Om bouwprojecten vlot te kunnen trekken en de bouw van betaalbare woningen mogelijk te blijven maken, trekt het Amsterdams college jaarlijks 10 miljoen euro uit, zo meldt wethouder Hester van Buren van Financiën bij de presentatie van de Begroting voor 2025. Amsterdam kampt met een groot tekort aan betaalbare woningen. Door prijsstijgingen voor materialen en personeel wordt het moeilijker om voldoende betaalbare woningen te bouwen. Met deze impuls hoopt de gemeente de bouwproductie op peil te kunnen houden. De aangekondigde forse OZB-verhoging kost de woningcorporaties echter ook miljoenen.
Omdat Amsterdam minder geld van het Rijk krijgt dan nodig is om alle gemeentelijke taken uit te voeren, kiest het college ervoor om de Onroerendezaakbelasting - die in Amsterdam ver onder het landelijke gemiddelde ligt - op jaarbasis met gemiddeld 86 euro per woning te verhogen: van 313 euro naar 399 euro. Amsterdam verwacht zo'n 393 miljoen euro aan OZB te ontvangen volgend jaar. Van Buren: “Zo kan de gemeente daar waar dat nodig is doorgaan met ongelijk investeren in gelijke kansen en kwetsbare Amsterdammers helpen.”
De grootste huiseigenaren van Amsterdam zijn echter de woningcorporaties. Die worden dus geconfronteerd met een extra last van vele miljoenen per jaar. De Amsterdamse woningcorporaties zijn eigenaar van 192.000 woningen, waarvan 170.000 zelfstandige reguliere sociale huurwoningen. De precieze gevolgen zijn volgens de AFWC nog niet te overzien, maar bijvoorbeeld woningcorporatie Rochdale verwacht circa 2,4 miljoen euro extra OZB te moeten betalen. De Alliantie rekent voor Amsterdam op een verhoging van 1,2 miljoen euro. Terwijl de financiële buffers van de corporaties door sterk stijgende kosten voor nieuwbouw en onderhoud en stijgende rente toch al zwaar onder druk staan. Ortec Finance waarschuwde vorig jaar - voor het begin van de onderhandelingen over de nieuwe Prestatieafspraken - al voor onvoldoende slagkracht om alle ambities te kunnen realiseren.
De gemeente heeft wettelijk niet de mogelijkheid corporaties korting te geven. Wel kondigde wethouder De Jager van Wonen aan in gesprek te willen met de AFWC over verduurzaming en verbetering van de bestaande corporatievoorraad.
De OZB-verhoging maakt het aannemelijker dat de woningcorporaties volgend jaar de huren maximaal zullen verhogen. Die ruimte is er. In Den Haag, zo bleek tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen, ontbreekt het aan een politieke meerderheid om lagere huren te realiseren. De maximale huurverhoging in de sociale huursector blijft gekoppeld aan de gemiddelde loonstijging.
Andere accenten in gemeentebegroting
Ouderenzorg: de Amsterdamse bevolking vergrijst. Om ervoor te zorgen dat Amsterdammers gezond en prettig oud kunnen worden, komt er extra geld voor ouderenzorg via investeringen in zorgzame buurten en laagdrempelige ontmoetingen en activiteiten.
Burenoverlast en onveiligheid: het afgelopen jaar is het aantal ernstige incidenten met mensen met onbegrepen gedrag toegenomen. Daarom komen er extra maatregelen om de overlast en onveiligheid terug te dringen, waaronder extra opvang en voorzieningen om overlastgevers van de straat te halen en het versterken van de meldpunten Zorg en Woonoverlast. Het Rijk stopt met de financiering van de opvang van ongedocumenteerden. Amsterdam trekt extra geld uit voor een humane opvang om te voorkomen dat deze mensen op straat belanden.
Openbare ruimte: Het is, zo meent Van Buren, prettiger wonen in een buurt waar het groen netjes is. Op sommige plekken is dat nog niet het geval. Daarom wordt er de komende jaren 45 miljoen extra geïnvesteerd om bijvoorbeeld de voetpaden in Nieuw-West, West en Zuid aan te pakken en andere achterstanden in te lopen. Ook wordt er extra geld uitgetrokken voor groenbeheer door meer bomen te planten. “Naar verwachting zorgt dit ervoor dat de openbare ruimte er straks weer op acceptabel niveau bij ligt, zodat er vanaf 2026 kan worden bespaard door efficiëntere inzet.” Afval op straat is een grote ergernis. Er is 13 miljoen extra beschikbaar voor de aanpak van zwerfvuil.