Gedeputeerde Staten van Noord-Holland hebben een brief naar minister Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof) gestuurd met de urgente oproep om vaart te maken met het instellen van bronmaatregelen om de stikstofuitstoot aan te pakken. De vergunningverlening voor woningbouw en vergroening van de industrie zou steeds meer onder druk komen te staan: “De inmiddels tot stand gebrachte tijdelijke mogelijkheden voor vergunningverlening staan onder grote druk door rechterlijke uitspraken. Het voelt als staan op een ijsschots, die steeds kleiner en daardoor instabiel wordt.”
De brief volgt op recente gerechtelijke uitspraken die een bom hebben gelegd onder salderingsmethoden die vergunningverlening de afgelopen periode mogelijk hebben gemaakt. NRC meldt dat talloze bouwprojecten geen vergunning krijgen omdat zeker vijf provincies de handel in de zogeheten stikstofruimte hebben opgeschort of dit overwegen te doen.
Twee jaar geleden nam het Rijk de eerste bronmaatregelen, zoals het verlagen van de maximumsnelheid van 130 km/h naar 100 km/h en een opkoopregeling voor varkenshouderijen, maar GS stellen dat beide maatregelen in Noord-Holland niet veel opleveren. De provincie geeft in haar brief een aantal andere bronmaatregelen zoals het herinvoeren van vergunningplicht bij intern salderen; het verder verlagen van de maximumsnelheid én - opmerkelijk - en het meer stikstofruimte geven aan Tata Steel.
Stikstof is een nog acuter probleem geworden nadat rechters in diverse vonnissen hebben uitgesproken dat Rijk en provincies natuurbelangen onvoldoende meewegen bij het gedogen van illegale emissies. In Nederland zijn namelijk nog bijna 3.500 bedrijven met een kleine stikstofuitstoot die niet over een geldige natuurvergunning beschikken. Het plan van toenmalig minister Schouten om die situatie binnen drie jaar te 'legaliseren' via het opkopen van veehouderijen lijkt onhaalbaar.
Greenpeace waarschuwt juist nu dat veertien beschermde natuurgebieden dreigen verloren te gaan of onherstelbare schade op te lopen als de stikstofuitstoot niet sneller wordt gereduceerd. Daarbij horen de Nieuwkoopse Plassen en de Noord-Hollandse duinen. Die conclusie trekt Greenpeace op basis van een studie door ecoloog Roland Bobbink en collega’s van onderzoekcentrum B-WARE en de Radboud Universiteit Nijmegen.