Overslaan en naar de inhoud gaan
Top
NUL20 nr 40, september 2008
Derde verdieping

3 maatschappelijke projecten

Leren schilderen en timmeren in De Cont1nerfabriek

Bijna een half jaar geleden opende De Key de Cont1nerfabriek aan de Cruquiusweg. Onder begeleiding van leermeesters uit de bouw doen jongeren in de fabriek ervaring op met bijvoorbeeld schilder- en timmerwerk. Afgedankte zeecontainers worden in de fabriek geschikt gemaakt voor onder meer studentenhuisvesting.
In de enorme hal van 1300 m2 aan het einde van de Cruquiusweg in Zeeburg staan tientallen containers die in verschillende stadia van afbouw verkeren. Ze zijn bestemd voor een zeecontainerdorp dat verrijst in het Bergwijkpark in Diemen.
Daar komen niet alleen studenten te wonen, maar ook Polen die met een tijdelijk arbeidscontract in Nederland werken. Eerder verrezen er al zeecontainerdorpen voor tijdelijke bewoning voor studenten aan de Wenckebachweg. En ook het tweedekans-project Skaeve Huse in de Houthavens bestaat uit containerwoningen.
De fabriek maakt deel uit van het nieuwe bedrijfsonderdeel Maatschappelijke Ontwikkeling. Jaarlijks doen ongeveer 45 jongeren met een leerachterstand uit het praktijkonderwijs ervaring op in de Cont1nerfabriek onder leiding van vakmensen uit de bouw. Door dit leer/werkproject maken de jongeren meer kans op een vervolgopleiding en/of werk. Bovendien hoopt De Key dat met dit soort projecten op den duur het nijpende tekort aan technisch personeel enigszins kan worden ingedamd.
De leerlingen die stage lopen in de Cont1nerfabriek zijn tussen de vijftien en de achttien jaar. Cyrano (17) is de stage prima bevallen. “Ik heb heel veel geleerd in een half jaar tijd. Ik wist altijd al dat ik timmerman wilde worden, maar hier kun je eerst nog andere onderdelen uitproberen voor je een definitieve beslissing neemt over een vervolgopleiding. Schilderen is ook leuk, maar ik werk toch het liefst met hout.”
De containers werden eerst kant en klaar uit China gehaald. Met de komst van de containerfabriek houdt De Key de productie in eigen beheer. De Key koopt de tweedehands containers in het Westelijk Havengebied. Binnen een paar weken worden de kale zeecontainers geschilderd, geïsoleerd, met hout bekleed en voorzien van een keukentje, douche, toilet en verwarming. Het streven is om vijf containers per week te produceren. De jongeren werken aan bijna alle onderdelen mee, behalve aan de elektrische bedrading, die door een gecertificeerde elektromonteur wordt aangelegd.
De containerfabriek is niet alleen een goede leer/werkplek voor jongeren die anders misschien buiten de boot vallen. De leermeesters zijn langdurig werklozen uit de bouw die een opleiding volgden via reïntegratiebedrijf Pantar. De containerfabriek biedt hun werkgelegenheid.
 

Lakens verschonen in ‘Bed & Brek in de Van der Pek’

Bed & Brek in de Van der Pek begon als artistieke zoektocht naar het ‘Noordgevoel’ van kunstenaars Nynke Deinema en Caroline de Roy. Ymere haakte in op het succesvolle project door nog eens vier woningen in de Van der Pekbuurt in Amsterdam-Noord beschikbaar te stellen, waarvan er drie worden verhuurd op basis van bed and breakfast. De vierde woning dient als receptie. De exploitatie is in handen van BSN Werkervaringsbedrijf.
Deinema en De Roy wilden het Noordgevoel vastleggen met het oog op de toekomstige veranderingen in het stadsdeel door renovatie en sloop, de nieuwbouw van Overhoeks en de komst van de Noord/Zuidlijn. Zij richtten een huisje in de Anemoonstraat in met spullen van mensen uit de buurt. De Noordelingen werden bovendien in hun woning gefilmd waarbij zij hun Noordgevoel onder woorden brachten. Die video-opnamen maken deel uit van het kunstwerk. In het huisje in de Anemoonstraat bestond ook al de mogelijkheid tot overnachting. De gasten konden bij buurtbewoners ‘eten wat de pot schaft’.
Ymere heeft het project aangekocht en nog vier andere woningen beschikbaar gesteld die leegstonden in afwachting van renovatie. Een woning dient als receptie en de andere drie zijn door Deinema en De Roy ingericht volgens verschillende thema’s. Zo is er het Sterrenhuisje waar de gasten worden omringd met foto’s, brieven en video-opnamen van lokale artiesten en bekende Nederlanders die in Noord hebben gewoond of nog wonen. Verder is er het Natuurhuisje met daarin meubels gemaakt van boomstammen, kunstgras op het aanrecht en een verzameling insecten aan de muur, in Noord verzameld door een amateurbioloog. Het huisje van de Culturen is ingericht met een bonte verzameling voorwerpen uit verschillende culturen en religies.
Doelstelling BSN Werkervaringsbedrijf is mensen te begeleiden naar de arbeidsmarkt, in dit geval een baan in de horeca. Er wordt samengewerkt met het DWI en CWI. Aart Sipman begeleidt de werklozen in de Bed & Brek. “Het werk dat de mensen hier doen is heel divers. Van het ontbijtbuffet klaarmaken en de bedden verschonen tot het aannemen van reserveringen in de receptie en het beheren van de voorraad. Het werkervaringstraject duurt zes tot veertien maanden.”
Volgens Sipman is er volop belangstelling voor de overnachtingen in de huisjes. “Het werkervaringsproject komt pas na de vakantie goed op gang. Nu moeten we met maar een paar mensen de handen uit de mouwen steken want we zijn steeds volgeboekt.”
De gasten komen volgens Sipman van over de hele wereld. “Maar je moet als gast wel een beetje avontuurlijk zijn. In het Natuurhuisje zijn bijvoorbeeld geen comfortabele meubelen. Maar de meeste gasten slapen en ontbijten er alleen maar.”
Bed & Brek in de Van der Pek is overigens niet alleen een werkervaringsproject. Volgens Deinema en De Roy is het ook ‘de kortste Artist in Residence van de wereld’. Kunstenaars, schrijvers en muzikanten worden uitgenodigd een week in een van de huisjes te verblijven en er een kunstwerk achter te laten, geïnspireerd op het Noordgevoel.
 

Jonge mensen op weg naar de catwalk via Pal West Modeatelier

Het idee voor het Pal West Modeatelier kwam van Young Designers & Industry (YD+I). Al in de beginfase, medio 2005, besloot Ymere te participeren in het project. Sinds die tijd zijn er twee edities van het modeatelier geweest waarbij in totaal ongeveer zeventig jongeren een eindproduct afleverden. Het project krijgt een vervolg in de vorm van een modeacademie bij het ROC en een productiebedrijfje.
Peik Suyling, kunstenaar, ontwerper en docent bij YD+I bedacht samen met collega Dennis Lohuis het concept voor Pal West Modeatelier. “We wilden kijken hoe we door middel van creatieve processen konden bijdragen aan de ontwikkeling van Nieuw West. Samen met kunstenaars en ontwerpers van verschillende disciplines zijn we het modeatelier gestart.”
Volgens Suyling was het niet moeilijk jongeren enthousiast te maken voor het project. “We hebben onder meer via scholen naar jongeren tussen pakweg de vijftien en de zeventien jaar gezocht die geïnteresseerd waren. Ze hoefden geen aantoonbaar talent te hebben voor modeontwerpen, maar het verbaasde ons dat er zoveel talent tussen zat.”
Tijdens de twee edities werkten tien professionals uit de mode, de grafische industrie, maar bijvoorbeeld ook filmers en fotografen met gemiddeld 35 jongeren samen aan een eindconcept. Dit resulteerde na vijf maanden in een aantal zeer drukbezochte modeshows van zelf ontworpen en geproduceerde kleding en de uitgave van een magazine waarin de ontwerpen getoond werden.
Suyling is zeer tevreden over de resultaten tot nu toe. “Het is verbazingwekkend als je ziet hoe die jongeren en hun talent zich gedurende het proces ontwikkelen. En niet alleen op het gebied van mode. Een van de deelnemers bleek bijvoorbeeld een geboren presentator en een andere een talentvol filmmaker. Wat je die jongeren met name biedt is meer inzicht in hun toekomst. Of dat nou over werk gaat of een opleiding. Opvallend was ook dat er niemand uitviel. Ze waren allemaal zeer gemotiveerd.”
Uit dit alles komt nu een modeacademie bij het ROC en een professioneel naaiatelier voort. Suyling: “Het ROC was al partner in het atelier en zeer geïnteresseerd, omdat het hier een leerproces betreft buiten het reguliere leersysteem om. Op de academie wordt de nadruk niet alleen gelegd op creativiteit maar ook op ondernemen. En het naaiatelier wordt niet alleen een praktijkplaats, maar ook een belangrijk productiebedrijf voor jonge ontwerpers die kleinschalig willen produceren. Daar ontbreekt het aan in Amsterdam.”
YD+I heeft ook plannen liggen voor een woonatelier, op dezelfde leest geschoeid als het modeatelier, maar dan gericht op (binnenhuis-)architectuur. Ook hiervoor wordt samenwerking gezocht met Ymere en met bouwbedrijven. Het idee is om vier woningen helemaal te strippen en door de jongeren opnieuw af te laten bouwen en in te richten.