Na een zoektocht van vele jaren is de realisatie van een levensloopbestendig wooncomplex voor de Vereniging Akropolis nabij. De Alliantie start dit jaar met de bouw van een seniorencomplex voor Akropolisleden op Zeeburgereiland. In die toren moet wonen, zorg en welzijn op een positieve manier gecombineerd worden. “Wij willen op een manier oud worden die bij ons past,” aldus voorzitter Elly Boomsma.
In de loop van dit jaar start de bouw van de ‘Akropolistoren’. Het gaat om een levensloopbestendig complex voor senioren met 84 huurwoningen, zowel vrijesectorhuur (middensegment) als sociale huur. De Alliantie gaat de toren bouwen en verhuren, maar alle woningen worden bij aanvang aangeboden aan leden van Akropolis.
Deze vereniging is al vele jaren bezig een woonvoorziening voor senioren te realiseren. Als voorbeeld dienden de levensloopbestendige wooncomplexen van de stichting Humanitas in Rotterdam. Kernwaarden daarvan zijn: eigen regie, zoveel mogelijk eigen activiteit, een ‘extended family’-aanpak en een positieve basishouding (een ‘ja-cultuur’).
Deze manier van denken over wonen, zorg en welzijn inspireerde de Amsterdamse Seniorenraad in 2004 om een dergelijke voorziening ook in Amsterdam te willen realiseren. Maar tussen droom en daad bleek een wereld van praktische bezwaren te zitten.
En dus zijn we inmiddels tien jaar verder. Maar nu lijkt het er echt van te komen, dankzij de Alliantie. Een laatste hobbel is kortgeleden genomen: gemeentelijke toestemming om ook de sociale huurwoningen bij de start aan leden van de vereniging toe te wijzen. Op dit moment heeft de vereniging volgens Boomsma zo’n 120 serieuze gegadigden: “Wij wilden natuurlijk zelf invloed hebben op de toewijzing. Dat is de hele idee van een woongemeenschap; de bewoners moeten de filosofie van de vereniging onderschrijven.” De kandidaten voor de sociale huur moeten wel voldoen aan de EU-inkomensnormen voor sociale huur en aan een bepaalde leeftijdsgrens. Voor seniorenwoningen hanteert de Alliantie 55 jaar als ondergrens. De Vereniging Akropolis zou overigens zelf liever wat lager willen gaan, namelijk tot 50.
De gemeente heeft toestemming gegeven voor deze voorrangsregeling, omdat zij “positief staat tegenover Amsterdammers die gemeenschappelijke woonvormen ontwikkelen gebaseerd op solidariteit en onderlinge hulp”, aldus de Alliantie.
De laatste hobbel die nog moet worden genomen is de invulling van de plint.
Boomsma: “Ons concept staat of valt met enkele gemeenschappelijke voorzieningen.” Via dergelijke voorzieningen kan ook een verbinding met de buurt worden gelegd.
Lange adem
Een concept als de Akropolis-toren past helemaal bij de participatiemaatschappij. Maar de realisatie van dergelijke voorzieningen blijkt een kwestie van een lange adem. Al rond 2005 waren er plannen om een dergelijke woonvoorziening, de ‘Parel aan de Amstel’, in samenwerking met AWV te realiseren, maar het toenmalige stadsdeel Oost/Watergraafsmeer zag na buurtprotesten af van de voorgenomen sloop van portiekflats in de Van der Kunbuurt. Weg potentiële locatie.
Vervolgens werd het blikveld naar de gehele stad verlegd. Het bestuur van de Amsterdamse Vereniging Akropolis – formeel opgericht in 2008 - overlegde en onderhandelde ontelbare malen, maar de beoogde woonvoorziening kwam niet dichterbij. Terwijl het aan bestuurlijke steun niet ontbrak. Althans, in de ‘Stedelijke Woonvisie Amsterdam tot 2020’ stond al dat “Amsterdam zal zoeken naar een geschikte locatie voor het realiseren van een meer grootschalig complex voor ouderen, zoals het Akropolis in Rotterdam, dat niet zozeer is gericht op de vraag naar zorg, maar meer tegemoet komt aan wensen voor zelfstandig wonen met gemeenschappelijke voorzieningen als sport, cultuur en recreatie, in een enigszins beschermde omgeving”.
Maar het plan kwam nooit echt van de grond. Een laatste vergeefs traject betrof een plan in het Cruquiusgebied samen met Amvest. De mix van sociale huur en vrijesectorhuur bleek voor de pensioenbelegger uiteindelijk te ingewikkeld. De verhuurderheffing schrikt commerciële beleggers af, concludeerde Boomsma.
Voor de Alliantie is die mix geen probleem: “Met de nieuwe wetgeving wordt het wellicht ingewikkelder, maar vooralsnog volstaat een administratieve scheiding tussen DAEB (de sociale huurwoningen, nvdr) en niet-DAEB (vrijesectorhuur, nvdr). Dat doen we nu al voor ons hele bezit,” aldus een woordvoerder. En sociale huurwoningen en vrije sector huurwoningen liggen gewoon door elkaar heen.