Tunnelvisie?

Je staat erbij en je kijkt ernaar. De stemming rond het Zuidas-project kantelt. Jarenlang leek het een geoliede machine. Met een projectbureau dat met on-Amsterdamse efficiëntie de ambitieuze plannen stap voor stap dichterbij bracht. Alles zou topklasse worden: de kantoren, de ondergrondse infrastructuur, de toegepaste milieutechnieken. Vijfendertigduizend vierkante meter in het topsegment van de kantorenmarkt. Hoezo, geen lef in Nederland?
Maar het laatste jaar is het een voortdurende slecht nieuws show: sleutelpartij ABN-Amro uitgespeeld, fraudeschandalen, succesvolle bezwaarprocedures, financiële instellingen op zwart zaad, ontwikkelaars die zich terugtrekken, uitstel van de aandelenverkoop Zuidas NV en… kritische publicaties.  Begin juli publiceerden Geurt Keers en Rob de Wildt twee artikelen in Cobouw waarin ze de kostbare dokmodel-variant zo’n beetje afzinken. Ze vragen zich af waarom Amsterdam al die jaren expliciet afkoerst op de duurste variant, terwijl het CPB daarvoor in 2003 al een tekort van 1 miljard euro beraamde. De in dit geval erg voor de hand liggende term ‘tunnelvisie’ wordt niet eens gebruikt, maar dat is wel wat de auteurs Amsterdam verwijten.
Kijk nu eens serieus naar het Dijkmodel zeggen Keers en De Wildt: geen kostbare overkluizing van trein, metro en snelwegen, geen jarenlang fileleed tijdens de aanleg van de tunnels en veel minder kosten en risico’s. Laat gewoon de organische ontwikkeling van het hele gebied tot aan Schiphol zijn gang gaan. De Zuidas ís er immers al. Ja, het scheelt wel zo’n 7000 woningen die op het dak van de snelwegen zouden worden gebouwd.
En dan verscheen vorige week een themanummer van Agora, geschraagd door een stevige voorpublicatie in de Volkskrant, waarin de legitimiteit van de Zuidas verder wordt ondergraven. De Agora-auteurs doen de argumentatie van Keers en De Wildt nog eens dunnetjes over, en voorzien die van een machiavellistische dimensie: de Zuidasontwikkeling zou worden gemonopoliseerd door een coalitie van bestuurders, topbankiers en bouwmagnaten die grote belangen hebben bij het doordrukken van het project. Met in het centrum Elco Brinkman, de man van de vele petten, als kwade genius die aan alle touwtjes trekt.
Het is duidelijk. De beer is los. Ik wens Maarten van Poelgeest en de raad veel sterkte en wijsheid toe.

Fred van der Molen
Hoofdredacteur NUL20
fred@nul20.nl