‘Corporaties zetten zichzelf centraal en nooit de bewoner.’ Het klonk als een oerkreet die mij op LinkedIn werd toegeworpen. De eerste neiging is ontkennen: lees nou al die missies van corporaties, kijk naar alle onderzoeken en klantenpanels, inspraak is aan de orde van de dag. En kijk eens naar de Aedes Benchmark. Daarin lezen we dat bij corporaties ‘het huurdersoordeel over de dienstverlening al jaren op hetzelfde hoge niveau is’. Mooi toch, zou je zeggen, steeds staat bij corporaties de bewoner centraal!
|
Image
|
Zeker mooi, maar staat hiermee de bewoner écht in het middelpunt? Of draait het hier uiteindelijk toch weer om de corporatie zelf? Eerlijk is eerlijk, het gaat in de Aedes Benchmark om een huurdersoordeel over de corporaties, over haar huizen, dienstverlening en buurten. Het is natuurlijk goed om dat oordeel te kennen, maar je kan het ook zien als een uiting van een narcistische persoonlijkheidsstoornis. Daar is sprake van als iemand zichzelf beter vindt dan anderen, egoïstisch gedrag vertoont, dominant is, bewonderd wil worden en het aan inlevingsvermogen ontbreekt.
Medewerkers van deze corporatie komen achter de voordeur van alle bewoners
Maar corporaties narcistisch noemen, gaat dat niet wat ver? Het Woonbedrijf in Eindhoven opende recent mijn ogen. Het Woonbedrijf wil dat hun bewoners ‘fijn wonen’. Dat klinkt goed. En zoiets hoor je wel vaker bij corporaties. Maar hoe weet je dat bewoners fijn wonen? Het huurdersoordeel over de corporatie is daarin natuurlijk belangrijk. Maar hoe beleven mensen hun leven? Dat is een bredere vraag dan een huurdersoordeel over de corporatie.
Vertel eens hoe je woont?
Om daarachter te komen, werkt het Woonbedrijf al enkele jaren met een woonbelevingsonderzoek. Medewerkers van de corporatie komen daarvoor achter de voordeur van alle bewoners. Ze gaan bij bewoners langs en er wordt gewerkt met vooral open vragen in een zeer korte vragenlijst. Daarbij gaat het in de eerste plaats niet om vragen stellen maar om luisteren. De belangrijkste (open) vraag is: ‘vertel eens hoe je woont? Al die antwoorden worden gelezen en met behulp van AI gecategoriseerd. Zo luistert het Woonbedrijf naar duizenden bewoners tegelijk.
Het roept wel de vraag op waarom corporaties zoveel moeten weten over hun bewoners. Corporaties zijn toch huisvesters en geen maatschappelijke werkers? Dat is toch het vak van anderen? Dat is ook zo, maar het is ook bekend dat corporatiewoningen steeds meer een verzamelplaats van ellende zijn. Huurders leven korter, zijn ongezonder, eenzamer en haken af. Kansarmoede ontwricht steeds meer hun leven en daarmee het samenleven. En ondermijnt daarmee uiteindelijk het bestaansrecht van corporaties.
Tegen deze achtergrond is het onontkoombaar dat goede woningen minder doel en meer middel worden. Door oprecht te luisteren wordt inzichtelijk welke persoonlijke en maatschappelijke zaken spelen. Dat biedt concreet handelingsperspectief om het leven van bewoners te verbeteren. Zo blijven corporaties ver weg van narcistisch gedrag. Bij het Woonbedrijf staat de bewoner en niet de corporatie centraal. Ik hoop dat meer corporaties dit mooie voorbeeld volgen.
| Léon Bobbe is socioloog en volkshuisvester. Hij is onder meer commissaris bij Parteon en oud-bestuurder van Woonstichting Lieven de Key. Als één van de vier columnisten van NUL20 beschouwt hij iedere twee maanden een aspect van de volkshuisvesting, dat relevant is voor de Metropoolregio Amsterdam. Het kwartet vaste columnisten van NUL20 bestaat naast Bobbe uit Ruud Fiere, Mirthe Biemans en Kasper Baggerman. |