Terwijl discussies over windmolens maar niet verstommen, zijn de zonnepanelen niet aan te slepen. Niet zo vreemd, want deze duurzaamheid levert geld op, zelfs zonder subsidie. Na de particuliere eigenaren krijgen ook steeds meer huurders panelen zonnestroom.
| Tal van zonnestroom-initiatieven starten bij bewoners. Voor wie eigenaar is van een eengezinswoning is dat betrekkelijk simpel, voor wie een appartement huurt of heeft, is het ingewikkelder. In vele gemeenten in Nederland hebben burgers coöperaties opgericht om collectief zonnestroom op te wekken. Zoals Duurzaam Dorp Diemen. Een organisatie als Zon op Nederland kan daarbij nuttig zijn. Die ondersteunt iedereen die zelf stroom met zonnepanelen wil opwekken, dus ook VvE’s, huurders van woningcorporaties of bedrijven die hun medewerkers in staat willen stellen duurzame stroom op te wekken. Ze hebben verschillende oplossingen: lokaal leveren aan de gebruiker van het pand of via de regeling van de ‘postcoderoos’ waarbij geschikte daken in de omgeving worden benut. Voor elk van deze doelgroepen worden aparte lokale coöperaties opgericht met deelnemers uit de directe omgeving. www.zonopnederland.nl |
Al een decennium worden er zonnepanelen geplaatst, maar de laatste jaren is sprake van een hausse. Zonnepanelen leveren al 1 gigawatt op, genoeg om 265.000 huishoudens te voorzien van elektriciteit. Met name particuliere eigenaren hebben het zonnepaneel ontdekt. Zelfs de afschaffing van de subsidie vorig jaar augustus leidde maar tot een kort dipje. Zonnestroom blijft dankzij de snelle daling van de paneelprijzen lucratief.
Sinds vorig jaar introduceren marktpartijen ook interessante producten waarmee sociale verhuurders en huurders in staat zijn om zonder voorfinanciering hun daken te voorzien van zonnepanelen. Het gaat dan om initiatieven als HuurDeZon, KiesZon of Tegenstroom. In de kern hebben deze exploitatiemodellen allemaal hetzelfde stramien: het zonnebedrijf financiert, installeert en beheert de panelen; de corporatie stelt zijn daken beschikbaar en de huurder mag rekenen op een stroomkostenreductie. Een win/win/win-situatie dus, die ook zonder subsidie zou moeten kunnen draaien.
Maar hoe gaat het nu bij die projecten? Niet zo voortvarend als gehoopt, is de eerste conclusie. Maar aan de levensvatbaarheid van het model wordt niet getwijfeld. Het moet op gang komen. Buiten de stad en bij eengezinswoningen is de installatie eenvoudiger. In de stad hebben corporaties te maken met een aantal drempels. Lang niet alle daken zijn geschikt, genoeg huurders moeten meedoen, gespikkeld bezit (met particuliere eigenaren) maakt de besluitvorming en exploitatie ingewikkelder en erfpacht zorgt voor een extra bureaucratische hobbel. We lopen enkele projecten af.
Eigen Haard: HuurDeZon
Eigen Haard werkt samen met De Zonnefabriek in HuurDeZon. Onder deze noemer is vorig jaar november een contract gesloten om zonnepanelen op duizend huurwoningen in de regio Amsterdam te plaatsen. HuurDeZon installeert en exploiteert de zonnepanelen. Eigen Haard loopt geen risico en hoeft geen financiële investering te doen. “Wij stellen daken beschikbaar en faciliteren,” vat duurzaamheidsadviseur Wybrand Pieksma de inbreng van Eigen Haard samen. Huurders krijgen de zonnestroom individueel aangeleverd en betalen daarvoor een bijdrage op hun huur; ze mogen rekenen op een kostenbesparing van minimaal 10 procent op het stroomverbruik.
Op dit moment zijn zo’n tweehonderd woningen voorzien van zonnesystemen, allemaal in Amsterdam. “Helaas loopt de uitvoering wat achter, maar ik verwacht dat we zeker voor zomer 2015 op die duizend zitten,” aldus Pieksma.
De corporatie beperkt zich vooralsnog tot complexen waar het volledig eigenaar van is. Eigen Haard neemt zelf initiatieven (zoals bij Landlust en Stadstuin Overtoom in West), maar honoreert ook initiatieven van huurders. Pieksma: “Er moeten wel minimaal tien woningen meedoen, anders is het niet rendabel.” Pieksma verwacht binnenkort de eerste resultaten te kunnen melden. Hij verwacht een kopieereffect als de eerste huurders eenmaal panelen op het dak hebben liggen. Zo is het immers in de particuliere markt ook gegaan.
Dankzij HuurDeZon kan Eigen Haard in ieder geval nu huurderswensen honoreren. Verder wil de corporatie ook graag haar woningen verduurzamen, energiekosten van huurders terugbrengen en de CO2-uitstoot verminderen. HuurDeZon is een vervolg op de pilot Westerzon. www.huurdezon.nl
De Alliantie: KiesZon
April 2013 tekenden de Alliantie, KiesZon en Do The Bright Thing een contract voor het leveren van uiteindelijk 1 megawatt zonnestroomvermogen.
KiesZon financiert, exploiteert en plaatst zonnepanelen op elk groot dakvlak, of het nu scholen, sportcomplexen, schuren of woningen betreft.
Vorig jaar plaatste KiesZon honderden zonnepanelen op tien appartementencomplexen van de Alliantie in Amersfoort, Almere en de Gooi en Vechtstreek. De zonnestroom wordt daar gebruikt voor de collectieve voorzieningen; het overschot wordt teruggeleverd aan het net.
In Amsterdam moet KiesZon de eerste panelen nog plaatsen, meldt directieadviseur Annemarie van Gils. De corporatie wil voorlopig nog niet in zee met VvE’s van gemengde complexen met particuliere eigenaren. Te ingewikkeld. Ook het Amsterdamse erfpachtstelsel is een extra hobbel: “De gemeente moet toestemming verlenen omdat er een opstalrecht gevestigd dient te worden.”
De Alliantie in Amsterdam voert oriënterende gesprekken met bewonersgroepen die zonnepanelen op hun complex willen. “Concrete resultaten zijn nog niet te melden”, aldus Van Gils.
Ymere: Tegenstroom
De komende twee jaren krijgen zo’n drieduizend huurwoningen van Ymere in Haarlemmermeer zonnepanelen via Tegenstroom. Dat is een lokale energieleverancier die groene stroom levert, opgericht door de gemeente Haarlemmermeer. De meeste stroom is nu nog afkomstig van wind, maar met de zonnepanelen wil Tegenstroom meer energie lokaal opwekken. Ymere stelt daarvan daken beschikbaar; bewoners genieten van het voordeel: een lagere stroomrekening.
Aan een proefproject in de Hoofddorpse wijk Graan voor Visch, gestart eind 2013, doet meer dan de helft van de huurders mee. Er liggen daar inmiddels 536 panelen op de daken van 67 woningen. In de wijk Korsholm in dezelfde plaats benut Ymere een woningverbeteringstraject met 127 woningen om zonnepanelen te plaatsen. Althans: als de bewoners dat willen. Bij de beurt worden de golfdaken vervangen en wordt metselwerk vernieuwd. Ook sluit Ymere entrees van appartementengebouwen af en knapt het onderdoorgangen en trapopgangen op. De duurzaamheidsmaatregelen leveren een à twee labelstappen op.
www.tegenstroom.nl