Vertragingen vanwege de stikstofcrisis zijn voor een groot deel van de infraprojecten op te lossen, zegt het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB). De meeste projecten veroorzaken namelijk zo weinig stikstofuitstoot, dat regionale ‘stikstofbanken’ voldoende stikstofruimte kunnen bieden. Het EIB-onderzoek richt zich op infrastructuurprojecten, maar er lijkt geen reden waarom dezelfde aanpak niet ook voor opgehouden woningbouw kan worden ingezet.
Een derde deel van de infrastructuurinvesteringen in Nederland in de periode tot 2030 leidt vanwege tijdelijk extra verkeer tot hogere stikstofdeposities in Natura 2000-gebieden. Deze beperkte deposities zijn tijdens de aanleg niet op te lossen, zodat stikstofruimte elders moet worden gevonden om doorgang mogelijk te maken. Het EIB stelt daarom voor regionale 'stikstofbanken' op te richten die vooral via de uitkoop van veehouderijen moet worden gevoed. Met een investering van 400 tot 600 miljoen euro kan het leeuwendeel van de geplande investeringen dan doorgaan, zo berekent het EIB.
Deze stikstofhandel zou ook een oplossing kunnen bieden voor opgehouden woningbouwprojecten, tenzij de provincie deze externe saldering niet toestaat. Dat is bijvoorbeeld het geval in Gelderland. Het Rijk hoeft zich daar bij infrastructuurprojecten niet aan te houden, zo merkte recent de gemeente Otterlo. Daar komt een beperkt woningproject maar niet van de grond vanwege stikstofproblemen, terwijl de Rijksoverheid vlakbij twee boeren uitkocht om de opgekochte stikstofruimte in te zetten voor het doortrekken en verbreden van de A12 en A15. De provincie verbiedt Otterlo dit extern salderen, maar de Rijksoverheid heeft daar geen boodschap aan. “Het is geen gelijk speelveld,” concludeert de betrokken wethouder in Cobouw.
Gelderland en Utrecht zijn de enige provincies waarin dit extern salderen (nog) niet is toegestaan. De reden daarvoor is om stikstofhandel tegen te gaan. Gelderland dreigde vanwege de vele boeren dichtbij natuurgebieden 'een mijnbouwgebied' voor stikstof te worden. Om dergelijke handel tegen te gaan komt het ministerie vermoedelijk met een regeling om de rekenafstand voor dergelijke saldering te beperken tot maximaal 25 kilometer.