Amsterdam introduceert twee tijdelijke financiële arrangementen om de bouw van middeldure woningen een impuls te geven. Het gaat om een regeling om transformatie naar woningen te versnellen en een regeling om extra inspanningen op gebied van betaalbaarheid, duurzaamheid en ruimtelijke kwaliteit bij inschrijvingen op tenders te stimuleren. De afspraken zijn het resultaat van gesprekken met IVBN en NEPROM, de vertegenwoordigers van institutionele beleggers en ontwikkelaars. Amsterdam tekende begin 2020 met IVBN en NEPROM een intentieovereenkomst voor de bouw van duizenden middeldure huurwoningen. Hierin staan afspraken om de bouwproductie te stimuleren en huurprijsstijgingen te beperken. Ook spraken de partijen af om in gesprek te blijven over knelpunten. Het resultaat daarvan is nu, twee jaar later, deze aanpassing. Over een jaar wordt bekeken of beide maatregelen voldoen.
“De afgelopen twee jaar hebben we intensief overleg gevoerd met Amsterdam over grondprijzen, tendervoorwaarden en hoe om te gaan met de waarde van te slopen gebouwen bij transformatie naar woningen," bevestigt Desirée Uitzetter, voorzitter van NEPROM. "Hoewel het overleg open en constructief plaatsvond, zijn we het op lang niet alle punten eens geworden. Maar we zijn blij met deze twee regelingen en de andere afspraken die we gemaakt hebben.
Met de bouw van middeldure huurwoningen gaat het overigens niet slecht. Amsterdam nam er in 2021 een record aantal in aanbouw (circa 2.700). “Met deze regelingen willen we ervoor zorgen dat, ondanks de enorm hoge bouwkosten en het tekort aan personeel, de hoge bouwcijfers van de afgelopen acht jaar langer worden doorgezet," zegt wethouder Jakob Wedemeijer van Bouwen en Wonen.
Veel nieuwbouw staat gepland in transformatiegebieden: bedrijfsterreinen en industriegebieden. Vanaf 1 februari geldt voor nieuwe transformatieprojecten een tegemoetkoming van 10 procent op de grondprijs voor alle betaalbare woningen die worden gebouwd. De aanpassing heeft vooral betrekking op de wijze waarop Amsterdam de restwaarde van te transformeren/slopen vastgoed inschat; die zou te laag zijn waardoor transformaties lastiger zijn te realiseren. Aanvullend komt er een 'ambitiebonus' beschikbaar voor een drietal nieuwe tenders.
Daarmee komt Amsterdam tegemoet aan kritiek van ontwikkelaars dat de hoofdstad teveel (bovenwettelijke) eisen stelt en daarmee de kostprijs opjaagt. Door de stijgende bouwkosten wordt het steeds lastiger dergelijke duurzaamheidsambities - zoals groene daken, circulaire bouw of woningen - en betaalbaarheidsambities, zoals grote middeldure huurwoningen, mee te nemen in de plannen. De gemeente geeft nu extra korting van maximaal 10 procent van de grondprijs voor betaalbare woningen als dergelijke ambities worden meegenomen in de biedingen. Welke ambities precies meetellen wordt de komende tijd uitgewerkt. Wim Wensing (bestuurslid portefeuille Woningen IVBN): “Als de ambitiebonus inderdaad - zoals we hopen - de mogelijkheid biedt om betere kwaliteit te leveren door een lagere grondprijs, dan kan het instrument bijdragen aan het gezamenlijk streven naar meer middenhuur.