Nederlandse woningcorporaties investeren meer en meer in sociale nieuwbouw, middenhuurbouw en verduurzaming en renovatie, maar ze steken zich daarvoor steeds dieper in de schulden. De exploitatie van sociale huur kan domweg lang niet uit, zo blijkt het onderzoek ‘Corporaties in beeld 2024’. Per sociale huurwoning wordt jaarlijks een verlies geleden van 910 euro. Volgens onderzoeker Johan Conijn van Finance Ideas staan corporaties voor “een onhoudbare kostenontwikkeling.”
Finance Ideas analyseerde de jaarrekeningen van de honderd grootste woningcorporaties. Daaruit blijkt dat de corporaties de investeringen de laatste jaren fors opvoeren, naar 8,1 miljard euro in sociale woningbouw, aankopen en verbeteringen, ruim een kwart meer dan een jaar eerder en bijna 90 procent meer sinds 2020. De helft daarvan werd geïnvesteerd in nieuwbouw van sociale huurwoningen.
Investeringen in sociale nieuwbouw
Ook in de bouw van middenhuurwoningen wordt meer geïnvesteerd: een half miljard euro, de helft meer dan in 2023 en ruim 300 procent meer sinds 2020.
Daarnaast ging er heel veel geld naar verduurzaming, renovatie en onderhoud van sociale huurwoningen. Vorig jaar stegen die uitgaven naar 3,3 miljard euro, 20 procent meer dan het jaar ervoor en 67 procent meer sinds 2020.
Steeds meer schulden
Door al deze uitgaven maken de corporaties steeds meer schulden, niet alleen voor investeringen in nieuwbouw maar ook om de uitgaven voor verduurzaming, renovatie en onderhoud te financieren. De inkomsten uit de huren zijn niet voldoende om de stijgende onderhoudskosten en bedrijfslasten te betalen. De uitgaven voor woningverbetering stegen met 7,8 procent en de netto bedrijfslasten met 12,8 procent.
Financiering verbeteruitgaven: verduurzaming, renovatie en onderhoud
Waarom de bedrijfslasten zo sterk zijn gestegen heeft Conijn niet onderzocht: “De loonstijging zal een belangrijke rol gespeeld hebben, maar verder is het voor mij een raadsel.”
Omdat de huurinkomsten slechts 3,1 procent hoger uitkwamen, moesten corporaties circa 1,5 miljard euro bijlenen voor alleen de verbeteruitgaven. De leningportefeuille van de sociale takken steeg vorig jaar wederom met 6,8 procent. Dat kan volgens Conijn nog maar enkele jaren zo doorgaan: “Het voordeel van de afgeschafte verhuurderheffing is in zeer korte tijd volledig verdampt. Woningcorporaties staan voor een onhoudbare kostenontwikkeling die de investeringscapaciteit steeds verder onder druk zet.”