-2010 niet tot significante leefbaarheidseffecten geleid in stadswijken.

In de studie is eerst gekeken naar de mate waarin bewoners van aandachtswijken sociaal-economisch vooruit weten te komen. De centrale vraag is vervolgens in hoeverre het krachtwijkenbeleid tussen 2008 en 2012 effectief is geweest in het verbeteren van de leefbaarheid en veiligheid in de wijken en van de economische positie van de bevolking. De ontwikkelingen in de aandachtswijken worden afgezet tegen die in de best vergelijkbare wijken. Daarnaast is de effectiviteit getoetst van de wijkinterventies herstructurering, de verkoop van sociale huurwoningen en het project Onze Buurt aan Zet, een pakket sociale maatregelen.