Tekort aan vakmensen in de bouw en gebrek aan ambtenaren om bouwplannen te verwerken belemmeren het woningbouwtempo. Een grote bouwversnelling valt op korte termijn niet te realiseren, zo schrijft het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in het rapport ‘Wonen na de verkiezingen’.
Het PBL noemt het verhogen van de bouwproductie geen sinecure. Tijdens de financiële crisis heeft de bouw een flinke klap gehad en is veel capaciteit verloren gegaan. Die capaciteit is zich aan het herstellen, maar de afgelopen tijd werden zo’n 75.000 huizen per jaar gebouwd. "Dat is schijnbaar het maximale wat nu lukt. Wellicht kun je dat nog iets ophogen door procedures te versnellen en vaker modulair te bouwen, maar een productie van 100.000 nieuwbouwhuizen zien wij niet gebeuren", aldus Frans Schilder, onderzoeker woningmarkt bij het PBL.
Hij spreekt van een complexe opgave. “We hebben snel woningen nodig voor jongeren en voor gezinnen, maar het rücksichtslos bouwen van grote wijken buiten de stad trekt een grote wissel op de leefbaarheid. Wij moeten ook rekening houden met de toekomst.” Ook plaatst hij vraagtekens bij de roep om 1 miljoen nieuwe woningen. “Het is een richtsnoer, maar geen in beton gegoten grootheid”, aldus Schilder. Het is behoorlijk waarschijnlijk dat tot 2030 aanzienlijk minder dan één miljoen extra woningen nodig zijn. Bovendien gaat het volgens hem niet alleen om aantallen. Het is maar zeer de vraag of de beschikbare locaties voor grootschalige woningbouw een goed alternatief bieden voor bijvoorbeeld Amsterdamse woningzoekenden.
Een veel grotere rol voor het Rijk is geen goed idee, aldus het PBL. Een apart ministerie is evenmin een directe noodzaak. Binnen de bestaande kaders kan het Rijk al veel doen. Zo kan de overheid regels voor flexwonen, transformatie en permanente bewoning van vakantieparken versoepelen. Ook zou het Rijk extra middelen aan gemeenten kunnen verstrekken om de ambtelijke capaciteit te vergroten.