College van Rijksadviseurs komt met Dashboard Verstedelijking
"Woningbouwplannen toetsen op maatschappelijke meerwaarde"
Het College van Rijksadviseurs pleit ervoor dat nieuwbouw moet plaatsvinden op locaties waar het de meeste maatschappelijke meerwaarde genereert. Alleen als dat het geval is moet het Rijk zich er met geld en ondersteuning achter stellen. Het instrumentarium van het 'Dashboard Verstedelijking' moet helpen vast te stellen waar het beste woningbouw kan plaatsvinden. Als testcase worden daarmee de woningbouwplannen in de Metropoolregio Amsterdam geanalyseerd.
Het 'Dashboard Verstedelijking' komt uit de koker van het College van Rijksadviseurs (CRa). Dat er een groot woningtekort bestaat, is ook voor het college geen vraag. Maar waar kunnen die het beste worden gebouwd? In het huidige debat voeren volgens de rijksadviseurs de argumenten over de kosten van binnenstedelijk of buitenstedelijk bouwen de boventoon. Terwijl de woningbouwopgave veel bredere effecten heeft dan het rondkrijgen van de grondexploitatie. Het CRa pleit ervoor dat nieuwbouw van woningen moet plaatsvinden waar het de meeste maatschappelijke meerwaarde genereert.Om die meerwaarde te kunnen meten, heeft men negen thema's met bijbehorende indicatoren onderscheiden. Als proefkonijn voor de denk- en rekenexercitie heeft men de Metropoolregio Amsterdam genomen. Een handige testcase: daar is een concrete en grote woningbouwopgave gedefinieerd (250.000 woningen tot 2040) en daar zijn harde en zachte plannen al in beeld gebracht. Bovendien kent de regio een grote variatie aan woningbouwopgaven, van hoogstedelijk tot landelijk. En niemand twijfelt er aan dat er grote nationale belangen zijn gemoeid met de woningbouwopgave in de MRA.
Bij de uitwerking van de case worden drie modellen met verschillende typen verstedelijking doorgeakkerd: een stedenregio, de verdere ontwikkeling van woonlandschappen en inzetten op verdichting bij ov-knooppunten.
Meer rijksbemoeienis
Het staat voor de Rijksadviseurs buiten kijf dat het rijk zich (weer) actief moet gaan bemoeien met de woningbouwopgave. Niet in de zin dat het Rijk bepaalt, zoals in het verleden, waar woningen worden gebouwd. Maar wel dat het dat het de randvoorwaarden opstelt vanuit een nationaal maatschappelijk belang. En dan is er altijd nog de sturende rol van de geldkraan: het CRa adviseert dat bewezen maatschappelijke meerwaarde en bijdrage aan rijksdoelen een randvoorwaarde is voor rijksfinanciering en -ondersteuning. Men wijst op het Londense model. Daarbij wordt elk plan getoetst aan de vraag in hoeverre het bijdraagt aan de doelstellingen van de regio. Zo ja, dan komt het in aanmerking voor subsidies.
Dashboard Verstedelijking - belangrijkste conclusies
 In het najaar van 2017 is het College van Rijksadviseurs in nauwe samenwerking met Gert-Jan Fernhout (Rebel) en Ad de Bont (Urhahn) gestart met de ontwikkeling van het Dashboard Verstedelijking. De eerste testcase was de Metropoolregio Amsterdam. De analyse neemt enkele tientallen pagina's in beslag. De belangrijke conclusies per thema zijn:Tijdig
Betaalbaar
Woonmilieuvoorkeur
Duurzaam ruimtegebruik
Duurzaam Energiegebruik
Versterking leefklimaat bestaande stad
Versterking economie
Benutten eerdere infra-investeringen
Draagvlak voorzieningen versterken
|
|---|
Hier te downloaden: Dashboard Verstedelijking
- Fred van der Molen