De eerste psychose kreeg Anita op haar 18e jaar. Ze werd opgenomen in Santpoort, de roemruchte psychiatrische instelling in de duinen bij Bloemendaal en zou daar jaren blijven. “Het was de hemel en de hel”, vertelt Anita in haar bovenwoning die vol hangt met schilderijen en foto’s. “Het was de hel omdat ik in de jaren dat ik er zat bij elkaar zeker een jaar in de isoleercel heb gezeten. Maar ik mocht onder begeleiding ook een keer meelopen met de Nijmeegse Vierdaagse. Dat is in elk geval een prettige herinnering.”
Na nog meer opnames in de Valeriuskliniek en de psychiatrische afdeling van het Sint Lucas Ziekenhuis kreeg Anita een kamer in een beschermdwonenproject van HVO-Querido. Daar heeft ze een aantal jaren een etage gedeeld met twee andere cliënten. Ze vond dat een prettige tijd, vooral omdat ze daar samen met anderen woonde. Maar nu is ze heel tevreden met haar eigen etage.
De eerste periode dat Anita zelfstandig woonde, had ze nog twee keer per week contact met een psychiater. De laatste jaren komt er alleen nog een keer per week een begeleider langs van Cordaan. “Eric helpt me elke week met formulieren invullen en andere klusjes en hij geeft me vaak goede raad. Dat is fijn en dat heb ik ook nodig want je moet zoveel regelen.”
Contact met haar buren heeft Anita nauwelijks. “Behalve een keer met de benedenbuurvrouw. Zij had altijd de televisie keihard aan staan. Ik ben bij haar gaan klagen en nu gebruikt ze gelukkig ondertiteling. En de bovenbuurman was vaak midden in de nacht heel hard gebeden aan het opzeggen. Daar lag ik vaak wakker van. Ik heb geklaagd bij de wijkagent en nu hoor ik helemaal niets meer van hem. Misschien is hij opgenomen.”

Druk programma

Anita heeft een druk programma. Ze schildert en doet momenteel mee aan een expositie in het Outsider Art Museum in de Hermitage. Daar wordt kunst vertoond van mensen met een – zoals het museum het formuleert – ‘bijzondere achtergrond’. Anita: “Er is onlangs een schilderij van me verkocht en daar ben ik erg trots op. En sowieso op het feit dat ik aan deze tentoonstelling mee mag doen.”
Ze volgt wekelijks schilderles bij stichting De Opstap, een centrum voor kunsteducatie voor mensen met een psychiatrische achtergrond. Een andere dag van de week gaat ze zwemmen in het Zuiderbad. “Dat is altijd heel fijn. Na afloop neem ik een Turks stoombad.” Verder staan nog een wekelijkse maaltijd bij de Witte Boei van Roads en een paar uur per week planten en snoeien in een plantsoen bij Groene Vingers op het programma.
Gitaarles volgt Anita in buurtkamer Palarie in de Zeeheldenbuurt en ze laat op verzoek een mooie vertolking horen van het Stones-nummer As tears go by. “Ik heb momenteel gitaarles van een Italiaanse gitarist. Samen met anderen treden we op 10 december op in het buurthuis. De gemeente betaalt maar drie activiteiten maar als het nodig is, betaal ik zelf voor een cursus die ik graag wil volgen. Ik ben graag bezig en vind het niet fijn om in mijn eentje thuis te zitten. Dan ga ik maar piekeren.”
Hoewel ze tevreden is met al haar bezigheden, heeft Anita nieuwe plannen voor de toekomst. Ze heeft gesolliciteerd als secretaris bij vereniging Anoiksis voor mensen met psychosegevoeligheid. Daar is ze al jaren lid van. Anita: “Ik wil dat heel graag gaan doen. Het is weer eens iets anders. Het kantoor is in Utrecht, dus moet ik veel reizen, maar dat lijkt me wel leuk. Ik zal alleen nog veel moeten leren voordat ik aan alle eisen voldoe, maar ik ga het in elk geval proberen,” zegt ze vastberaden.