Amsterdamse gezinnen verhuizen maar al te graag naar De Krijgsman in Muiden. De eerste 140 nieuwbouwwoningen op het terrein van de voormalige kruitfabriek zijn goeddeels verkocht aan Amsterdammers op zoek naar betere woonruimte, zo signaleert ontwikkelaar Marcus Wieringa. Er is ruimte voor maximaal 1.300 woningen.
Het moerasachtige terrein van de voormalige kruitfabriek laat zich alleen verkennen met een tractor of een terreinwagen. Het gebied oogt als een woestenij. Her en der zijn bomen gekapt. Waterlopen zijn tijdelijk gedempt. Enorme bergen zand dienen als ballast voor de later aan te leggen straten. Maar aan de oostkant van het gebied is een heimachine inmiddels begonnen aan de fundering voor de allereerste woningen. “Over een jaar wonen hier de eerste mensen”, zo zegt Marcus Wieringa. Hij transformeerde enkele jaren geleden met veel succes een oud fabrieksterrein in Maarssen tot woongebied. “Vanwege die ervaring ben ik door KNSF Vastgoed gevraagd ook in Muiden aan de slag te gaan.”
Roerige geschiedenis
De herontwikkeling van het fabrieksterrein aan het IJ-meer ten westen van het historische Muiden kent een roerige geschiedenis. “Na de vuurwerkramp in Enschede in 2000 werd de druk groot om Muiden Chemie te sluiten. KNSF zegde de huurovereenkomst op verzoek van gemeente, provincie en Rijk met de Engelse kruitfabrikant op en ontwikkelde een plan voor de bouw van woningen en kantoren.”
Aanvankelijk koerste KNSF Vastgoed af op circa tweeduizend woningen en 75.000 m2 aan kantoren, maar een dergelijk groot bouwproject riep ontzettend veel weerstand op bij de bewoners van Muiden. Na vijftien jaar gesteggel en een stortvloed aan juridische procedures werd een compromis bereikt. KNSF Vastgoed mag in een gebied van 42 hectare maximaal 1.300 huur- en koopwoningen en een bescheiden aanbod aan (commerciële) voorzieningen realiseren.
Oude productielijnen
Bureau Landscape Architects for SALE (stedebouw, architectuur, landschap, etcetera) ontwikkelde het plan voor de invulling van het terrein en stelde een beeldkwaliteitsplan op. “Landschapsarchitect Pepijn Godefroy heeft het terrein heel zorgvuldig geanalyseerd. Waterlopen, bomenlanen en oude productielijnen blijven zoveel als mogelijk behouden. Handhaving van die padenstructuur – de kruitproductie vond plaats in afzonderlijke door paden en leidingen met elkaar verbonden gebouwtjes - levert de bewoners straks bijna vier kilometer aan fiets- en wandelpaden op. Vervolgens heeft hij twaalf bouwvelden aangewezen.”
Van het oorspronkelijke fabriekscomplex blijven slechts zes gebouwen bewaard. “De meeste van de 126 gebouwen op het terrein waren simpele fabrieksgebouwen. Ze leenden zich niet voor herontwikkeling of transformatie. Het puin van de sloop hebben we gebruikt voor de aanleg van een parkeerterrein”, aldus Wieringa. “Bij de hoofdentree blijft de historie van het complex wel zichtbaar. Het voormalige koetshuis, nu ons informatiecentrum, kan gebruikt voor wonen of voorzieningen. Het naastgelegen voormalige ketelhuis doet nu al dienst als tijdelijke evenementenlocatie. En aan de noordwestkant van het gebied handhaven we eveneens een historisch pand. De toekomstige eigenaar krijgt daar de mogelijkheid om op zijn eigen eiland een karakteristieke loods tot een woning van 500 m2 te transformeren.”
Gevarieerd woningaanbod
De transformatie van die loods vraagt een miljoeneninvestering. Maar De Krijgsman wordt volgens Wieringa zeker geen enclave voor rijke kopers. “We ontwikkelen een heel gevarieerd aanbod. Elk deelgebied krijgt een eigen karakter. Het aanbod varieert van zelfbouwkavels en royale tuinvilla’s tot geschakelde eengezinswoningen en appartementen voor starters of ouderen. We bouwen lofts met uitzicht over het IJ-meer, appartementen aan de Vechtzijde en stadse woningen aan de Trekvaart. En zeker niet alleen voor heel hoge prijzen. We hebben ons in de planontwikkeling ertoe verplicht ook woningen aan te bieden voor een prijs van circa 260.000 euro.”
Sociale huurwoningen komen er overigens niet, wel vrije sector huurwoningen. Wieringa. “We richten ons niet alleen op particuliere kopers. Vermogensbeheerders krijgen de mogelijkheid in bijvoorbeeld appartementen of rijwoningen te beleggen.”
De Krijgsman wordt volgens Wieringa een bijzonder woongebied. “Wij voegen een onvergelijkbare woonomgeving toe aan de Metropoolregio. Waar kun je op fietsafstand van Amsterdam op een ontspannen manier in het groen wonen en tegelijkertijd over een ligplaats beschikken?” De 140 woningen in de eerste zes deelgebiedjes met onder meer woonhuizen van 105 m2 (vanaf 392.000 euro) met een ruime achtertuin en woningen van 155 m2 (vanaf 561.000 euro) met een steiger aan het water zijn inmiddels goeddeels verkocht. “De belangstelling was overweldigend groot. Vooral van inwoners uit Amsterdam. Meer dan tachtig procent van de kopers komt uit de hoofdstad. Voor het merendeel betreft het gezinnen; jonge mensen die bijvoorbeeld vanwege gezinsuitbreiding op zoek zijn naar meer en betere woonruimte in een veilige omgeving op steenworp van de stad”, aldus Wieringa. ”
Verschillende architecten
Op korte termijn zal de ontwikkelaar nog eens vierhonderd woningen aanbieden. “Verschillende bouwteams zijn ontzettend hard bezig met de uitwerking van die plannen. Om herhaling te voorkomen, we willen geen repetitiebouw, doen we een beroep op een groot aantal verschillende architecten, zoals M3H en Faro Architecten. Ook schakelen we Spaanse en Italiaanse architecten in. Dat vinden we belangrijk. Buitenlandse architecten brengen toch een andere sfeer met zich mee.”
De kwaliteit van de ontwerpen wordt bewaakt door een speciaal team van drie beoordelaars onder leiding van Fons Asselbergs, voormalig Rijksadviseur Cultureel Erfgoed. Stedenbouwkundig ontwerper Stef Veldhuizen vertegenwoordigt de gemeente Gooise Meren. Pepijn Godefroy beoordeelt namens KNSF Vastgoed de woningkwaliteit.
De Krijgsman Muiden - in voorbereiding aan de Gracht West een ontwerp van AngieXCo
Bij de entree wordt een kleine supermarkt gerealiseerd. Er is ruimte voor kinderopvang, een school en diverse horecavoorzieningen. Ook voorzien de plannen in de aanleg van een jachthaven en een strand. En er is respect voor de militaire historie. Bijzonder element op het terrein vormt de Westbatterij.”Pal aan de monding van de Vecht staat een torenfort uit 1852. Het bouwwerk is onderdeel van de Stelling van Amsterdam en de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Rond het fort wordt een park aangelegd. De contouren van het park komen overeen met het schootveld van het fort.”
Over vijf jaar klaar
KNSF Vastgoed heeft hoge verwachtingen over het bouwtempo. “Als de markt goed blijft, dan verwacht ik binnen vijf jaar de laatste woningen op te kunnen leveren en zal De Krijgsman twintig jaar na de eerste schetsen een feit zijn,” aldus Wieringa.