Boven hen raast het autoverkeer op de ringweg A10. En bij oostenwind worden ze ’s nachts soms uit hun slaap gehouden door afremmende en optrekkende treinen, vooral in de zomer als de ramen openstaan. Maar voor de tachtig bewoners van het stadsdorpje is dat geen reden om te vertrekken. Integendeel: Sloterdijk, oftewel buurtcombinatie H36, kent met 17 jaar de langste gemiddelde woonduur van Amsterdam. Dat wil zeggen: op de bewoners van buurt P75 (Spieringhorn) na. Die lieten 26 jaar in de statistieken bijschrijven, maar zijn slechts met zijn tweeën, dus tellen niet.
“Veel mensen hebben hun ‘roots’ hier liggen. Ook velen in de nieuwbouw hebben een binding met het dorp, via familie of op een andere manier”, zo legt bewoner Kees van den Horn uit. Hijzelf is op het dorp geboren, in 1955, kort na de aanleg van het spoorwegstation Sloterdijk, dat alweer heeft plaatsgemaakt voor een nieuwe halteplaats iets verder naar het westen. Voor de aanleg van het oude station, op de plek waar een eens het dorpsplein was, en later voor de A10, werd een groot deel van het dorp gesloopt. Velen zijn in Geuzenveld/Slotermeer gaan wonen, maar ook in Halfweg en Zwanenburg. Van den Horn verhuisde op zijn twaalfde ook naar Zwanenburg, maar keerde zo’n acht jaar later weer terug. Eerst in het huis van Oma Bakker, “dat nu onder het spoortalud ligt”. Daarna in zijn huidige dijkwoning.
Waar hij als kind met goed weer vanuit zijn huis de rook van de Hoogovens kon zien, wordt zijn uitzicht nu beperkt door de dijk van de A10 en de hoge gebouwen die aan de andere kant van de snelweg zijn verrezen, zoals het kantoor van de Belastingdienst. “Dat gebouw geeft een behoorlijke schittering”, aldus Van den Horn. “Soms schijnt de zon van drie kanten de huiskamer binnen. En je kunt je geen beter windorgel voorstellen dan de parkeergarage van dat gebouw. Die is afgewerkt met geperforeerd staal, en fluit echt, dag en nacht.”
Volgens de officiële gegevens van de dienst Onderzoek en Statistiek zijn de 44 overgebleven woningen zijn niet ouder dan 95 jaar. Maar dat klopt niet, weet Van den Horn. “Er staan hier huizen die eeuwenoud zijn; kijk maar naar de gevelstenen. Dat zijn nu monumenten. Van mijn huis bestaat een foto van eind negentiende eeuw. Die late datering heeft zeker te maken met de verouderingsaftrek.” Het bouwjaar van een twaalftal huizen in de bocht van de dijk is minder omstreden. Duidelijk de jaren-tachtig-nieuwbouw uit de statistieken. Van bijna de helft van de huizen op Sloterdijk is de bewoner eigenaar; veertien worden er verhuurd door Het Oosten. De dijkhuizen hebben tuintjes en achterommetjes.
Zo’n twaalf jaar geleden was er het plan om ook langs dit stuk van de A10 geluidsschermen aan te brengen, vertelt bewoner Hepke Bloemkolk. Gefinancierd uit de bouw van iets “hotelachtigs” in een ongebruikt hoekje. De doorgaande Sloterdijkerweg, beneden aan de dijk, zou worden afgesloten. “Het dorp zou een soort meent krijgen en daar zag ik wel wat in”, aldus Bloemkolk. Maar de plannen, en daarmee de geluidsschermen, gingen niet door. “De een wil geen grassprietje krenken, de ander wil de weg behouden. Daar maken we natuurlijk zelf ook gebruik van.”
Er wonen te weinig mensen om dure geluidsschermen neer te zetten, zegt Joek Vierveyzer, een andere bewoner. “Maar langs de A10-Noord staan ze langs weilanden, voor de koeien.” Bloemkolk weet niet of hij de vermindering van het snelweglawaai wel vindt opwegen tegen de aanblik van zeven meter hoge schermen. Net als de andere bewoners neemt hij het constante snelweggeruis en andere ongemakken voor lief. Van den Horn: “de meeste mensen hier houden van dit stukje overgebleven Sloterdijk rond de oude Petruskerk, zo simpel is het”. Sloterdijk is het bewijs dat milieubelaste plekken leefbaar kunnen zijn. Als er maar wat tegenover staat.