Regeerakkoord: “Huurders van een corporatiewoning krijgen het recht hun woning tegen een redelijke prijs te kopen.”
Priemus: “Misschien ben ik naïef, maar ik neem de tekst maar letterlijk: een kooprecht voor alle huurders. Het is absoluut duidelijk dat dit niet gaat gebeuren. In Engeland heeft Thatcher in 1980 hetzelfde gedaan, maar toen ging het om gemeentewoningen. Publiek bezit kun je verkopen of weggeven, maar de overheid kan private instellingen niet dwingen bezit te verkopen. Er is zoiets als eigendomsrecht in Nederland en Europa. Ik gun de heer Donner graag een kleine inwerktijd om te ontdekken dat dit zo niet kan.”
“Zie je het als druk op corporaties om delen van hun bezit te verkopen, dan kun je er geen wonderen van verwachten. Minister Remkes wilde eerder het eigenwoningbezit bevorderen, maar de aantallen die hij voor ogen had, 50.000 per jaar, zijn bij lange na niet gehaald. Corporaties bieden overigens al veel woningen te koop aan, maar diezelfde slechte woningmarkt zorgt ervoor dat maar weinig woningen worden verkocht.”
“Meer in zijn algemeenheid: delen van de corporatievoorraad lenen zich voor verkoop. Dat is prima, mits het past in het voorraadbeleid van corporaties en gemeenten. De woningen moeten bovendien tegen een normale marktprijs of met Koopgarant-constructies worden verkocht. Geen weggeefprijzen.”
“En stel dat huurders wel massaal huizen zouden kopen. Dat zou leiden tot een behoorlijke aanslag op de Rijksfinanciën. Ik zie die extra hypotheekrenteaftrek nergens ingeboekt. Een chaotisch voorstel kortom. Broddelwerk en bovendien je reinste kiezersbedrog. Noch CDA, VVD of PVV heeft dit punt in een verkiezingsprogramma gezet. GroenLinks wel, onder bepaalde condities.”

Regeerakkoord: “De toewijzing van sociale huurwoningen wordt stapsgewijze beperkt tot lagere inkomensgroepen.”
Priemus: “Een raadselachtige zin. Maar ook compleet in strijd met hoe na jaren van overleg met Europa het werkterrein van corporaties is afgebakend. Voor nieuwe toewijzingen geldt dat ten minste negentig procent moet worden toegewezen aan inkomens tot 33.000 euro om nog in aanmerking te komen voor overheidssteun. Daar kan de Nederlandse regering natuurlijk niet zomaar omheen. Ondoordacht.”

Regeerakkoord: “Voor huishoudens met een inkomen tot 43.000 euro stijgen de huren bij gereguleerde woningen niet met meer dan de inflatie.”
“Ook kiezersbedrog. CDA en VVD wilden juist meer ruimte om huren te verhogen; de PVV zei er niets over. Alleen de SP wilde continuering van het inflatievolgend huurbeleid. Binnen deze inkomensgrenzen valt tachtig tot negentig procent van alle corporatiehuurders. Dit frustreert de investeringsbereidheid van alle woningcorporaties en vastgoedbeleggers, zeker in combinatie met het voorstel om vanaf 2015 voor verhuurders met een bezit van meer dan tien woningen een soort bezitsbelasting in te voeren.”

Regeerakkoord: “Verhuurders die meer dan tien woningen verhuren zullen bijdragen aan de huurtoeslag door middel van een jaarlijkse heffing met een opbrengst van 0,76 mld in 2015.”
“Precies. In combinatie met het statische huurbeleid houdt het voor corporaties dan natuurlijk helemaal op. Dit is de dood in de pot voor de investeringen van de Amsterdamse corporaties.”

Regeerakkoord: “De doorstroming op de huurmarkt wordt bevorderd door voor huurders van een gereguleerde woning met een huishoudinkomen van meer dan 43.000 euro een maximale huurstijging van inflatie + 5% toe te staan.”
“Dat geldt voor tien à twintig procent van alle sociale huurwoningen. Ook totaal onuitvoerbaar. De controle levert een enorme bureaucratie op, waar deze regering juist vanaf zegt te willen. Er is ook helemaal geen budget voorzien om dit uit te voeren. Dit gaat dus niet gebeuren.”
“De enige begaanbare weg om hogere huren te vragen is zoals in het rapport van de SER-Commissie van Sociaal-Economische Deskundigen wordt geadviseerd (Priemus was één van de opstellers daarvan, red). Dus over een termijn van twintig jaar naar markthuren toe, en individuele bewoners met een lager inkomen ondersteunen met een woontoeslag. Die hele discussie over scheefwonen houdt dan vanzelf op.”

Nog iets positiefs?

“Twee dingen. Allereerst komt het kabinet met voorstellen om het functioneren van woningcorporaties als ondernemingen met een maatschappelijke taak te verbeteren en het externe toezicht door een woonautoriteit te verzekeren. Dat is een goede zaak. Op dit moment controleert het Centraal Fonds Volkshuisvesting de financiële handel, terwijl het Ministerie van Volkshuisvesting (nu dus: Binnenlandse Zaken) de prestaties van corporaties controleert. Dat laatste gebeurt nauwelijks. Het is veel beter dat onder één dak te brengen en er een soort AFM voor de corporatiesector voor te maken. Overigens is dit voorstel al voorbereid onder Van der Laan.
En om positief te eindigen. Dat de hypotheekrente nu volledig in stand blijft, kun je billijken. Het is crisis op de woningmarkt. Daar moet je in een goede tijd mee beginnen. Maar we kunnen vaststellen dat dit kabinet geen verbod op nadenken over de woningmarkt heeft aangekondigd, in tegenstelling tot het vorige. We mogen dus nog de hoop koesteren dat het kabinet onder leiding van Minister Donner een doordacht plan ontwikkelt om op langere termijn de woningmarkt structureel te hervormen.”

Zie ook:
Hans van Harten (AFWC): “Investeringsmogelijkheden drogen verder op”.

Frans Ligtvoet (HA): “Huurder krijgt het 3x voor de kiezen”