Gemeenten krijgen meer bevoegdheden om woningzoekenden te weren in wijken waar de leefbaarheid ernstig onder druk staat. Dat staat in een wetsvoorstel tot wijziging van de Wet bijzondere maatregelen grootstedelijke problematiek, waarmee de ministerraad op voorstel van minister Blok voor Wonen en Rijksdienst heeft ingestemd.
Nu kunnen gemeenten in bepaalde wijken al inkomenseisen stellen aan woningzoekenden om concentratie van mensen met een uitkering tegen te gaan. Deze mogelijkheid wordt in het wetsvoorstel uitgebreid tot personen met een crimineel verleden of die voor overlast hebben gezorgd, ook als het om jeugdige gezinsleden gaat. De minister kan op verzoek van de gemeenteraad een beperkt aantal wijken aanwijzen waar de gemeente op basis van een Verklaring omtrent het gedrag (VOG) of op basis van politiegegevens woningzoekenden kan screenen. De gemeente moet deze woningzoekenden wel voldoende mogelijkheden bieden om zich in andere wijken van de gemeente te vestigen. Diverse gemeenten experimenteren in samenwerking met corporaties al met een vorm van screenen. Met dit wetsvoorstel wordt deze praktijk in goede banen geleid en van wettelijke waarborgen voorzien.
Het tweede element in het wetsvoorstel is het verlengen van de termijn waarbinnen toelatingseisen kunnen worden gesteld aan woningzoekenden voor een wijk waar problemen zich concentreren. Nu kan die aanwijzing maar één keer met vier jaar worden verlengd. Het wetsvoorstel bevat als derde element de mogelijkheid om in buurten waar de woningen toch al klein zijn, het omvormen van een woning in twee of meer huurwoningen tegen te gaan. Deze opsplitsing van woningen kan leiden tot aantasting van de leefbaarheid in de buurt, bijvoorbeeld door malafide pandeigenaren. In de buurten waar dit speelt, zal men een vergunning moeten hebben voor het opsplitsen van een woning.